Het moderne ouderschap stopt kinderen in een keurslijf
Carles Capdevila heeft ooit gezegd: “onze kinderen moeten kinderen zijn en fouten maken. Maar ze moeten ook begrijpen hoe het volwassen leven werkt.” Anderzijds toont de realiteit ons dat we kinderen soms te veel beperken. We vormen ze om tot kleine kinderen in een keurslijf. Sommige stijlen van het moderne ouderschap geloven dat fouten maken slecht is en dat overbescherming normaal is.
Deze strikte filosofie stopt kinderen in een strak uniform dat precies op hun maat gemaakt is.
Ik wil mij even verduidelijken. Het moderne ouderschap probeert te vaak gelukkige, indrukwekkende kinderen te vormen die niet teleurgesteld kunnen zijn. Bovendien kunnen ze niet gefrustreerd raken of inzien wat niet van hen is.
Tegelijkertijd moeten ze volmaakt zijn of in ieder geval proberen om perfect te zijn. Uiteindelijk zijn die kinderen de gevangenen van deze utopie in plaats van dat ze zich gemotiveerd voelen.
De vergissing van het moderne ouderschap
Op papier zijn deze kinderen volmaakt en gelukkig, maar niet in het echte leven. Sommige ouders komen eigenlijk met opzet tussenbeide in het leven van hun kinderen, zodat ze geen fouten maken.
Het resultaat is dat de kinderen gefrustreerd raken. Dit komt omdat de ouders hen het recht afnemen om fouten te maken. Ze nemen de kans om te leren weg.
Een studie uit 2011 wijst op dit fenomeen. In dit onderzoek gaven de onderzoekers verschillende soorten speelgoed aan kinderen uit de kleuterschool. Daarna keerde de onderzoeker terug naar de kamer waarin het kind zich bevond.
De voorwaarden van het onderzoek gaven richtlijnen hoe de onderzoeker in de kamer moest handelen. Eén van de mogelijkheden was dat hij aan het kind uitlegde hoe het speelgoed werkte dat hij gekozen had. Daarna ging de onderzoeker weg en liet hij het kind alleen.
Deze studie stelde vast dat wanneer de onderzoekers het kind leerden hoe hij het speelgoed kon gebruiken, het kind op een meer repetitieve en beperkte manier speelde. Hij raakte ook veel sneller verveeld.
Intussen waren er ook situaties waarin de onderzoekers geen enkele uitleg gaven. De kinderen probeerden onafhankelijk uit te zoeken hoe het speelgoed werkte. Deze uitdaging hielp hen om hun creativiteit te ontwikkelen.
Die kinderen ontdekten meer manieren om met het speelgoed te spelen. Het resultaat was dat het langer duurde vóór ze zich gingen vervelen.
De visie van Alison Gopnik
Op basis van de gegevens uit deze studie gelooft Alison Gopnik, professor in de psychologie aan de universiteit van Californië, dat overgeregisseerd ouderschap een vergissing is.
Ouders moeten hun kinderen helpen om succesvol te zijn. Maar gelijkertijd moeten ze onthouden dat elke tussenkomst bedoeld is om de ontwikkeling te ondersteunen, te begeleiden of te vergemakkelijken.
Ze worden niet verondersteld de uitdagingen in de plaats van hun kinderen aan te pakken. Want hun kinderen zijn in staat om, met de vaardigheden die ze al bezitten, de uitdagingen zelf te overwinnen.
Hoe ziet het moderne ouderschap er uit?
Alison Gopnik omschrijft ouders die het moderne ouderschap verdedigen, als houtbewerkers. Waarom gebruikt ze die vergelijking? Ze proberen voortdurend hun kinderen te vormen en uit te snijden alsof ze een stuk hout zijn. Dit type ouders willen dat het kind hun normen, waarden en dromen overneemt.
Ze kunnen zelfs ook hun frustraties en dromen op de schouders van hun kinderen liggen. Dit soort ouders hebben de volgende karaktertrekken:
- Ze organiseren het leven van hun kinderen tot in het kleinste detail. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Ze hebben de volledige controle over het rooster van hun kinderen.
- Deze ouders onderschatten ook elke droom die het kind zelf heeft. Want zij hebben altijd het laatste woord.
- Hun waarden brengen ze over in de vorm van een leer. Het zijn bijna geloofsregels. De kinderen hebben geen enkele vrijheid van denken, weerspiegelen of oordelen. Elke poging om dit te doen wordt gestraft of genegeerd.
- De ouders geven de kinderen allerlei soorten opvoedkundig speelgoed. Ze bieden leerrijke activiteiten aan die volgens hen nuttig voor het kind zijn. Maar ze denken vaak niet aan het plezier van het kind, alleen maar aan hoe ze zijn vermogens kunnen stimuleren. Het kind mag ook geen commentaar geven op dit gedrag. Want de mening van het kind telt niet, alleen die van de ouders.
- Deze ouders geloven ook dat de kinderen hen iets verschuldigd zijn. Dat is de reden dat ze denken dat ze het recht hebben hen te manipuleren. Dat gebeurt zelfs ook bij volwassen kinderen.
- Ze beschermen en zonderen de kinderen af van de echte wereld. Overbeschermende ouders zien hun kinderen als bezittingen van grote waarde. Ze bieden hen niet de geschikte middelen om zich te ontwikkelen volgens wat de kinderen leuk en niet leuk vinden.
Een andere manier om een kind op te voeden
Aan de andere kant gelooft Gopnik dat er een andere, veel positievere manier van ouderschap bestaat. De ouders die deze stijl gebruiken, noemt zij “tuinierende ouders.” Het idee is dat de ouders volwassenen zijn die de bloemen water geven. Zo groeien de bloemen omringd door liefde en aandacht.
“Leef op zo’n manier dat je kinderen wanneer ze aan eerlijkheid, zorg en integriteit denken, aan jou denken.”
– H. Jackson Brown-
Alison Gopnik gelooft met andere woorden dat ouders hun kinderen zonder te veel tussenkomst moeten laten opgroeien. Ze moeten aan de verleiding weerstand hen te controleren en te veel tussenbeide te komen in hun leven.
Hoe kunnen ouders het anders aanpakken?
Kinderen moeten de wereld ontdekken, fouten maken, vallen en conflicten leren oplossen. Ze moeten ook leren om frustratie te verdragen en om hun eigen problemen op te lossen.
Om dit te doen moeten ouders naar de mening van hun kinderen luisteren. Want een kind moet zelf op onderzoek gaan en ontdekken wat hij leuk vindt en wat zijn vermogens zijn. Ouders kunnen dit doen door de nieuwsgierigheid en de vrijheid van denken van de kinderen aan te moedigen.
Ouders moeten hun kinderen ook laten nadenken. En wanneer ze de vaardigheden bezitten om dit te doen, moeten ze hen hun eigen beslissingen over de dingen laten nemen. Want ouders die het moderne ouderschap verdedigen, geloven niet dat kinderen hun eigen beslissingen mogen nemen.
Maar in de praktijk is dit helemaal niet zo eenvoudig. Als je te hard probeert om je kinderen niet te controleren, dan kan je hen op de duur wegduwen.
Je moet er gewoon zijn om hen te beschermen en te helpen. Het is inderdaad een uitdaging. Maar het is een mooie uitdaging.
Er is niets beter dan hen zien opgroeien met het trotse gevoel dat ze dingen voor zichzelf doen. Het zijn dingen waarover ze maanden voordien zelfs niet durfden dromen. Er gewoon zijn voor hen zonder hen te veel te beschermen is onschatbaar.
En ja, ze zullen miljoenen keren vallen terwijl ze leren lopen. Maar voor hen is het beter te vallen wanneer ze jong en flexibel, dan later in het leven.
Het is onze taak om hen een hand te geven en hen aan te moedigen om weer op te staan en het opnieuw te proberen.
” Er zijn maar twee duurzame erfenissen die we hopen aan onze kinderen te geven. Eén ervan is roots; de andere, vleugels.”
– Hodding Carter –
