Het manipulatieve slachtoffer

Het kan voordelen hebben om altijd het slachtoffer te zijn. Het slachtoffer is op welke manier dan ook altijd veilig van kritiek van anderen. Slachtoffers krijgen ook van veel mensen compassie en begrip, wat ze ook doen. Als er iemand het woord van het vermeende slachtoffer in twijfel durft te trekken, kan diegene zelfs rekenen op kritiek van de omgeving.

Slachtofferschap is in veel gevallen een strategie die meer voordelen biedt dan problemen. Dit is een conditie die voor een bepaald soort immuniteit zorgt. Alles wat zij zeggen is waar, alles wat ze doen, doen ze met goede intenties en alles wat ze denken is legitiem. Maar in meer dan één geval verhuld dit slachtofferschap bewust of onbewust chantage.

De slachtoffers

Er zijn natuurlijk echte situaties van slachtofferschap, zoals wanneer iemand te maken heeft gehad met mishandeling. Als een persoon bijvoorbeeld aangevallen wordt op straat of mishandeld wordt door iemand anders die macht over hem heeft waar hij niet onderuit kan komen: de macht van een wapen, een uniform, positie enzovoort.

Dergelijke situaties leiden tot een objectieve conditie van slachtofferschap. Maar deze conditie is niet voor eeuwig, noch zou het een zegel moeten zijn die de persoon altijd bij zich draagt. Nadat de situatie van machteloosheid verlaten is, blijven ze uit vrije keuze in de slachtofferrol hangen, niet als eindige realiteit.

Eén ding is zeker: een slachtoffer eist aandacht, zorg, steun en affectie. Ze vereisen die toewijding en dat begrip om hun staat van schok en kwetsbaarheid te kunnen verlaten. Dit kan niet worden beargumenteerd.

Wat open staat voor interpretatie is slachtofferschap als een existentiële positie. Een traumatische gebeurtenis wordt een eeuwige sollicitatiebrief. En niet alleen maar om een verschrikkelijk feit te laten zien, maar om privileges te verkrijgen die anders niet haalbaar zouden zijn.

Dit zijn het soort mensen die ervoor zorgen dat hun lijden nauwkeurig wordt weergegeven op het CV van hun leven.

In ernstigere gevallen zijn sommigen ervan overtuigd dat slachtoffer zijn van iets hun een carte blanche geeft om anderen te haten of te kwetsen.

Het herkennen van het manipulatieve slachtoffer

Er zijn een aantal kenmerken van personen die anderen manipuleren door zich voor te doen als slachtoffer. De belangrijkste zijn:

• Het slachtoffer vraagt niet rechtstreeks naar wat hij wil, maar stuurt liever onvolledige berichten in de vorm van een klacht of spijtbetuiging. Zo zullen ze je bijvoorbeeld opeens vertellen dat niemand weet hoe zwaar ze het hebben gehad. Dan weet je niet of ze willen dat je hun verdienste prijst, of dat ze klagen omdat het voor jou niet zo moeilijk is geweest, of dat ze willen dat je hen ergens mee helpt.
• Je voelt je schuldig als je bij hen bent. Iedere conversatie die je met hen hebt geeft je de indruk dat je ergens verantwoordelijk voor bent, maar je kunt je vinger er niet op leggen. Je voelt je verdrietig of ongemakkelijk met jezelf.
• Het slachtoffer is achterdochtig en wantrouwend. Ze wijzen je regelmatig op slechte intenties van anderen en verantwoorden hun wandaden door middel van hun lijden in het verleden. Ze beschuldigen je misschien zelfs van hardvochtigheid of apathie als je hen bekritiseerd.
• Ze zijn in staat om grote opofferingen te maken voor anderen zonder dat ze het hoeven vragen. Ze scheppen hierover op. Als iemand over deze kenmerken beschikt, kunnen we stellen dat we hier te maken hebben met een persoon die de rol van slachtoffer heeft aangenomen in het leven. Het is zeker iemand die niet gelukkig is in die positie en zich zo gedraagt zonder het te willen.

Wat het geval ook is, het is iemand die zijn of haar traumatische ervaring niet heeft kunnen afsluiten. Hij heeft jouw begrip nodig, maar ook jouw oprechtheid.

Afbeelding dankzij YoSeLin