Je sociale identiteit: behoren tot een groep

Je sociale identiteit bepaalt hoe je je voelt, denkt en handelt. Het dicteert de groepen waartoe je behoort, de nieuwe waarvan je besluit lid te worden en de groepen die je wilt verlaten.

Je persoonlijke identiteit hangt tot op zekere hoogte af van je sociale identiteit. Met andere woorden, het hangt af van de sociale groepen waartoe je behoort.

Lid zijn van verschillende groepen heeft verschillende effecten op jou, zowel op persoonlijk als op collectief niveau. Dit komt omdat je niet alleen een individu bent, maar je leeft in een samenleving waarin je met anderen omgaat.

Om sociale identiteit te begrijpen, moet je deze onderscheiden van persoonlijke identiteit. Persoonlijke identiteit bestaat uit de eigenschappen die jou tot een uniek mens maken.

Aan de andere kant is je sociale identiteit het deel van je zelfconcept dat voortkomt uit het lidmaatschap van een bepaalde sociale groep. Bovendien is het de emotionele waarde en betekenis die het lidmaatschap van een groep met zich meebrengt.

Daarom hebben mensen ten minste twee identiteiten. Maar mensen behoren eigenlijk tot meer dan één sociale groep, dus je hebt meerdere sociale identiteiten. Hoe werken deze samen? Nou, dat doen ze niet, want als je er een activeert, deactiveer je de anderen.

Hoe wordt sociale identiteit gevormd?

Het begrijpen van sociale identiteit begint met zelfcategorisatie. Als mens heb je de neiging om te categoriseren. Dit betekent dat je objecten in de wereld in categorieën sorteert, zodat je ze beter kunt begrijpen.

Je categoriseert ook mensen. Daarnaast categoriseer je jezelf. Met andere woorden, je neemt jezelf op in sommige van deze categorieën of groepen.

Wanneer je jezelf categoriseert, ontwikkel je een voorkeur voor de categorie die je onderscheidt van andere categorieën. Hieruit komt je voorkeur voor bepaalde groepen boven andere voort.

Je kunt deze beslissingen nemen op basis van bepaalde groepswaarden, normen en gedragingen. Dit betekent dat je groepsbewustzijn hebt bereikt. Met andere woorden, je bent je ervan bewust dat je tot een bepaalde groep behoort en je herkent andere leden van dezelfde groep.

Als je je identificeert met een groep, ben je niet zomaar een lid van die groep. In feite beïnvloedt het je ook psychologisch op verschillende niveaus. Het is een multidimensionaal fenomeen. Op individueel niveau heeft het cognitieve, emotionele en motiverende effecten.

Sociale identiteit en groepslidmaatschap

De twee belangrijkste cognitieve effecten zijn zelfcategorisatie en het belang van het behoren tot de groep. Zelfcategorisatie, die we al hebben uitgelegd, kan soms leiden tot depersonalisatie.

Dit gebeurt wanneer je jezelf opnieuw definieert in termen van je lidmaatschap van een bepaalde groep. Met andere woorden, jouw acties en beslissingen zullen afhangen van jouw rol in de groep.

Identificatie met een groep kan bepaalde gevoelens en emoties oproepen. Over het algemeen zijn ze over het algemeen positief. Je kunt bijvoorbeeld liefde, bezorgdheid en toewijding voelen voor andere leden van uw groep.

Verder heeft iedereen de behoefte om bij een groep te horen, en meer specifiek bij een groep te horen. Dit is de behoefte die je motiveert om je aan te sluiten bij en je te identificeren met een groep.

Collectieve identiteit

Wanneer je jezelf definieert als lid van een groep, vind je je lidmaatschap belangrijk. Je bent ook van mening dat de andere leden van de groep je overtuigingen, gevoelens en gedrag delen. Dit is een psychologisch fenomeen dat bekend staat als collectieve identiteit. Collectieve identiteit geeft betekenis aan een groep.

Er zijn zes kenmerken van collectieve identiteit:

• Het gevoel van een gemeenschappelijk doel.
• De perceptie van de groep als uniek en anders dan andere groepen.
• Coördinatie van activiteiten van de leden van de groep.
• Gedeelde overtuigingen, houdingen, normen en waarden.
• Bezorgdheid voor het welzijn van de groep en bereidheid om offers te brengen voor het welzijn van de groep.
• De continuïteit van de groep in de tijd.

De context

Identiteiten worden ook beïnvloed door de context. Ze kunnen bijvoorbeeld worden geassocieerd met bepaalde territoria. Ze kunnen ook betrekking hebben op bepaalde culturen en talen.

Daarnaast is er een fenomeen dat bekend staat als het collectieve geheugen. Dit is het verhaal van hoe een bepaalde groep werd gevormd en hoe deze zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld.

Ten slotte zijn er sociale overtuigingen. Deze overtuigingen komen voort uit gedeelde ervaringen. Ze onderscheiden een groep van andere groepen. Deze overtuigingen vormen het concept van “ethos,” dat verwijst naar de coherente en systematische kennis van een samenleving.

Zoals je kunt zien, zijn sociale identiteiten complex, omdat identificatie met een groep veel meer inhoudt dan alleen het gevoel bij die groep te horen. Om deze reden zijn sociale identiteiten anders en vinden sommige mensen bepaalde aspecten van een sociale identiteit belangrijker dan andere.