Hoe kun je stressvolle situaties onder controle houden?

Een stressvolle situatie het hoofd bieden is geen eenvoudige taak. Het leven stelt ons allemaal op de proef. Dat zijn precies de momenten om strategieën naar voren te brengen om de stress te confronteren en te leren tijdens dit proces.
Hoe kun je stressvolle situaties onder controle houden?
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Leren hoe stressvolle situaties onder controle te houden is bijna een overlevingsstrategie. Wiskundige John Lubbock zei altijd dat een dag vol zorgen vermoeiender is dan een week werken, en dat is waar. De mentale energie die je in die tijd gebruikt overvalt je met enorme druk, angst en bezorgdheid.

Je moet ook iets heel belangrijks in gedachten houden. Het vermogen om stressvolle situaties onder controle te houden en om te gaan met deze situaties verschilt sterk van persoon tot persoon. Sommige mensen verwerken hun realiteit op een positieve manier. Ze houden een realistische kijk op het leven. Daarom zijn ze beter bestand tegen elke uitdaging. Ze kunnen zelfs kansen voor groei vinden in die uitdagingen.

Anderen daarentegen maken zich overal zorgen over. Dus wat voor sommigen grote stress veroorzaakt, kan voor iemand anders een eenvoudige situatie zijn die hen absoluut geen stress of angst bezorgt. Het hangt allemaal af van je eerdere ervaringen en enkele psychologische hulpbronnen. Zelfs als je ze nog niet in de ‘fabriek’ geïnstalleerd hebt, kun je ze leren en ze eigen maken.

Albert Ellis liet in zijn bekende boek How to Control Anxiety Before it Controls You zien dat stress en angst tot op zekere hoogte niet zijn vrijgesteld van het hebben van ook positieve kanten. Ze laten je weten dat je bepaalde dingen moet veranderen. Als je dit dus aandurft, verbeter je je welzijn.

Hoe kun je stressvolle situaties onder controle houden

De sleutel om stressvolle situaties onder controle te houden

Je weet dat het niet gemakkelijk is om een stressvolle situatie onder controle te houden. Maar wat betekent het eigenlijk als je zegt dat iets ‘stressvol’ is?

Hoewel stress afhangt van hoe je het bekijkt, zijn sommige situaties voor iedereen stressvol. Een operatie ondergaan, juridische problemen oplossen of zelfs nieuwe projecten aangaan, zijn genoeg om de meeste mensen het gevoel te geven onder druk te staan.

Als je bijvoorbeeld weet hoe een patiënt ermee om kan gaan, zijn twee factoren erg belangrijk:

  • Hoe zij een complexe situatie ervaren (eerste druk)
  • De interpretatie die ze geven aan hun vermogen om met een stressvolle situatie om te gaan (secundaire evaluatie).

In het ideale geval zouden ze allebei gezond moeten zijn. Als je een oplossing voor de uitdaging kunt zien als iets dat binnen handbereik ligt, dan heb je de middelen om het aan te pakken. Laten we eens kijken naar enkele bronnen waarvan je gebruik moet maken om stressvolle situaties onder controle te houden.

Het gaat niet om stress te laten verdwijnen, het gaat om ermee om te gaan

Je kunt niet leven zonder angst en stress. Deze mechanismen hebben de overleving van de mens gegarandeerd, vooruitgang gegenereerd en in combinatie met emoties en gedrag gehandeld op een manier die grote veranderingen mogelijk maakte. Daarom zijn er enkele dingen die je moet weten over stressvolle situaties:

  • Stress is in je voordeel. Het helpt je om nieuw adaptief gedrag aan te leren.
  • Je hoeft stress niet te laten verdwijnen, je hoeft het alleen maar te controleren en te reguleren.
  • Om stress te reguleren, moet je de strategieën vinden die het beste passen bij je behoeften en persoonlijkheid. Dit proces kost tijd en vraagt om toewijding.
Je moet omgaan met stress in plaats van het te laten verdwijnen

Er zijn drie concrete dimensies als het gaat om stressvolle situaties onder controle houden.

Evaluatiegerichte strategieën: een sleutel om stressvolle situaties onder controle te houden

Hoe zie jij die uitdaging, het probleem of de gecompliceerde situatie die je voor je hebt? Vanaf het moment dat je deze situaties labelt, bepalen je gedachten, emoties en gedragingen de uitkomst. Dus gedachten als “dit is te veel,”  “dit is verschrikkelijk,” “het is onmogelijk” of “dit is een ramp” zullen uiteindelijk je angst en stress versterken.

Je moet aandacht besteden aan hoe je de situatie voor je ziet. Dit betekent niet dat je vrolijk positief moet zijn of dat je er dramatisch over moet doen. Probeer in plaats daarvan langs deze lijnen te denken:

  • “Ik begrijp dat het normaal is om stress te voelen. Ik ga ermee aan de slag.”
  • “Deze situatie is moeilijk, ik weet dat. Het gaat misschien niet op mijn manier, maar ik ga het stap voor stap leren.”

Emotioneel gerichte strategieën

Zoals je weet, is het emotionele vlak erg belangrijk als het gaat om het beheersen van stressvolle situaties. Je emoties kunnen je vleugels geven om te vliegen tijdens een stressvolle gebeurtenis of ze kunnen je in een hoek van angst en ontkenning houden. Het is dus essentieel om zoveel mogelijk controle te krijgen over je interne universum, zodat de dingen in je voordeel werken.

Hoe? Dit zijn de sleutels:

Probleemgerichte strategieën

Je hebt geleerd hoe belangrijk het is om een probleem realistisch te evalueren en om gedachten te vermijden die je onderuit halen of angst veroorzaken. Je weet ook dat je je emoties moet beheersen om dingen op jouw manier te laten verlopen. Dus wat valt er verder nog te leren over stressvolle situaties onder controle te houden?

Het hebben van een plan is misschien wel de meest relevante strategie:

  • Ontwikkel strategieën waarmee je het probleem op de best mogelijke manier kunt aanpakken.
  • Maak je eigen ‘overlevingspakket’ zodat je voorbereid bent op alles wat er kan gebeuren.
  • Als je stress hebt over een sollicitatiegesprek, bereid je dan voor. Gaat het om een doktersafspraak? Doe dan een ontspanningsoefening en visualiseer elke situatie die zich kan voordoen. Als je echter bijvoorbeeld gestrest bent over een zakelijke deal, train jezelf dan om communicatietechnieken te leren.

Kortom, er zullen veel stressvolle situaties in je leven zijn. Het is normaal om bang te zijn, maar de sleutel om ze te overwinnen is handelen, ook al ben je bang. Dit zal je helpen om door elke situatie heen te komen.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.