Kunnen baby's de emoties van hun moeder in de baarmoeder voelen?

Moeders letten tijdens de zwangerschap meestal extra op bepaalde risicofactoren. Maar hoe zit het met hun gevoelsleven? Welke rol speelt dat bij de ontwikkeling van de foetus?

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Al tientallen jaren beweert de wetenschap dat baby’s in de baarmoeder de emoties van hun moeder voelen. Dat gezegd hebbende, zijn er nuances. In feite hebben foetussen geen begrip en geen mogelijke manier om te weten wat verdriet, vreugde, of angst is. Ze zijn echter wel gevoelig voor ‘hormonale baden’ die georkestreerd worden door stress of angst.

Vaak wordt beweerd dat de meest beslissende fase voor een foetus is als hij de 32e week bereikt. Dan gedraagt hij zich bijna als een pasgeborene en is het meest gevoelig voor alles wat hem omringt.

Foetussen dromen zelfs en hebben hun eigen REM-slaapfasen. Ouders proberen ze inderdaad vaak van buitenaf te stimuleren met muziek, vriendelijke woorden, strelingen en zelfs het aanbrengen van lichtjes op de buik van de moeder.

Met deze praktijken wordt geprobeerd hun cognitieve vermogens te vergroten, hoewel het belang van het welzijn van de moeder als beslissende variabele voor de neurologische ontwikkeling van de foetus vaak verwaarloosd wordt.

Desalniettemin is de emotionele band tussen de baby en de moeder zo intens dat alles wat ze voelt op precies dezelfde manier bij de foetus terechtkomt als voedsel dat doet, via de navelstreng.

Baby’s voelen de emoties van hun moeder in de baarmoeder

Als ze zwanger zijn, hebben vrouwen de neiging meer aandacht te besteden aan hun voeding en levensstijl, maar ze besteden niet altijd zo veel aandacht aan hun emotioneel welzijn. Bijvoorbeeld het pas op het laatste moment nemen van zwangerschapsverlof en het werken in een stressvolle omgeving kunnen de ontwikkeling van de foetus beïnvloeden.

De perinatale periode – de periode van de achtentwintigste week van de dracht tot de zevende dag van het leven buiten de baarmoeder, is van cruciaal belang voor baby’s. Daarom is

aandacht voor het emotionele en psychologische welzijn van de moeder in deze tijd uiterst belangrijk.

Een onderzoek(Engelse link) van de Universiteit van Californië beweert dat chronische spanning, discriminatie, of depressieve symptomen verband houden met het voorkomen van baby’s met een lager geboortegewicht.

Ook problemen in de ontwikkeling van het kind houden verband. Bijgevolg is het waar dat baby’s de emoties van hun moeder al in de baarmoeder voelen. Niet alleen dat, ze kunnen hen ook biologisch beïnvloeden als de moeder lijdt onder situaties van langdurige stress.

De boodschappen die de baby in de baarmoeder ontvangt

Er zijn prachtige beelden van wat een foetus ervaart als zijn moeder lacht. De baarmoeder beweegt en de baby lijkt te schommelen in dit kleine, fascinerende, en veilige universum. Ze genieten er allebei van, het is een intense en vreugdevolle ervaring, die hormonen die verbonden zijn met gevoelens van welbehagen naar de kleine stuurt, zoals serotonine en endorfine.

Hoewel emoties de baby niet bereiken via de gezichtsuitdrukkingen van de moeder, bereiken ze hem wel via haar endocriene systeem. Deeltjes dringen de placenta zelf binnen en alles wat de moeder voelt, weerklinkt in de foetus. De verbinding tussen de twee is zo intens dat ze veel verder gaat dan de navelstreng.

Aan de andere kant heeft deze chemische en hormonale verbinding ook bepaalde risico’s. Dat komt omdat niet alle boodschappen die de baby ontvangt positief zijn. Daarom is het nodig alert te zijn als de moeder verdriet, angst en blijvende stress ervaart.

Onbehandelde depressie tijdens de zwangerschap

Nu we weten dat baby’s de emoties van hun moeder in de baarmoeder kunnen ervaren, wat gebeurt er dan als de moeder aan een onbehandelde depressie lijdt? Dit onderwerp wordt niet genoeg besproken. In feite zijn depressieve stoornissen tijdens de zwangerschap een veel voorkomend verschijnsel.

Een onderzoek(Engelse link) van het Institute of Psychology and Neurosciences of Behavior, Californië (VS) beweert dat als stemmingsstoornissen tijdens de zwangerschap niet behandeld worden, er een verhoogd risico is op vroeggeboorte en zelfs doodgeboorte. Perinatale complicaties komen in deze gevallen vaak voor.

Het belang van emotionele zorg tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap voor je voeding zorgen is belangrijk. Evenals het nemen van zwangerschapsverlof en het voorbereiden op de komst van de baby. Maar de psychologische aspecten die met de zwangerschap gepaard gaan, mogen niet genegeerd worden. Dit is niet noodzakelijk gemakkelijk.

• Elke vrouw gaat op een individuele manier met haar zwangerschap om. Bovendien is het niet altijd een gemakkelijke of ongelooflijk gelukkige periode.
• Buiten de zwangerschap zijn er factoren die altijd invloed hebben op het emotionele welzijn van een vrouw. Werk, de gezinsomgeving, en de relatie met de partner zijn vaak bronnen van angst en stress.
• Zwangerschap zelf kan ook stemmingsveranderingen bevorderen.
• Het is belangrijk voor de zwangere moeder om altijd steunfiguren te hebben en mensen met wie ze kan praten, en waarmee ze steeds eerlijk kan zijn over wat ze voelt.

Perinatale psychologen zijn figuren die in deze bijzondere tijd benaderd kunnen worden. De zwangerschapsperiode is ook een voorbereiding voor de baby om de buitenwereld tegemoet te treden. Alles wat in die veilige ruimte gebeurt zal ook (mede) bepalend zijn voor hun verdere ontwikkeling.