Het originele verhaal van Roodkapje
De meeste verhalen die ons zijn nagelaten door zowel de gebroeders Grimm als Charles Perrault zijn verzameld uit lokale Europese legendes en tradities uit de middeleeuwen. Een van die verhalen is dat van Roodkapje.
Veel van deze verhalen weerspiegelen de psychologie, overtuigingen en mythen van die tijd, en sommige waren doordrenkt met een gevoel van magisch realisme. Roodkapje is een van de oudste en meest opvallende van dit soort verhalen.
Volgens de experts behoort dit verhaal tot de verhalen die sinds zijn ontstaan de meeste transformaties hebben ondergaan. Het idee om deze wijzigingen aan te brengen was om een deel van de afbeeldingen te censureren om ze geschikt te maken voor kinderen.
Het verhaal van Roodkapje heeft in de loop van de tijd verschillende wijzigingen ondergaan. Om deze reden zijn de oorspronkelijke betekenissen van het verhaal achterwege gelaten.
Met elke verandering werd de oorspronkelijke bedoeling van het verhaal echter steeds onduidelijker. Inderdaad, al dit soort verhalen bevatten meestal een doctrine of moraal om te volgen en Roodkapje was geen uitzondering.
Charles Perrault en de gebroeders Grimm
Charles Perrault was de eerste die het verhaal van Roodkapje vertelde in 1697. Hij nam het op in zijn verzameling populaire verhalen, wetende dat dit verhaal onbekend was in Europa.
Het verhaal vond zijn oorsprong in de noordelijke Alpen en bevatte wat ruwe beelden die moesten worden aangepast voor een kinderpubliek. Dit was de eerste keer dat het verhaal van deze jonge vrouw met de rode kap Europa bereikte.
In 1812 besloten ook de gebroeders Grimm het verhaal op te nemen in hun bundels. Ze baseerden hun verhaal op het werk van de Duitse schrijver Ludwig Tieck, getiteld The Trials and Tribulations of Little Red Riding Hood. In tegenstelling tot het verhaal van Perrault, bevatte dit verhaal het karakter van de jager.
Het verhaal van Roodkapje verscheen niet in zijn oorspronkelijke vorm omdat er veel elementen waren die werden gecensureerd omdat ze ongeschikt waren voor kinderen.
Ze verwijderden alle sporen van het erotische en het bloederige en gaven het verhaal een happy end. Want wat zou een kinderverhaal zijn zonder een happy end? Het originele verhaal is echter heel anders dan het verhaal dat kinderen tegenwoordig kennen. Laten we er eens naar kijken.
Het verhaal van het echte Roodkapje
Zoals we eerder vermeldden, vindt dit verhaal zijn oorsprong in een geïsoleerd gebied van de Alpen. Het doel van het verhaal is om de lezer te waarschuwen dat bepaalde dingen verboden zijn voor de mensheid, zowel als gemeenschap als als groep.
In de legende is de hoofdpersoon een tiener, een jonge vrouw die net de wereld van volwassenen is binnengetreden. Haar rode cape symboliseert trouwens de menstruatie.
Deze jonge vrouw krijgt een bevel van haar familie. Ze moet een bos oversteken om brood en melk naar haar grootmoeder te brengen. Zoals je kunt zien, zijn er tot nu toe niet al te veel variaties op het originele verhaal. Niettemin moeten we elk gebaar en elke afbeelding in deze specifieke versie analyseren.
Het bos staat voor gevaar, een risicozone voor jongeren. Het betekent ook een test, als een overgangsrite die de overgang van een kind naar de wereld van volwassenen symboliseert.
Het grootste gevaar van het bos is de wolf. Dit dier symboliseert wreedheid en het irrationele. Iets dat Roodkapje al weet en dat ze onder ogen moet zien. Toch slaagt de jonge vrouw erin het bos over te steken en gaat ze blij het huis van haar grootmoeder binnen, die in bed ligt omdat ze ziek is. Allemaal erg vergelijkbaar met het klassieke verhaal. Maar dan komen de veranderingen.
De grootmoeder zegt tegen de jonge vrouw dat ze de melk en het brood moet wegzetten en het vlees moet eten in de keuken dat voor haar klaar staat. Roodkapje is het daarmee eens en verslindt hongerig het vlees. De grootmoeder geeft haar dan een ander bevel. Ze moet al haar kleren uittrekken en ze een voor een in het vuur verbranden, en dan naast haar op het bed gaan liggen.
Het verhaal van Roodkapje is buitengewoon rijk aan symboliek.
De bezorgde jonge vrouw stemt zonder aarzelen in. Ze denkt niet eens na over de vreemdheid van de situatie. Maar net als ze op het punt staat in bed te kruipen, ontdekt ze dat haar grootmoeder eigenlijk de vermomde wolf is. Bovendien, dat het vlees dat ze net at eigenlijk haar grootmoeder was. Daarom heeft ze de grote zonde van kannibalisme begaan. Later eet de wolf haar op.
De symboliek zit impliciet in elk personage. De wolf vertegenwoordigt bijvoorbeeld de seksuele en gewelddadige wereld. De oude vrouw, die is opgegeten door een jonge vrouw, vertegenwoordigt de vervanging van het verouderde door het nieuwe.
Tegelijkertijd wordt het nieuwe echter als roekeloos en naïef gepresenteerd wanneer Roodkapje een van de grootste heiligschennissen van de mensheid begaat: kannibalisme. Daarom, zoals je kunt zien, bevat een van de meest klassieke en geliefde verhalen uit onze kindertijd eigenlijk een extreem donkere kant.
De morele boodschap van Perrault in Roodkapje
Zoals we eerder vermeldden, was de versie van Roodkapje van Charles Perrault niet de eerste. De oorsprong is ouder. Er is zelfs een oud Belgisch gedicht dat het verhaal vertelt van een meisje met een rode mantel die een wolf ontmoet.
Perrault besloot echter de wreedste elementen van de originele versies, zoals kannibalisme, te verwijderen met als doel de jonge vrouw een morele les te geven. In dit geval wilde Perrault Roodkapje straffen voor het spreken met vreemden, waarbij de wolf de vertegenwoordiging van hen was.
In feite bevatten de meeste verhalen van Perrault een expliciete moraal en over Roodkapje schreef hij het volgende:
Kleine meisjes, dit lijkt te zeggen,
Stop nooit onderweg,
Vertrouw nooit een vreemde vriend;
Niemand weet hoe het zal eindigen.
Zoals je mooi bent, dus wees wijs,
Wolven kunnen in elke gedaante op de loer liggen.
Knap kunnen ze zijn en vriendelijk,
Vrolijk en charmant, laat maar.
Nu, net als toen, is dit de simpele waarheid:
De liefste tong heeft de scherpste tand!
Met dit rijm was de morele les die hij wilde geven aan jonge vrouwen die relaties aangaan met vreemden duidelijk. Hij benadrukte inderdaad het seksuele karakter van die ontmoetingen. Het is relevant om te vermelden dat Perrault ook de auteur is van andere beroemde verhalen zoals Thumbelina, Assepoester (The Glass Slipper) en The Sleeping Beauty in the Wood.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Beckett, S. L. (2008). Little Red Riding Hood. In D. Haase, The Greenwood Encyclopedia of Folktales and Fairytales: G-P (pp. 583–588). Greenwood Publishing Group.
- Dundes, Alan & McGlathery, James M. (ed.). “Interpreting Little Red Riding Hood Psychoanalytically”. The Brothers Grimm and Folktale. pp. 26–7.
- J.M. Ziolkowski, “A fairy tale from before fairy tales: Egbert of Liege’s ‘De puella a lupellis seruata’ and the medieval background of ‘Little Red Riding Hood’”, Speculum 67 (1992): 549–575.
- Uther, Hans-Jörg (2004). The Types of International Folktales: Animal tales, tales of magic, religious tales, and realistic tales, with an introduction. FF Communications. p. 224-226.