Is je boosheid destructief of productief?
“Iedereen kan boos worden; dat is makkelijk. Maar om boos te zijn op de juiste persoon, in de juiste mate, op het juiste moment, om de juiste reden en op de juiste manier, dat is niet makkelijk.”
-Aristoteles-
Boosheid is een emotie die elk van ons meerdere keren gedurende zijn leven ervaart. Het kan zijn dat je boos wordt om minder belangrijke dingen, zoals in een file terechtkomen, maar het kan ook gaan om veel belangrijkere zaken, zoals ontslagen worden op het werk.
Boosheid is, net als alle emoties, nodig en kent verschillende niveaus van intensiteit. Boosheid komt voort uit een gevoel van frustratie of een wens of verlangen die onvervuld is gebleven.
Waarom worden we boos?
Er zijn veel verschillende oorzaken en triggers die ons tot boosheid drijven. Het hangt af van elke persoon. Wat de ene persoon boos maakt, raakt de andere persoon misschien niet eens en ook de mate waarin we boosheid en woede ervaren kan verschillen per persoon.
Boosheid treedt op wanneer we iets willen dat voor ons belangrijk is en we moeilijkheden ondervinden die ervoor zorgen dat we dat wat we willen niet kunnen krijgen.
Een voorbeeld: je wilt erg graag naar de bioscoop, je hebt een planning gemaakt met je wederhelft en hebt zelfs de film die je wilt zien al uitgekozen. Maar dan komt hij of zij erg moe thuis en wil niet meer naar de film. Op momenten als deze raken we gefrustreerd en dit kan ertoe leiden dat we boosheid ervaren.
Dit soort situaties kunnen op veel gebieden in ons dagelijkse leven voorkomen. De boze gevoelens en frustratie waarmee we in deze situaties geconfronteerd worden geven ons de energie om het obstakel dat we tegengekomen zijn het hoofd te bieden. Veel van deze obstakels zijn echter niet gepland en het is belangrijk om je energie in goede banen te leiden, zodat het niet leidt tot destructief gedrag waar we later last van krijgen.
Deze overdaad aan energie is wat we boosheid noemen en is van essentieel belang om onze frustratie het hoofd te kunnen bieden, zodat we de bedreiging van onze behoefte of ons verlangen ongedaan kunnen maken.
Welke factoren bepalen of onze boosheid wel of niet destructief is?
Of de boosheid die we ervaren destructief is -wat betekent dat onze overtollige energie ons er niet alleen van weerhoudt om de dingen op te lossen, maar ze zelfs alleen maar erger maakt- hangt af van onze overtuigingen, hoe we onze boosheid interpreteren en de conclusies die we trekken over het obstakel dat de bron is van onze frustratie.
Als we het obstakel beschouwen als iets dat ons niet met opzet hindert, dan zijn we in staat om genoeg energie los te laten om een strijd uit te vechten. Ons lichaam zal een grotere hoeveelheid van de neurotransmitters adrenaline en noradrenaline afscheiden om onze waakzaamheid en bereidheid om te confronteren en te vechten te activeren.
Afhankelijk van de overtuiging die we hebben over het obstakel dat ons confronteert en of het onze wil vrijwillig of onvrijwillig belemmert, zal onze reactie op het obstakel waar we mee te maken hebben veranderen.
Wanneer het obstakel beschouwd wordt als iets dat ons vrijwillig blokkeert, dan is onze boosheid destructief en zullen we ons op dezelfde wijze afreageren op het obstakel als we vinden dat het obstakel ons aantast, alsof we een strijd aangaan.
Vanwege het feit dat onze reactie afhangt van onze persoonlijke ervaring en de aard van ons karakter, zijn er sommige mensen die leven met constante gevoelens van destructieve boosheid. Ze interpreteren al hun obstakels en frustraties als krachten die hen bewust en met opzet tegenwerken, of dit nu de mensen om hen heen zijn of simpelweg hun eigen lot is.
“Als onze gedachten worden gedomineerd door boosheid, zullen we het beste deel van de menselijke intelligentie verliezen: wijsheid, het vermogen om te kiezen tussen goed en kwaad.”
-Dalai Lama-
Bibliografie:
– Levy, N. (2000). La sabiduría de las emociones. Plaza & Janés.