Ik ben de hoofdpersoon in mijn eigen verhaal
Ik verklaar mezelf de hoofdpersoon van mijn eigen verhaal, van mijn eigen leven, ik ben niet wat anderen me opleggen. Ik verklaar mezelf verantwoordelijk voor wat ik doe en zeg, niet voor wat anderen begrijpen. Mijn deugden bepalen wie ik ben. Ik hou van mezelf als geheel, zonder scheuren, met elke onvolmaakte ronding, met alle chaos waar ik van geniet, met elke vergissing en elke schaduw die ik van tijd tot tijd maak om mijn littekens te genezen…
Zelfacceptatie is een complexe en labyrintische taak. Het staat vaak bovenaan de lijst die we schrijven met onzichtbare inkt – onze lijst van dingen die we nog moeten doen – als iemand die zijn goede voornemens opschrijft aan het begin van het jaar. Dus, en bijna zonder het te beseffen, komt er een dag dat we in de spiegel kijken en een plotselinge en onverklaarbare speldenprik voelen. Zijn we echt de persoon die we zien in de reflectie? Hoe kunnen spiegels ons zo’n helder, onbevlekt en perfect beeld van onszelf laten zien als we ons zo ‘gebroken’ voelen?
“De prijs van grootsheid is verantwoordelijkheid.”
-Winston Churchill-
Iets bijzonder opvallends dat meestal voorkomt bij mensen die niet aan hun zelfacceptatie hebben gewerkt, is dat ze anderen vaak verantwoordelijk houden voor hun verdriet. Dit zijn mensen die niet al die persoonlijke en affectieve dimensies hebben geïntegreerd die een persoon definiëren. Zij geven anderen bijna automatisch de schuld voor hun ongelukkigheid en ongemak, vaak vermoeid in een droevige, verslagen houding.
Bijvoorbeeld: als ik geen goede partner kan vinden, neem ik aan dat dit komt omdat niemand meer gelooft in vaste relaties. Als ik een examen niet haal, dan is dat omdat de leraar mij niet mag. Als ik geen goede vrienden heb, dan is dat omdat mensen vals en ondankbaar zijn. Als ik het verkeerd heb over iets, dan is dat omdat iemand het slecht aan mij heeft uitgelegd. Als ik me onzeker voel, is dat vanwege mijn familie…
Mensen met een dergelijke houding verspreiden de oorsprong van hun frustraties onder iedereen om zich heen. Daarom zijn er maar weinig dingen gezonder, meer bevrijdend en meer therapeutisch dan het nemen van de controle en het jezelf verklaren tot hoofdrolspeler van je eigen verhaal. Jezelf verantwoordelijk verklaren voor wie je bent en wat je doet.
Vertrouw op persoonlijke verantwoordelijkheid om geluk te bereiken
Jezelf verantwoordelijk verklaren voor wie je bent, wat je doet en wat je denkt is een proces. Persoonlijke verantwoordelijkheid betekent bovenal dat je anderen niet de schuld geeft voor je eigen pech. Het betekent ook dat je verschillende manieren kunt ontdekken om evenwicht en je eigen welzijn te bereiken, ondanks alle negativiteit die jou omringt.
Op dit moment vraag je je waarschijnlijk af of dit betekent dat je gelukkig kunt zijn, ongeacht de omstandigheden. Wat gebeurt er als ik ontdek dat ik een ernstige ziekte heb? Wat gebeurt er als mijn relatie stormachtig en onstabiel wordt?
Nou, het antwoord op deze vragen is op zich eenvoudig. Verantwoordelijk zijn voor jezelf is begrijpen dat er dingen zijn waar we geen controle over hebben. Een lichamelijke ziekte is daar een goed voorbeeld van. In dit geval is het verschil niet alleen weten hoe je deze werkelijkheid moet accepteren, maar ook jouw houding ertegenover.
De persoon die zichzelf ziet als de hoofdpersoon van zijn eigen leven en niet als een acteur in een bijrol, begrijpt dat je, om gelukkig te zijn, beslissingen moet nemen. Alle hindernissen die op zijn pad komen, zijn gevoel van eigenwaarde verlagen of hem afleiden, blijven dus achter. Het is beter om deze dingen achter je te laten en te onthouden wat je op dat moedige moment hebt gezegd. Wanneer je besluit: ‘ik ben op deze wereld gekomen om gelukkig te zijn, ik mag geen tijd verspillen aan de dingen die mijn vreugde wegnemen.’
Leer verantwoordelijk te zijn voor jezelf, verklaar jezelf vrij
William Ury, een bekende antropoloog, heeft een opmerkelijke reputatie opgebouwd als bemiddelaar en promotor van persoonlijke groei door middel van boeken als ‘Getting to yes’. Volgens deze auteur ligt de verantwoordelijkheid voor onszelf op twee basisgebieden. Ten eerste moeten we weten hoe we voor onszelf kunnen zorgen. We moeten de relatie kunnen zien tussen ons handelen en de gevolgen daarvan. Ten tweede moeten we leren om de verplichtingen na te komen die we hebben naar anderen en onszelf.
“We zijn het geheugen dat we hebben en de verantwoordelijkheid die we op ons nemen, zonder geheugen bestaan we niet en zonder verantwoordelijkheid verdienen we het misschien niet om te bestaan.”
-Jose Saramago-
Dr. Ury stelt ook voor dat we om dit magische evenwicht te bereiken, onszelf een ‘ja’ moeten geven. Om onszelf als mens te valideren. Zelf zien we onszelf als capabele wezens, mooie mensen die het waard zijn om te bereiken wat ze wilden doen. Hij nodigt ons daarom uit om de volgende stappen te volgen:
De vier stappen naar persoonlijke verantwoordelijkheid
- Plaats jezelf in je eigen schoenen. Het is heel goed mogelijk dat we ons gedurende ons hele leven alleen op anderen hebben gericht, op het voldoen aan de behoeften van anderen. Het is tijd om naar onszelf te luisteren. Op authentieke wijze afstemmen op onze emoties en waarden, duidelijk maken wat we willen en wat we niet willen.
- Teken een contract met jezelf. Als je dit nog niet hebt gedaan, is het raadzaam dat je dit zo snel mogelijk doet. Het is niets meer en niets minder dan elke dag en elk moment jezelf eraan herinneren dat je verplicht bent om je behoeften tegemoet te komen, ongeacht wat anderen doen.
- Leer met de stroom mee te gaan. Verantwoordelijk zijn voor jezelf betekent ook leren vertrouwen, zowel op je eigen capaciteiten als op het lot. Stel dat er dingen komen en gaan. Klamp jezelf niet langer vast aan het onmogelijke. Laat jezelf groeien.
- Tot slot, vergeet niet dat je dagelijks leven geen wedstrijd is. Er is geen wet die ons vertelt dat er mensen zijn die altijd zullen winnen en anderen die altijd zullen verliezen. Leven is het vieren van het leven. Het is geven en ontvangen. Het is in harmonie samen leven. Verantwoordelijkheid nemen voor onszelf met al onze successen en fouten, zonder onze frustraties te wijten aan wie zich in de buurt bevindt.
Laten we deze eenvoudige tips nu in de praktijk brengen. Laten we de echte protagonisten van ons bestaan zijn.