Is geluk erfelijk? De wetenschap heeft antwoorden
Sommige mensen hebben al vanaf hun geboorte aanleg voor geluk. Vrolijke, vitale en lachende kinderen groeien vaak op tot optimistische, energieke en veerkrachtige volwassenen. Maar wie niet tot deze gelukkige categorie behoort, vraagt zich misschien af hoe deze mensen het doen. Is geluk eigenlijk erfelijk en hebben ze de genetische loterij gewonnen? Dat is de vraag die we hier proberen te beantwoorden.
De interesse in het bestuderen van de oorsprong van geluk is al tientallen jaren gaande. Bovendien blijft het bereiken van geluk het hoogste streven van alle mensen. Levenstevredenheid verschilt echter sterk van persoon tot persoon.
Bovendien zijn bepaalde individuen kwetsbaarder voor angst, depressie of apathie. De nieuwste wetenschappelijke bevindingen werpen hier licht op.
Geluk is erfelijk
Na verschillende onderzoeken is de wetenschap tot de conclusie gekomen dat geluk een genetische component heeft. Sommige bevindingen (Engelse link) hebben het serotoninetransportergen (5-HTTLPR) in verband gebracht met dit subjectieve geluksgevoel. Wetenschappers ontdekten zelfs dat mensen met een bepaalde versie van dit gen een grotere tevredenheid in het leven rapporteren.
Daarnaast is geluk ook in verband gebracht met de verschillen in hoe mensen hun emoties verwerken. Wetenschappers stelden de neiging vast om selectief positieve of negatieve emotionele stimuli te verwerken. Dit bleek van invloed te zijn op iemands kwetsbaarheid voor depressie (Spaanse link) en het in stand houden van deze stoornis.
Aan de andere kant is uit sommige onderzoeken (Engelse link) gebleken dat bepaalde genetische varianten verband houden met subjectief welzijn, depressieve symptomen en neuroticisme. Met andere woorden, een aanleg voor bepaalde stemmingen is al gemarkeerd in je DNA.
Hoe beïnvloeden levensgebeurtenissen geluk?
Hoewel het duidelijk is dat geluk tot op zekere hoogte erfelijk is, bepalen je genen het maar voor 50 procent.
De neiging tot geluk waarmee je geboren wordt, bepaalt een basisniveau. Het verschilt van individu tot individu. Bovendien is het het niveau waarnaar je terugkeert na het ervaren van buitengewone gebeurtenissen en emoties. Hoewel je dus waarschijnlijk denkt dat je recente scheiding je voor altijd ongelukkig zal maken of dat het winnen van de loterij je eeuwig geluk zal brengen, is dit niet het geval.
Er zijn enkele onderzoeken (Engelse link) gedaan met mensen die schokkende gebeurtenissen hebben meegemaakt. Op het eerste gezicht zouden deze een enorme invloed moeten hebben gehad op hun geluk. In sommige gevallen wonnen ze bijvoorbeeld de loterij of in andere gevallen raakten ze verlamd na een ongeluk.
Maar paradoxaal genoeg duurden de extreme emoties van deze individuen slechts een paar maanden. Uiteindelijk keerden ze terug naar hun basisniveau. Daarom wordt geschat dat levensgebeurtenissen het geluksniveau slechts met ongeveer tien procent beïnvloeden.
De omgeving beïnvloedt geluk
Wat kunnen we concluderen uit de bovenstaande informatie? Het lijkt erop te wijzen dat een groot deel van je vermogen om gelukkig te zijn is aangeleerd. Met andere woorden, je leert het. De overige 40% hangt af van de omgeving waarin je opgroeit en van je vermogen om je eigen geluk op te bouwen.
Kinderen die zijn opgegroeid met misbruik (Engelse link) of trauma’s vertonen een significante neiging om negatieve stemmingen te ervaren, zelfs op volwassen leeftijd. Hetzelfde geldt voor kinderen die zijn opgegroeid met depressieve ouders of die een vroeg verlies hebben meegemaakt.
Het is echter niet nodig om naar zulke dramatische gevallen te kijken. Kijk gewoon eens naar je eigen leven. Want je opvoeding heeft altijd invloed op je levenstevredenheid.
Als kind ontwikkel je denk-, emotie- en gedragspatronen die je je hele leven blijft herhalen. Je leert om negatief of optimistisch te zijn, om je dankbaar of ongelukkig te voelen, en om veerkrachtig te zijn of gevangen te zitten in verdriet. Daarom zijn veel van de volwassenen die vandaag de dag gelukkig zijn, gelukkig omdat ze van jongs af aan de gereedschappen hebben gekregen om dat te zijn.
Maar hoe zit het met degenen die niet zoveel geluk hebben gehad? Gelukkig kun je geluk altijd leren. Sterker nog, op precies dezelfde manier waarop je hebt leren denken, voelen en gedragen, kun je negatieve patronen afleren en vervangen door andere.
Het trainen van je dankbaarheid en optimisme, het verbeteren van je levensgewoonten en het verzorgen van je innerlijke dialoog zijn enkele maatregelen die invloed hebben op het deel van geluk waar je zelf verantwoordelijk voor bent. Inderdaad, je kunt je eigen geluk maken, zeker het deel dat je niet geërfd hebt.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Okbay, A., Baselmans, B. M., De Neve, J. E., Turley, P., Nivard, M. G., Fontana, M. A., … & Rich, S. S. (2016). Genetic variants associated with subjective well-being, depressive symptoms, and neuroticism identified through genome-wide analyses. Nature genetics, 48(6), 624-633.
- Sánchez, Á., & Vázquez, C. (2012). Sesgos de atención Selectiva como factor de mantenimiento y Vulnerabilidad a la Depresión: Una Revisión Crítica. Terapia psicológica, 30(3), 103-117.
- De Neve, J. E. (2011). Functional polymorphism (5-HTTLPR) in the serotonin transporter gene is associated with subjective well-being: evidence from a US nationally representative sample. Journal of human genetics, 56(6), 456-459.
- Brickman, P., Coates, D. y Janoff-Bulman, R. (1978). Ganadores de lotería y víctimas de accidentes: ¿la felicidad es relativa? Revista de personalidad y psicología social, 36 (8), 917–927. https://doi.org/10.1037/0022-3514.36.8.917
- Herrenkohl, T. I., Klika, J. B., Herrenkohl, R. C., Russo, M. J., & Dee, T. (2012). A prospective investigation of the relationship between child maltreatment and indicators of adult psychological well-being. Violence and victims, 27(5), 764-776.
