Hoe herken je het temperament van een kind?

Maya Angelou heeft gezegd, en misschien niet zonder reden, “Als ik in deze wereld een monument hebt, dan is het mijn zoon.” Dit is een mooie zin. Maar de waarheid is dat we ons vaak de haren uittrekken vanwege onze kinderen. Dat kan te wijten zijn aan hun slecht gedrag of omdat ze veel te passief zijn. Feit is dat elke baby met zijn eigen temperament geboren wordt. We moeten alleen gewend raken aan het temperament van een kind!

We mogen niet vergeten dat het temperament van een kind al vanaf een erg jonge leeftijd duidelijk is. Hoe hij wordt opgevoed en hoe zijn sociale omgeving is, hebben een invloed en vormen zijn temperament enigszins. Maar zijn persoonlijkheid zal nog steeds in grote mate beïnvloed worden door het temperament waarmee hij geboren is. Het is wat hij uit de mysteries van de genetische verzameling geërfd heeft.

Het temperament van een kind

Het is erg belangrijk dat je het temperament van een kind kent, zelfs wanneer ze nog baby’s zijn. Want het kan ons waardevolle informatie geven hoe we hem bijvoorbeeld op de doeltreffendste manier iets kunnen leren. We kunnen eigenlijk al vanaf erg vroeg een idee krijgen van hoe onze kleine in de toekomst zal zijn. Commentaren als “wanneer hij groot is, zal hij een genie zijn” of “wow, hij is zo rustig,” worden in de toekomst vaak op één of andere manier vervuld. Deze kenmerken kunnen wat veranderen en zich tot op zekere hoogte ontwikkelen. Maar toch zullen bepaalde aspecten erg weinig of zelfs helemaal niet veranderen.

In wetenschappelijke termen kunnen we kinderen indelen in drie erg specifieke soorten temperamenten. Aan de ene kant hebben we de “gemakkelijke kinderen.” Aan het andere uiteinde van het spectrum hebben we de “moeilijke kinderen.” En om de reeks te vervolledigen hebben we de “apathische” kinderen. We zullen verder in dit artikel al deze soorten afzonderlijk bespreken.

Het is duidelijk dat we ons schuldig maken aan veralgemeningen wanneer we kinderen op deze manier klasseren. Het feit is dat deze drie persoonlijkheidstypes die we op baby’s toepassen, niet absoluut zijn. Het is bijvoorbeeld heel goed mogelijk dat een kind een hoog percentage apathie bezit dat gemengd is met een klein percentage van een moeilijk karakter.

Je kan ook een “gemakkelijk kind” hebben dat soms apathisch is, of een apathisch kind dat soms erg gemakkelijk is om mee om te gaan.

Dit allemaal is geen volledige klassificatie. Toch kan het als een gids dienen om het kind te begrijpen. Het kan ook helpen om te leren hoe je volgens zijn specifiek temperament met hem kan omgaan.

Kinderen met een gemakkelijk temperament

Volgens studies hebben veertig procent van de baby’s een “gemakkelijk” temperament. Daarmee bedoelen we dat ze gemakkelijk op te voeden zijn. Meestal hebben ze geen problemen met hun temperament. Bovendien verwerven met gemak gezonde gewoonten.

Deze kinderen passen zich erg goed aan veranderingen aan. Vanaf een erg jonge leeftijd leren ze leefregels te gehoorzamen. Ze zijn vaak ook erg “vrolijk,” zowel bij kennissen als bij vreemden. Ze hebben het temperament dat waarschijnlijk alle ouders voor hun kinderen zouden kiezen.

Kinderen met een moeilijk temperament

Tien procent van alle baby’s heeft een moeilijk temperament. Hun ouders moeten bijna vierentwintig uur per dag uitzonderlijk geduld vertonen. Dat komt door de moeilijke opvoeding van dit type kind. Je zou kunnen zeggen dat deze kinderen echte experts zijn in het uittesten van het geduld van hun ouders.

In het algemeen raken deze kinderen erg gemakkelijk geïrriteerd. Ze hebben het ook moeilijk om gezonde gewoonten te verwerven. Het is dus noodzakelijk dat je strikte grenzen toepast. Je moet ook een goede manier van leren gebruiken en liefde om hun gedrag te verzachten. Want deze kinderen voelen zich meestal niet veilig en geliefd. Dit zorgt er vaak voor dat ze wat wantrouwig zijn.

Kinderen met een apathisch temperament

Het derde type is wanneer we het temperament van een kind als apathisch kunnen omschrijven. Deze groep omvat vijftien procent van de baby’s. Ze vallen op omdat ze uitzonderlijk ontspannen zijn. Ze klagen zelden over iets en passen zich perfect aan verandering aan.

Dit type baby bezit eigenlijk een zekere onverschilligheid tegenover uitwendige prikkels. Dit is niet noodzakelijk iets waarover je je zorgen moet maken. Want het zijn kinderen die meestal geen groot belang schenken aan de buitenwereld. Ze nemen de wereld als voorspelbaar waar en als niet echt verrassend. Of ze ervaren de wereld toch op zijn minst voorspelbaarder en minder verrassend dan andere kinderen van hun leeftijd.

Hun onverschilligheid tegenover hun omgeving is eigenlijk geen teken dat ze het leuk vinden. Het is eerder een signaal dat ze zich aan de omgeving aanpassen.

Al deze baby’s en kinderen moet je op dezelfde manier behandelen. We moeten proberen om de meer problematische aspecten van hun temperament  af te stemmen. De aspecten die dat niet zijn, moeten we versterken. In die betekenis zal het belangrijk zijn dat we het temperament van een kind leren kennen wanneer we hen iets willen leren.

Erg dynamische kinderen zullen bijvoorbeeld beter leren als we hen dingen laten uitproberen. We kunnen hen dan corrigeren terwijl ze dingen doen. Met stillere kinderen zullen we in staat zijn hen iets aan te leren vóór en nadat ze iets uitproberen.

De andere vijfendertig procent…

Tenslotte is er de vijfendertig procent van de kinderen die niet specifiek één van deze patronen vertonen. Van hen zeggen we dat ze een gemengde persoonlijkheid hebben. Daarmee bedoelen we dat ze in verschillende percentages kenmerken hebben van elke type temperament.

Een kind kan gewoonlijk rustig zijn. Maar in bepaalde situaties reageert hij op een moeilijke of apathische manier. Er bestaat geen patroon dat honderd procent definitief is. Maar meestal kunnen we bij alle baby’s een type temperament herkennen, dat overheerst.

We hebben al deze informatie met jou gedeeld. Ben je nu in staat om te zeggen welk soort temperament jouw baby of jouw kind heeft? Deze informatie is misschien heel algemeen. Toch kan het een heel nuttige richtlijn zijn. Want het is essentieel dat we onze kinderen leren begrijpen als we op een intelligente manier willen bijdragen tot hun ontwikkeling.