Zijn liefde en verliefdheid twee kanten van dezelfde medaille?
“Het is één ding om verliefd te worden. Het is iets anders om te voelen dat iemand verliefd op jou aan het worden is en om de verantwoordelijkheid voor die liefde te voelen”. David Levithan schreef dit in zijn boek, Elke dag. Zou hij bedoeld kunnen hebben dat er een verschil is tussen liefde en verliefdheid? Misschien.
En het blijkt echter dat een hoop mensen denken dat liefde en verliefdheid hetzelfde zijn. Maar de waarheid is dat er veel experts zijn die denken dat dat incorrect is. Er zijn namelijk belangrijke verschillen waar we nu dieper op in zullen gaan.
“Liefde is een spel dat twee mensen kunnen spelen en beiden kunnen winnen”
– Eva Gabor –
Verschillen tussen liefde en verliefdheid
Een van de klassieke verschillen tussen liefde en verliefdheid wordt duidelijk wanneer we denken aan het ‘romantische’ gedeelte. We zullen je een vraag voorschotelen om het beter te kunnen uitleggen. Houd je van je broers en zussen, ouders, vrienden, huisdieren..? Je weet dat je niet verliefd op ze bent, toch?
Obsessie en verlangen
Want verliefdheid, in neurochemische termen, creëert een enorm verlangen, een grote obsessie. We zouden het wellicht zelfs een verslaving kunnen noemen. Onze aandacht centreert zich rondom de persoon van wie we houden.
Nu vallen de activiteiten die we alleen deden en waarvan we genoten in het niet vergeleken met alles wat we samen met hem zouden kunnen doen.
Chemie heeft ook een hoop te zeggen over verliefdheid. Terwijl we ‘betoverd’ zijn, dringen krachtige neurotransmitters zoals serotonine en dopamine ons brein binnen. Het neurochemische effect van verliefdheid op ons brein verschilt niet zoveel van sommige andere drugs.
Misschien laat dit wetenschappelijk gepraat onze mysterieuze, magische bubbel van verliefdheid barsten, maar het is de waarheid. Deze neurotransmitters zijn diegenen die ons onze emoties zo intens laten waarnemen.
We idealiseren onze partner. Hij vult ons met energie en laat ons in een soort bubbel leven. Als je dat nu eens voor altijd zou kunnen laten duren, zou dat fantastisch zijn, nietwaar?
Liefde is erg divers
Zoals we aan het begin al aangaven, kunnen we van een hoop mensen houden, maar focust verliefdheid zich vaak op één persoon. Het is alsof alles neerkomt op diegene.
Als de andere persoon op iets hint wat hij wil hebben, zorgt dit ervoor dat we gelijk proberen uit te vogelen hoe we dit kunnen waarmaken. Als we een manier vinden, onderschatten we doorgaans de kosten – of dit nu tijd, geld, andere relaties etc. is – die we voor onze rekening nemen.
In veel gevallen is verliefdheid juist het beginpunt van liefde. Hierdoor komen mensen op een punt terecht waar ze zich aan elkaar beginnen te binden. Het zijn banden die onderdeel zijn van wat het stel samenhoudt in tijden van crisis.
Aan de andere kant: heb je zelfliefde? Houd je van je partner? Voel je een hoop liefde voor je ouders? Houd je van je meest nabije en waardevolle vrienden?
Natuurlijk doe je dat, maar niet allemaal evenveel of onder dezelfde voorwaarden. Zoals je kunt zien hebben we al wat verschillen kunnen erkennen tussen liefde en verliefdheid.
Liefde is rationeler
Dit punt komt direct na de twee punten die hiervoor werden genoemd. Dit punt is dat liefde rationeel is, of op zijn minst minder irrationeel dan verliefdheid. We voelen niet dezelfde emotionele intensiteit voor een vriend of een broer of zus als voor de persoon waar we verliefd op zijn.
Want verliefdheid betekent een enorme toename in de chemische neurotransmitters die emoties een verhoogde intensiteit geven. Maar beetje bij beetje zullen ook deze verdwijnen en plaatsmaken voor een kalmere, meer rationele liefde. Zo gaat het althans in het merendeel van de gevallen (er zijn altijd uitzonderingen).
“Liefde is iets eeuwigs; het aspect verandert misschien, maar niet de essentie”
-Vincent van Gogh-
De tijd gaat door voor iedereen
Het is moeilijk om de verliefdheidsfase langer te laten voortduren. Dit komt voornamelijk doordat het de resources van de verliefde persoon verbruikt. Ook al zal hij het zelf zo tijdens de verliefdheidsfase niet voelen, het is waar. Dus uiteindelijk verandert de knetterende vlam van verliefdheid in een meer ingetogen vlam.
Aan het begin van een relatie zijn de verwachtingen hoog. Er is een intense aantrekking en een hoop spanning over wat er kan gebeuren. Maar de tijd gaat door. En hiermee komt ook veiligheid, stabiliteit, affectie, gedeelde manieren van communiceren.
We vallen van de roze wolk af
Terwijl we volledig ondergedompeld zijn in het proces van verliefdheid, leven we op een roze wolk. Het is alsof het ons naar de hemel tilt, omdat de persoon op wie we verliefd zijn zich daar bevindt. We verliezen zelfs slaap door dit beeld van perfectie.
Maar het maakt niet uit hoe hoog deze wolk ons brengt naar het voetstuk van die persoon. Er komt altijd een moment waarop we er vanaf moeten komen, de grond moeten aanraken en moeten stoppen met blindelings rondvliegen.
Dat is het moment waar liefde om de hoek komt kijken (voor sommige mensen transformeert het zich zelfs). En dan laat de persoon zijn defecten zien, maar ook zijn intimiteit, zijn begrip en zijn zorg.
Liefde is wederzijds
Koppels die elkaar net hebben leren kennen, hebben vaak een benijdenswaardige harmonie. Empathie is makkelijker in deze fase omdat ze beiden erg attent zijn naar elkaar toe.
Maar kennis en wederzijds begrip zijn een langzaam sudderende pot, net als vertrouwen. We zullen zelfs nooit stoppen met de andere persoon te ontdekken. Dat komt deels doordat hij dynamisch is en verandert. Zelfs als hij zijn gewoontes, sociale kringen of persoonlijkheid verandert.
Maar we onderscheiden een solide kern in de ander. We zien een soort stabiliteit in de manier waarop hij ons het gevoel geeft dat hij ons kent.
We kennen zijn expressies, het gezicht dat hij trekt en dat ons vertelt of hij iets wel of niet leuk vond. Het zou andere mensen niet opvallen, zelfs als ze meer zouden opletten, maar wij zouden het niet missen.
Wanneer de verliefdheid echter eindigt, verzwakt soms ook het verlangen en komen de zwakheden naar boven. Maar als we eenmaal door de transitie heen zijn, zullen we andere gedeeltes juist versterken.
We hebben het al gehad over vertrouwen, wederzijds begrip en intimiteit. Maar als er één goed teken is van voortdurende liefde, dan is het wel dat de wederzijdse bewondering standvastig blijft.
De verschillen tussen liefde en verliefdheid die we in dit artikel hebben uitgelegd zijn slechts een opzet. Zoals altijd is het echte leven vele malen interessanter.
Er zijn mensen die zeggen verliefd te zijn op een vriend. Er zijn anderen die beginnen met houden van hun partner en later verliefd worden, of dit nooit worden. En er zijn stellen die claimen dat ze gedurende hun hele leven verliefd zijn gebleven.
Ongeacht de verschillen tussen liefde en verliefdheid is het belangrijk om elke relatie te zien als een positief avontuur.