Het oneens zijn: zo doe je het effectief (en tactvol)
Leren om het op effectieve en tactvolle wijze oneens te zijn is een zeer nuttige kunst. Het stelt ons in staat om zinloze discussies te voorkomen, conflicten te vermijden en onze positie tactvol te bepalen.
En we kunnen dit alles bereiken zonder aanvallend of beledigend te zijn. Het is zonder twijfel een geweldig hulpmiddel dat ons in staat stelt om op slimme wijze om te gaan met meningsverschillen. En het is belangrijk dat we leren hoe we het op dagelijkse basis kunnen toepassen.
Want laten we eerlijk zijn, als er iets is waarvan we vaak niet weten hoe we het goed moeten doen, is het wel laten merken dat we het oneens zijn met iets. Bovendien denken veel mensen nog altijd dat meningsverschillen gelijkstaan aan ruzie.
Dit is echter een vergissing. Het oneens zijn betekent simpelweg dat we het niet eens zijn met een idee of mening en hoeft echt geen bedreiging of bron van ongenoegen te vormen.
“Het is beter om een probleem te bespreken zonder het op te lossen, dan om een probleem op te lossen zonder erover te praten.”
-Joseph Joubert-
Een ander element om te overwegen is dat het oneens zijn met iets in sommige aspecten je individualiteit definieert. Het geeft je de mogelijkheid om je eigen mening te hebben en niet alleen je ideeën te verdedigen. Je moet op een intelligente manier je argumenten overbrengen om het communicatieve proces en de relatie zelf te verrijken.
Tegenwoordig zien we vaak ontzettend veel vijandigheid optreden wanneer mensen het niet met elkaar eens zijn. Vooral wanneer beide partijen er heilig van zijn overtuigd de absolute waarheid te bezitten. Al snel blijkt echter dat hun opmerkingen geen geldige argumenten bevatten en, bijna zonder te weten hoe, ontstaat er een ruzie waarin niemand wint en iedereen verliest.
Het is daarom raadzaam om te leren hoe je het op tactvolle en effectieve wijze oneens kunt zijn om dergelijke zinloze situaties te vermijden. Laten we kijken naar enkele strategieën om dit te bereiken.
1. Leren om het oneens te zijn, en tegelijkertijd rustig te blijven
Mensen die vaardig zijn in het oneens zijn, kennen een heel simpel geheim. Om het effectief oneens te zijn, moet je rustig blijven. Je moet aandachtig luisteren naar de spreker en begrijpen dat niets persoonlijk moet worden opgevat.
Op het moment dat je ervan uitgaat dat wat gezegd wordt een bedreiging is, zal de ruzie beginnen en is alles verloren. Dat wil zeggen, als de persoon die voor je staat je vertelt dat de mooiste kleur ter wereld groen is, hoef je echt geen ruzie te maken alleen omdat jij gelooft dat het geel is.
Het is dan ook een goed idee om jezelf open en ontspannen op te stellen. Laat het meningsverschil geen emotioneel niveau bereiken. Begrijp ook dat om te laten merken dat je het ergens niet mee eens bent, je de mening van de andere persoon niet onderuit hoeft te halen of te onderschatten.
2. Het oneens zijn is een zeer nuttige oefening
In ons dagelijkse leven zullen zich genoeg gevallen voordoen waarin we het oneens zijn met iemand. Mensen zijn het nu eenmaal gewend om de wereld vanuit hun eigen gezichtspunt te zien, en dit gezichtspunt laat vaak weinig ruimte voor dat van anderen.
Redeneren kan soms dan ook een onmogelijke taak zijn, dat weten we. Daarom zeggen we soms, hetzij omdat het gewoon vermoeiend is, hetzij om geen tijd te verspillen, dat het beter is om te zwijgen en akkoord te gaan dan om van nature te zeggen: ‘Daar ben ik het niet mee eens.’
Vergis je niet, leren om het op tactvolle en effectieve wijze oneens te zijn stelt je in staat om verschillende dingen te doen. Ten eerste kun je hiermee je identiteit, zelfrespect en meningen bevestigen. Ten tweede kun je hierdoor veel gezelliger zijn. Het zal je relaties verrijken en je in staat stellen om altijd coherent te zijn met wat je voelt, zegt en doet.
Sterker nog, in werkomgevingen wordt vaak gezegd dat als er tien mensen in vergadering zijn en zij het allemaal met elkaar eens zijn, er negen mensen te veel in die vergadering zitten. Dat wil zeggen, de ‘baas’ hoeft niet per se gelijk te hebben. Meningsverschillen genereren tenslotte ideeën, sterker nog, ze genereren een schat aan ideeën, ze genereren menselijk kapitaal…
3. Let naast je woorden op je toon
Vaak wanneer we met iemand praten en we ervoor kiezen om het niet eens te zijn met een feit, concept of idee, verandert onze toon en verheffen we onze stem. Op dat moment zullen onze argumenten al hun inhoud verliezen omdat die dreigende toon aanleiding zal geven tot een discussie en een gespannen sfeer.
Om dit te voorkomen, is het het beste om te leren onze emoties te beheersen. Nogmaals, het is belangrijk om te begrijpen dat als iemand het oneens is met iets dat wij zeggen of vinden, dit niet als een aanval moet worden beschouwd. Laten we onze emoties dan ook in bedwang houden en letten op onze toon.
“Dat je iemand hebt laten zwijgen, betekent niet dat je hem hebt overtuigd.”
-Joseph Morley-
4. De hypothese van Paul Graham
Paul Graham is een Britse computerwetenschapper en essayist die aanzienlijke bekendheid verwierf na zijn werk getiteld ‘How to Disagree’ dat werd gepubliceerd in 2008.
Daarin legde hij uit dat om te leren om het effectief oneens te zijn, we moeten begrijpen dat er bepaalde winstgevendere discussieniveaus bestaan. Net zoals er niveaus zijn waarop de dialoog kan leiden tot het minst nuttige scenario, tot beledigingen en wrok.
Daarom moeten we, om effectief te zijn en het op tactvolle wijze oneens te zijn, op de top blijven en niet afdalen naar lagere niveaus. We moeten binnen die argumentatieve uitmuntendheid blijven die we mettertijd kunnen leren bereiken.
Zoals je in dit diagram kunt zien, moet je je concentreren op de bovenste vier gebieden om tegenstrijdigheden af te handelen. Het vijfde gebied en verder, de gebieden die geel en roze gekleurd zijn, zijn gebaseerd op aanvallen, kritiek en beledigingen. Het zou dan ook ideaal zijn om in het geval van meningsverschillen het volgende te bereiken:
- Geef constructieve en nuttige argumenten over het kernargument waaromheen de tegenstrijdigheid ontstaat.
- Maak je standpunt duidelijk met contrasterende argumenten en redenen die aantonen waarom die ander geen gelijk heeft of waarom wat hij verdedigt ongeldig is. Je moet weten hoe je op behendige wijze tegenargumenten kunt aanvoeren.
- Laat de andere persoon zien dat wat hij denkt of verdedigt, geen concreet en betrouwbaar bewijs heeft. Dit is erg handig wanneer iemand ons bijvoorbeeld wijsmaakt dat wat hij zegt waar is omdat iedereen vindt dat het waar is.
Tot slot…
Tot slot willen we je nog één klein dingetje meegeven. We weten allemaal dat leren om het oneens te zijn niet altijd gemakkelijk is. Vaak worden discussies toch emotioneel beladen en belanden we op het punt dat we alle controle verliezen.
Laten we dan begrijpen dat een meningsverschil geen aanval is en dat het in werkelijkheid een geweldige kans is om overeenstemming te bereiken, van anderen te leren en geweldige prestaties te bereiken.
