Om gelukkig te zijn, moeten we ruimte laten voor het onverwachte
Het was Euripides die eens zei dat wat verwacht wordt zelden gebeurt, want het is het onverwachte dat zich aandient dat ons leven echt kan veranderen.
Ruimte laten voor het onverwachte vereist echter een ontvankelijk hart en een open geest. Want alleen dan zullen we in staat zijn om de prachtige kansen die zich voordoen te grijpen.
Iets wat sociologen of zelfs economische onderzoekers ons vaak vertellen, inclusief de bekende essayist Nassim Nicholas Taleb, is dat we doen alsof we kunnen voorspellen wat er morgen, gisteren en zelfs volgende week zal gebeuren.
Onze onwetendheid of liever gezegd onze overdreven behoefte om te denken dat we alles onder controle hebben, veroorzaakt vaak dat we niet weten hoe we moeten reageren wanneer er plotseling iets gebeurt dat we niet hadden verwacht.
“Het onverwachte verwachten, toont een door en door modern intellect”
-Oscar Wilde-
Dit gedrag of deze basisbehoefte wordt verklaard door een heel eenvoudig principe: ons brein moet het gevoel hebben dat alles onder controle is. Het kan het niets schelen of we niet gelukkig zijn; het wil gewoon dat we ‘overleven’.
Je hersenen zullen alles wat ook maar enigszins onverwacht is, dus interpreteren als een bedreiging. Als de echo van een bataljon dat onder het vaandel van gevaar marcheert.
Sterker nog, mensen die de meeste angsten, onzekerheden en leegte verbergen, ontwikkelen vaak een grotere behoefte aan controle over zichzelf en anderen.
Elke controlerende persoon is onvermijdelijk gedoemd tot de afgrond van onvrede en ongeluk. Dat is wat er gebeurt als je het oncontroleerbare probeert te beheersen en niet de minste ruimte laat voor het onverwachte.
Leer van kinderen: grote liefhebbers van het onverwachte
Als je de aandacht van een baby wilt trekken, laat hem dan iets onverwachts zien. Zijn ogen worden er gewoon naartoe getrokken. Baby’s houden van het buitengewone, van felle kleuren en raadselachtige dingen.
Ze hebben een natuurlijk en instinctief vermogen om de onvoorspelbare en verbazingwekkende dingen in hun omgeving te omarmen. Wij hebben echter – met onze volwassen, rationele lenzen – deze capaciteit verloren. Dit is zo jammer, want we hadden er veel door kunnen leren.
Het is zelfs zo, zoals werd uitgelegd door een onderzoek aan de Johns Hopkins Universiteit door psycholoog Aimée Stahl, dat baby’s tussen negen en elf maanden geneigd zijn om sterker te reageren op stimuli die de logica lijken te tarten.
Om dit aan te tonen, werd een opmerkelijk experiment gedaan met een groep baby’s. Er werden twee soorten speelgoed gepresenteerd: één die door de muren heen leek te gaan (een optische illusie) en een andere die eenvoudig tegen hen aan botste.
Interessant genoeg waren de baby’s meer geïnteresseerd in de soort die iets onmogelijks leek te doen: door de muur heen gaan. Experts concludeerden op basis van deze tests dat jongere kinderen geprogrammeerd zijn om zich te fixeren op het onverwachte.
Naarmate we groeien, wordt het onverwachte echter vaak geïnterpreteerd als iets dat buiten onze controle ligt en dat, daardoor, gevaarlijk kan zijn…
Wanneer we ons bevinden in een nieuwe situatie waar we geen ervaring mee hebben, ervaren we meestal angst en stress. In plaats van verstrikt te raken in het prikkeldraad van angst, laten we af en toe eens als kinderen zijn. Laten we alle positieve dingen die het onverwachte ons kan brengen, omarmen…
Houd een plekje vrij voor het onverwachte in je leven
Doe het – laat de deur van je hart open zodat er van tijd tot tijd een nieuwe, vreugdevolle en onstuimige bries kan binnenkomen. Het kan echt geen kwaad.
Gun jezelf een klein plekje in je leven voor het onvoorspelbare. Dingen die niet in je agenda staan en niets met je doelen te maken hebben, kunnen goed voor je zijn.
Want het rijk van het onverwachte is misschien wel veel beter dan we ooit dachten. Grote ontdekkingsreizigers hebben hele continenten toevallig ontdekt. Toevalligheden hebben ons een aantal van de grootste momenten uit de geschiedenis gegeven.
Steve Jobs zei ooit op een conferentie voor pas afgestudeerden van de Stanford-Universiteit dat het leven niets anders is dan leren om ‘één en één bij elkaar op te tellen’. Veel van die onverwachte dingen die ons gedurende ons hele bestaan overkomen krijgen een authentieke betekenis als we ze in perspectief zien.
Misschien vind je je baan niet leuk, maar heb je er een goede vriend gemaakt die je heeft laten beginnen aan een hobby waar je nu dol op bent. Misschien is deze hobby zo emotioneel en intellectueel aantrekkelijk dat je er je nieuwe carrière van maakt. Vervolgens richt je je bedrijf op en ontmoet je daar de liefde van je leven.
Van het één kan het ander komen. We springen van steen naar steen in deze onhoudbare rivier van het leven, bijna zonder het te beseffen.
Maar om de schoonheid en kansen in elke stap te waarderen, moeten we openstaan voor de magie van elke dag. En we moeten een positieve houding hebben, want iedereen die het onverwachte verwacht met een ontvankelijke geest stelt zichzelf open voor kansen op geluk.