Jongeren in het rechtssysteem en hoe het werkt

De strafrechtelijke aansprakelijkheid van jongeren tussen 14 en 18 jaar is geregeld in speciale wetten. Het artikel van vandaag bespreekt deze wetten en hun effecten.

In dit artikel gaan we je vertellen over jongeren in het rechtssysteem en hoe het werkt. De basis voor het vaststellen van de grenzen waarbinnen jongeren al dan niet verantwoordelijk zijn voor criminele acties is louter biologisch.

Dit komt omdat kinderen niet volwassen genoeg zijn om de gevolgen van hun acties te begrijpen. In tegenstelling tot volwassenen waarvan men aanneemt dat ze dat wel zijn.

Daarom hebben minderjarigen niet dezelfde verantwoordelijkheden en kunnen ze niet naar de gevangenis. Hetzelfde geldt voor anderen met bijzondere omstandigheden. Bijvoorbeeld verstandelijk gehandicapten.

In verschillende landen heeft het rechtssysteem vastgesteld dat minderjarigen onder de 14 jaar niet toerekenbaar zijn. Dit betekent dat ze niet strafrechtelijk verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor een misdrijf.

Ze worden echter aansprakelijk zodra ze de leeftijd bereiken waarop een persoon voor juridische doeleinden meerderjarig wordt. Als volwassenen is iedereen onderworpen aan dezelfde regels. Als gevolg daarvan hebben hun acties dezelfde gevolgen.

Jongeren onder de 18 jaar vormen daarom een uitzondering. De strafrechtelijke aansprakelijkheid van minderjarigen is in de meeste landen namelijk geregeld door speciale wetten. Ze bevatten regels en minder zware straffen dan die in het strafrecht zijn vastgelegd.

Jongeren in het rechtssysteem

Mensen worden op hun 14e jaar toerekeningsvatbaar. Dat komt omdat men aanneemt dat ze dan in staat zijn om de gevolgen van hun acties te begrijpen. Ze kunnen er dan ook op aangesproken worden.

De opgelegde straffen zijn echter niet dezelfde als die voor volwassenen vanaf de leeftijd van 18 jaar. Daarom geldt de strafrechtelijke aansprakelijkheid van minderjarigen voor personen onder de 18 jaar. Bovendien prevaleren in deze specifieke wetten de belangen van minderjarigen.

Deze wetten zijn bedoeld om minderjarigen te heropvoeden en te re-integreren in de samenleving (Engelse link). Om deze reden gaat het niet om straf, maar om sociaal-educatieve maatregelen voor de gepleegde misdaden.

Sancties voor jongeren in het rechtssysteem

Een jeugdrechter bepaalt welke maatregel de minderjarige moet ondergaan. Het varieert meestal afhankelijk van het gepleegde misdrijf. Het kan een van de volgende zijn.

Gesloten, halfopen of open internering

Een minderjarige kan niet naar de gevangenis zoals een volwassene dat wel kan. Men houdt ze daarom vast in jeugdcentra.

Deze centra kunnen gesloten of halfopen zijn en de minderjarigen moeten daar een bepaalde tijd verblijven. Een semi-open scenario stelt hen in staat om bepaalde opleidings- of werkzaamheden buiten het centrum uit te voeren.

Het jeugdcentrum zou ook open kunnen zijn. In dit geval voeren de minderjarigen alle activiteiten van hun onderwijsproject uit buiten het centrum. Ze wonen eigenlijk alleen in het centrum, dat is hun officiële woonplaats.

Therapeutische internering

Deze maatregel richt zich op minderjarigen die bijzondere onderwijskundige aandacht of behandeling nodig hebben. Dit zijn minderjarigen die psychische stoornissen hebben of als hulpbehoevend worden beschouwd. In deze gevallen vertoont de minderjarige meestal ernstige veranderingen in de perceptie van de werkelijkheid.

Aanwezigheid in een dagbesteding en proeftijd

Aanwezigheid in een dagbesteding betekent over het algemeen dat de minderjarige in zijn gewone huis woont. Ze moeten echter naar een specifiek centrum gaan om werk en ondersteuningsactiviteiten uit te voeren die gericht zijn op hun opleiding en re-integratie in de samenleving.

Een minderjarige op proef moet een opleiding volgen gericht op sociale re-integratie. Ze gaan constant en gecontroleerd naar school, een beroepsopleidingscentrum of een werkplek. Bovendien moet hun correcte ontwikkeling en evolutie te allen tijde worden opgevolgd.

Wat gebeurt er als de minderjarige tijdens het uitzitten van een straf 18 wordt?

Er zijn hier twee bijzondere gevallen waarmee we rekening moeten houden.

Het eerste geval is als de minderjarige de meerderjarige leeftijd bereikt voordat hij voor het misdrijf wordt berecht, of tijdens de procedure. In dit geval houdt men rekening met de leeftijd waarop zij het misdrijf hebben gepleegd.

Het tweede geval is als de minderjarige volwassen wordt terwijl hij een straf uitzit in een gesloten detentiecentrum. Deze wetten stellen dat de minderjarige in het centrum blijft waar hij zijn straf uitzit tot het einde van zijn programma, zelfs als hij in die tijd de volwassenheid bereikt. Dit is echter alleen van toepassing tot de leeftijd van 21 jaar.

Zodra ze 21 zijn, moeten ze verhuizen naar een gevangenis. Bovendien kan een rechter in bepaalde gevallen bepalen dat een minderjarige zijn straf in de gevangenis moet voltooien zodra hij 18 wordt. Zij nemen deze beslissingen op individuele basis, rekening houdend met het gedrag en de persoonlijke ontwikkeling van de jongere.

Zoals hierboven uitgelegd, kan een minderjarige niet als volwassene worden berecht, maar zijn ze in feite nog steeds verantwoordelijk voor hun daden. In alle gevallen worden ze geconfronteerd met een behoorlijke strafrechtelijke procedure met een rechter, een officier van justitie en een advocaat.

Zelfs onder deze speciale wetten mag men niet voorbijgaan aan het feit dat deze minderjarigen misdaden hebben begaan. Daarom zijn ze verantwoordelijk voor hun daden, ongeacht hun leeftijd.