Melatonine en meditatie: wat is het verband?
Er zijn veel wetenschappelijk bewezen effecten van meditatie. Enkele van de meest interessante zijn de effecten waarbij je lichaamschemie betrokken is. Meditatie kan namelijk echt hormonen stimuleren die belangrijk zijn voor je gezondheid. Vandaag gaan we ons specifiek richten op het verband tussen melatonine en meditatie.
Naast het feit dat meditatie je kan helpen mentale kalmte te bereiken en je energieniveau te verhogen, tonen sommige onderzoeken aan dat regelmatige meditatie het melatoninegehalte in je lichaam verhoogt.
Melatonine is een hormoon dat je lichaam helpt de slaap te reguleren. Je lichaam stuurt er meer van naar je bloed als je naar bed gaat, om de kwaliteit van je slaap te verbeteren.
Melatonine wordt geproduceerd in de pijnappelklier door het aminozuur tryptofaan. Eeuwen geleden noemden men deze klier de ‘zetel van de ziel’. In veel oosterse culturen richten mensen de energiestroom op de pijnappelklier terwijl ze mediteren.
Wat zegt onderzoek over melatonine en meditatie?
Een onderzoeksteam van de universiteit van Massachusetts onderzocht de relatie tussen melatonine en meditatie in 1995. Deze studie leverde een aantal echt fascinerende, belangrijke gegevens op over het verband tussen beide.
Het doel van hun onderzoek was om te zien of er een verband was tussen regelmatige, bewuste meditatie en een verhoging van het melatoninegehalte in het lichaam. Om dat te doen, verzamelden ze midden in de nacht urinemonsters van hun proefpersonen om te controleren op 6-sulfatoxymelatoninen.
Deze chemische stof is een afbraakproduct van melatonine, wat ons precieze informatie kan geven over de melatoninewaarden in het bloed. Eerdere onderzoeken hadden aangetoond dat melatonine lichtgevoelig is, maar dit suggereerde ook dat het psychosensitief kan zijn.
Melatonine en meditatie
Ze ontdekten verbazingwekkende dingen: mensen die vaak mediteerden, hadden veel hogere melaninespiegels dan mensen die niet mediteerden.
Een vergelijkbare studie wees uit dat het beoefenen van meditatie vlak voor het slapengaan de melatoninespiegel die nacht verhoogde. Het verhoogde de melatoninespiegel de volgende nachten echter niet als de persoon niet mediteerde. Dit suggereert dat je regelmatig moet mediteren als je wilt dat het je melatonine verhoogt.
Door fysiologische gegevens te bestuderen terwijl mensen sliepen, kregen ze ook waardevolle informatie. Mensen die regelmatig mediteerden brachten namelijk meer tijd door in een diepe trage-golf-slaap. Ze hadden sterkere theta- en alfagolven en enige delta-activiteit op de achtergrond. Ze vonden ook een REM-slaap van hogere kwaliteit.
Hoe werkt het?
Meditatie helpt je hypothalamus-hypofyse-bijnier-as te reguleren. Met andere woorden, het regelt de cortisol- en catecholamine-niveaus van je lichaam. Er is ook aangetoond dat meditatie je dehydroepiandrosteron, hormonen zoals het groeihormoon, schildklierstimulerende middelen, prolactine en natuurlijk melatonine kan verhogen.
Melatonine heeft een hypnotisch effect omdat het je suprachiasmatische nucleus remt. Het heeft ook enkele antioxiderende en immunomodulerende effecten. Het is niet alleen een belangrijke antioxidant, het geeft je ook een prettig, goed gevoel.
Meditatie is ook een goede manier om je concentratie te vergroten. Dit komt niet alleen door het effect op je melatoninegehalte. Het heeft namelijk ook een impact op de voorlopers van melatonine, vooral op stoffen zoals serotonine en noradrenaline. Daarnaast vertraagt het de stofwisseling van je lever en stimuleert het je pijnappelklier.
Melatonine en veroudering
De productie van melatonine neigt af te nemen naarmate je ouder wordt. Die afname betekent dat je slaappatroon verandert naarmate je ouder wordt. Naarmate de jaren verstrijken, hebben je sympatische en parasympatische zenuwstelsel veel lagere activiteitsniveaus.
Die afname activeert het autonome zenuwstelsel. Het resultaat is een afname van de herstellende eigenschappen gedurende de tijd dat je slaapt. Regelmatig mediteren daarentegen kan de activiteit van je autonome zenuwstelsel verminderen terwijl je slaapt. Theta-golfactiviteit in de middellijn van je hersenen houdt ook de parasympatische activiteit onder controle.
Conclusie
Op basis van alle studies en onderzoeken die we hier hebben genoemd, kun je zeker tot de conclusie komen dat regelmatige meditatie (vooral Vipassana-meditatie) wijdverbreide voordelen heeft. Het veroorzaakt fysiologische veranderingen die erg lijken op de herstellende, zelfregulerende functies van je slaapcyclus.
Als het waar is dat meditatie je kan helpen je slaapkwaliteit te wijzigen, is het een hulpmiddel die een grote invloed kan hebben op je gezondheid en de homeostase van je lichaam en geest. Het stelt ons ook in de gelegenheid om de slaapmechanismen van ons lichaam en onze bewuste geest beter te begrijpen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- A.O. Massion, J. Teas, J.R. Hebert, M.D. Wertheimer, J. Kabat-Zinn (1995) Meditation, melatonin and breast/prostate cancer: Hypothesis and preliminary data, Medical Hypotheses. University of Massachusetts Medical Center, Department of Psychiatry, Worcester, MA, USA Volume 44, Issue 1, Pages 39-46, ISSN 0306-9877
- Nagendra, R. P., Maruthai, N., & Kutty, B. M. (2012). Meditation and its regulatory role on sleep. Frontiers in neurology, 3, 54. doi:10.3389/fneur.2012.00054
- Wong, Cathy (2018) The Connection Between Melatonin and Meditation. Verywell Mind. Recuperado de https://www.verywellmind.com/melatonin-and-meditation-88370
