Het effect van stress op je lichaam - symptomen die je moet kennen
Het effect van stress op je lichaam is ingrijpender dan je zou denken. Als de spanning en een negatieve mentale toestand langdurig aanhouden, zal het onze gezondheid ernstig aantasten. En het zal niet eenvoudig zijn om ons ervan te ontdoen. De cumulatieve gevolgen van chronische stress pakken ons, verzwakken ons en beroven ons van de energie die we nodig hebben om om te gaan met de drukte en hectiek van ons dagelijks leven.
We horen het woord stress tegenwoordig overal. We zeggen dat we gestrest zijn als we onze doelen niet kunnen bereiken. Als de dag te kort is om aan onze lange lijst van verplichtingen te voldoen. Als onze hoofdpijn ondraaglijk wordt en de taken nooit eens lijken op te houden. Ieder van ons heeft op de een of andere manier dat ongemakkelijke gevoel ervaren. Stress is een van de ergste vijanden van een mens.
“Er is steeds meer bewijs dat stress het zenuwstelsel direct beïnvloedt, en dat het ook besmettelijke ziektes zoals griep, verkoudheid, herpes veroorzaakt.”
-Bruce McEwen, Pychologist, University of Yale
Welnu, achter deze gewaarwordingen bevinden zich de innerlijke werkelijkheden, de effecten en de gevolgen. We hebben het over de impact die deze stoornis op ons lichaam kan hebben, aangezien het ons volledig overneemt en veel van onze basisfuncties beïnvloedt. Iets dat we in de eerste plaats in gedachten moeten houden, is dat stress onze hersenen verandert. Wanneer stress iets blijvends wordt in ons leven, dan gaat ons geheugen achteruit, degenereren bepaalde structuren en ontwikkelt zich een cognitieve achteruitgang. Het risico wordt nog groter als er sprake is van depressie.
We hebben het hier niet over iets onschuldigs. Stress is meer dan alleen een woord dat we overal horen, het is een stoornis. Het is een realiteit die een stempel drukt op ons leven en die vitaliteit, energie en natuurlijk gezondheid wegneemt.
Het effect van stress op je lichaam
Het effect van stress op je lichaam wordt bepaald door een heel specifiek deel van onze hersenen: de hypothalamus. Deze interessante regio werkt bijna als een radar. De hypothalamus is ontzettend gevoelig voor zorgen, angst en onrust. Het deel van de hersenen interpreteert al deze berichten als een bedreiging en geeft meteen een waarschuwingssignaal af aan ons lichaam, en vertelt het dat we moeten ontsnappen.
Op het moment dat we geconfronteerd worden met deze alarmerende informatie, wordt een ongelooflijk complexe reactie in ons lichaam geactiveerd. Om te beginnen geven de hypofyse en de bijnierschors stresshormonen vrij. Deze hormonen bevatten zeer vergelijkbare elementen als cortison. Ze worden glucocorticoïden genoemd, waarvan cortisol de belangrijkste is.
Glucocorticoïden hebben hun positieve kant en hun negatieve kant. Als ze op een specifiek moment en voor een beperkte tijd worden vrijgegeven, helpen ze ons om flexibeler te reageren. Ze helpen ons om beter te presteren in een bepaalde situatie. Als de afgifte echter continu is, als het elke dag gebeurt, dan zijn de gevolgen hiervan voor je lichaam enorm. Laten we enkele van deze gevolgen eens bekijken.
Ademhalings- en hartklachten
Stresshormonen hebben direct invloed op het ademhalingssysteem en het cardiovasculaire systeem. We ademen sneller in een poging van de hersenen om zuurstofrijk bloed snel door het lichaam te verdelen en zo snel mogelijk te kunnen reageren op bedreigingen. Dit is ongetwijfeld een groot risico, omdat het tachycardie en hypertensie produceert.
Een ander fenomeen doet zich ook voor: de bloedvaten vernauwen om meer zuurstof naar de spieren te brengen, zodat we kunnen ‘ontsnappen’ aan deze vermeende bedreigingen. Dit betekent dat zowel ons hart als onze hersenen minder zuurstof en voedingsstoffen zullen ontvangen.
Het effect van stress op je spijsverteringsstelsel
Een ander effect van stress wordt merkbaar in ons spijsverteringsstelsel. Enkele symptomen die we kunnen ervaren zijn:
- Buikpijn
- Het ontstaan van zweren
- Spijsverteringsproblemen
- Maagreflux
- Diarree of obstipatie
- Misselijkheid en overgeven
- Stress dwingt de lever om een hogere bloedsuikerspiegel (glucose) te produceren om meer energie te krijgen. Dit geeft een groter risico op diabetes
- Colitis en darmontsteking
Obesitas of gewichtsverlies
Dit effect kan van persoon tot persoon erg verschillen. Er zijn mensen die, wanneer ze worden geconfronteerd met stressvolle situaties, hun inname van calorierijk voedsel verhogen om hun emotionele verlangen te stillen. Andere mensen kunnen hun eetlust daarentegen volledig verliezen.
Haaruitval
Haarverlies als gevolg van stress komt vrij vaak voor. Een verhoogde cortisolspiegel verzwakt de haarzakjes en er kan een progressief haarverlies optreden. We kunnen ook last hebben van alopecia areata, waarbij we vrij plotseling gedeeltelijk kaal worden.
Veranderingen in de menstruatie
Chronische stress heeft meestal ernstige gevolgen voor ons hormonale systeem. Een van de meest voor de hand liggende symptomen bij vrouwen is een zeer onregelmatige menstruatiecyclus. De cyclus kan langer worden, de menstruatie kan geheel uitblijven of de menstruatie kan minder zijn dan normaal.
Zwakker immuunsysteem
Stress kan een grote invloed hebben op ons immuunsysteem. Emotionele stress ondermijnt onze afweer. Als we het niet goed behandelen en langdurig stress ervaren, wordt de reactie van ons immuunsysteem verminderd en worden we kwetsbaarder voor onder andere:
- Griep en verkoudheid
- Herpes
- Allergieën
- Huidaandoeningen
- Een langzamer genezingsproces van wonden of blessures
Tot slot
Het is duidelijk dat het effect van stress op ons lichaam enorm is. Soms zijn we ons hier niet van bewust en nemen we onze toevlucht tot medicatie en andere soorten behandelingen, zonder te weten waar onze symptomen vandaan komen, wat de echte trigger is. Deskundigen op dit gebied vertellen ons dat mensen over het algemeen niet weten hoe ze de symptomen moeten herkennen.
Chronische stress kan diabetes veroorzaken, slapeloosheid of het kan allergische klachten verergeren. Het kan de oorzaak zijn van onze aanhoudende hoofdpijn. Stress is een onzichtbare vijand die misschien wel in ons op de loer ligt, en we doen er goed aan om al deze dingen in aanmerking te nemen.