Ghosting: verdwijnen, in plaats van een relatie te beëindigen

Julia kan het niet geloven. Ze had bijna een jaar een relatie met een man die de liefde van haar leven leek te zijn. Plotseling veranderde alles, ‘van de een op de andere dag’, zoals ze zelf zegt. Wat er gebeurde is dat de man van wie ze alle verwachtingen had als partner, verdween zonder boe noch bah te zeggen. Ze weet nog steeds niet of dit een manier was om de relatie te beëindigen, of gewoon om tijdelijk afstand te nemen.

De situatie schijnt haar verwarrend toe. Ze heeft hem gebeld en verschillende berichtjes gestuurd, maar hij heeft niet gereageerd. Ze weet niet of ze moet aandringen. Soms denkt ze dat hij misschien in de problemen zit en daarom niets van zich laat horen. Op andere momenten denkt ze dat hij eenvoudigweg niet de moed had om de relatie persoonlijk te beëindigen. En dat dat de reden is dat hij verdwenen is en haar nu ontwijkt.

Komt deze situatie je bekend voor? Julia is een fictief personage, maar we hebben ongetwijfeld allemaal een Julia gekend. Wellicht hebben we zelf eens in haar schoenen gestaan. Het verdwijnen uit een relatie, in plaats van deze op een rechtstreekse manier te beëindigen, is een frequente bedoening geworden. Het is zo gebruikelijk dat er zelfs een naam aan is gegeven: ‘ghosting’. Van de ene op de andere dag een geest worden, verdwijnen. Waarom gebeurt dit?

Ghosting, een manier van eindigen of vereeuwigen?

Er wordt aangenomen dat dit tussen twee volwassenen niet zou mogen gebeuren. Wanneer een relatie begint, nemen beide partijen aan dat deze stand houdt totdat een van de twee het wil uitmaken. Het is redelijk te verwachten dat dit dan op een bepaald moment wordt uitgesproken door middel van open communicatie. Zodat de ander begrijpt dat de relatie ten einde is. En dat ze vanaf dat moment allebei vrij en volledig onafhankelijk zijn wat betreft hun gevoelsleven.

We weten allemaal dat het beëindigen van een relatie zelden gemakkelijk is. Beide partijen zijn meestal gekwetst, maar degene die de beslissing niet heeft genomen vaak iets meer. Of degene die verlaten is laat zijn gevoelens niet blijken. Maar hoe vervelend het ook is, het minste wat je kunt verwachten is dat er aan de ander wordt gecommuniceerd dat de relatie verbroken is.

Het lijkt voor de hand te liggen, maar dit is voor veel volwassenen toch niet duidelijk. Ze verwijderen zich. Met het scheppen van afstand menen ze dat de ander begrijpt dat het een manier is om een punt achter de relatie te zetten. Het is voor hen bovendien ook heel handig, omdat het verklaringen, scènes en vervelende momenten vermijdt.

Het probleem is echter dat de situatie op zichzelf een paradox bevat. Door niet rechtstreeks de relatie te beëindigen, maar te kiezen om te verdwijnen, vereeuwigt dit verdwijnen op de een of andere manier de band met de ex-partner. De band wordt vereeuwigd want de getroffen persoon zal een zekere mate van onzekerheid voelen. Dit zal hem gedurende een tijd niet toestaan het hoofdstuk te sluiten. De ‘verdwenen’ persoon doet net alsof hij dat niet weet, maar en of hij het weet. Het is echter zijn ding om een deur te sluiten en een raam te openen: hij manipuleert om gemakkelijker zijn eigen verdriet te kunnen verwerken.

Relaties die niet beëindigd worden, maken het rouwen moeilijker

Hoe moeilijk het ook is, het is altijd beter om een relatie rechtstreeks te beëindigen dan om de deur op een kier te laten staan en op die manier de weg vrij te maken voor allerlei interpretaties en veronderstellingen. Als je weet dat je iemand bent verloren, of je het nu wilt of niet, kan je met het acceptatieproces beginnen. Het verlies accepteren betekent lijden en rouwen. Maar het staat je ook toe om een manier te zoeken om je emotionele wereld weer opnieuw op te bouwen.

Als een relatie oppervlakkig is, kan ‘ghosting’ een voor de hand liggende en verteerbare conclusie zijn. Maar als er in een relatie sprake is van diepe gevoelens, gezamenlijke plannen en gevormde verwachtingen, wordt de situatie een stuk ingewikkelder. In deze gevallen is verdwijnen gelijk aan in de steek laten in de strikte betekenis van het woord. En voor wie in de steek gelaten wordt, impliceert dit een onduidelijke rouw. Deze rouw zal niet vrij zijn van valse hoop en woede, door genegeerd te zijn als actief onderdeel van de relatie.

Mensen ‘verdwijnen’ omdat ze niet de duidelijkheid of psychologische kracht hebben om een relatie te beëindigen. Ze weten dat ze pijn aanrichten. Maar dat maakt ze niet uit. Ze lossen het probleem op door een grote wond bij de ander te veroorzaken. Hierdoor kunnen ze namelijk enige macht over de situatie verkrijgen. Het beschermt hen tegen het lijden van het rouwproces, omdat ze besluiten dit te negeren en in plaats daarvan gelijk verdergaan met hun leven. Ogenschijnlijk. Diep vanbinnen brengen ze ook schade aan zichzelf toe.

‘Ghosting’ is typisch iets voor egoïstische en onvolwassen mensen, die zich minderwaardig voelen aan de omstandigheden. Ze vertrouwen hun eigen resources niet en zijn waarschijnlijk zelf in het verleden ook in de steek gelaten. Daarom willen ze het rouwproces niet onder ogen zien. Maar door geen rekening te houden met de gevoelens van de ander, zijn ze vooral niet eerlijk tegenover zichzelf. En vroeg of laat zal dit ook hun latere relaties ondermijnen.