Het invaliderende gezin: een belemmering voor persoonlijke ontwikkeling

Het invaliderende gezin: een belemmering voor persoonlijke ontwikkeling

Laatste update: 02 september, 2018

Het invaliderende gezin is een gezin dat de persoonlijke ontwikkeling van zijn leden stopt of belemmert. Het implementeert een reeks mechanismen die uiteindelijk onzekerheid creëren. Het ondermijnt het zelfvertrouwen van de gezinsleden en creëert daardoor een gevoel van onvermogen dat persoonlijke groei belemmert.

We weten allemaal dat het gezin onze meest fundamentele sociale kern is. Binnen deze kern leren mensen zich te verhouden tot andere menselijke wezens. We leren er bepaalde gedragspatronen, en deze helpen ons om ons te verhouden tot andere omgevingen.

“Als het niet onder zijn bescherming valt, zal ik geen voet aan de andere kant van die drempel zetten. Moge God me helpen, de geest wacht op mij in het trappenhuis om me naar de hel te brengen!”

Matthew Gregory Lewis

In het geval van het invaliderende gezin zijn de gedragspatronen die worden geleerd echter onjuist. We leren om een leven vol angst en schuld te leiden. Gezinnen als deze doen hun leden op zoveel verschillende manieren teniet. Iets wat ervoor zorgt dat deze leden er vaak veel moeite mee hebben om zich later in hun leven aan andere omgevingen aan te passen. Dit is tevens de reden waarom ze vaak op late leeftijd nog thuis wonen.

Het invaliderende gezin en overbescherming

Een van de meest voorkomende mechanismen binnen het invaliderende gezin is overbescherming. Er wordt een ontzettend grote nadruk gelegd op het beschermen van de leden tegen mogelijk gevaar. Het is gebaseerd op het idee dat de wereld wordt geplaagd door bedreigingen. In de ogen van het invaliderende gezin móéten er wel extreme preventie- en beschermingsmaatregelen worden genomen om te voorkomen dat er iets ergs gebeurt.

Meisje op de schoot van haar moeder

Wat schuilgaat achter deze opvoedingsstijl is extreme bezorgdheid, afhankelijkheid en een laag zelfbeeld. De bezorgdheid van de ouders genereert denkbeeldige angsten en schuldgevoelens bij de kinderen. Ouders willen niet dat hun kinderen lijden en zijn bang dat ze gewond raken als ze verantwoordelijkheden krijgen. Dit leidt echter niet tot gelukkigere kinderen. Sterker nog, het tegenovergestelde lijkt waar te zijn. Dat is de belichaming van een invaliderend gezin.

Mensen die opgroeien in dergelijke gezinsomstandigheden, zullen beetje bij beetje besmet raken met angst. Uit huis gaan wordt eng. En het ergste van alles is dat ze niet zullen weten dat ze wel degelijk beschikken over de middelen om moeilijkheden te overwinnen of hun doelen te bereiken. En waarom zouden ze dit ook weten? Daar zijn tenslotte hun ouders voor. Zij zijn degenen die weten.

Extreme afhankelijkheid en superioriteit

Het invaliderende gezin is overbeschermend omdat het angstig is. Tegelijkertijd draagt het echter impliciet superioriteit uit. Ik kan het, nee je kunt het niet. Wij zullen je beschermen want je kunt jezelf niet beschermen. Zo ontstaat er een zeer sterke afhankelijkheid en weinig vertrouwen in de eigen kracht.

Waar het op neerkomt is dat veel ouders die de opvoeding op een dergelijke manier aanpakken beseffen dat ze hun kinderen eigenlijk als een soort voorwendsel gebruiken om niet na te hoeven denken over hun eigen problemen. Ze maken zich de problemen van hun kinderen eigen, omdat ze vaak makkelijker op te lossen lijken. We hebben het hier over mensen die een zware last van frustratie en leegte dragen. Hun kinderen geven hen een excuus om het gesprek dat ze met zichzelf zouden moeten hebben voortdurend uit te stellen.

Meisje voelt zich verstrikt

Dit is de reden waarom ze hun kinderen graag afhankelijk houden. En dit mechanisme maakt de weg vrij voor het invaliderende gezin. Hoe langer het doorgaat, hoe moeilijker het voor de kinderen zal zijn om het nest te verlaten, als ze überhaupt vertrekken. Ze zullen ook keer op keer en voor elk wissewasje op het gezin terugvallen.

Een vicieuze cirkel

Het is niet makkelijk om los te breken van een invaliderend gezin. Een van de redenen hiervoor is dat mensen niet toegeven dat hun gezinsomgeving extreem ongezond is. De ouders bouwen het idee op dat ze alles doen voor het welzijn van hun kinderen, en de kinderen geloven uiteindelijk dat dit waar is. Zoveel offers, zoveel zorg. Het is vaak erg moeilijk om te begrijpen dat dit totaal ongezond is. En de ‘liefde’ die de kinderen ontvangen is eigenlijk vrij zinloos.

Mensen die uit een invaliderend gezin komen worden vaak erg onzeker en tegelijkertijd zeer koppig. Ze hebben een lage tolerantie voor frustratie en daarom is het moeilijk voor ze om doelen te stellen en deze te bereiken, ondanks de tegenslagen. Ze voelen zich over het algemeen minder dan anderen en maken zichzelf vaak het slachtoffer. Dit komt omdat ze zo overdreven beschermd werden door hun ouders.

Draad gespannen op spijkers

De enige uitweg uit de vicieuze cirkel van het invaliderende gezin is door de patronen af ​​te leren die onze ouders ons hebben gegeven. Iets dat makkelijker gezegd dan gedaan is. Het individu moet breken met een structuur die hij heeft meegekregen van de mensen van wie hij het meest houdt en waar hij zich goed en veilig bij voelt. Het idee om zijn angsten onder ogen te zien zonder deze beschermende omgeving lijkt hem vreselijk. Hij beschouwt het als ondankbaar tegenover degenen die hem hebben beschermd om onnodige risico’s te nemen.

Omdat deze mensen bij het losbreken niet kunnen rekenen op de steun van hun gezin, zoeken ze vaak ondersteuning bij een therapeut of bij iemand anders die hun gebrek aan zelfvertrouwen compenseert. Maar ze moeten oppassen dat de hele cirkel niet helemaal opnieuw begint. Ja, om hulp vragen is een belangrijke eerste stap. Deze hulp moet er echter op gericht zijn om ons een sterke basis in het leven te geven, zodat we op eigen benen kunnen staan.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.