Egoïsme in de liefde: geef me alles in ruil voor niets

Is egoïsme alleen maar slecht? Wat zijn de gevolgen ervan voor ons liefdesleven? En wat heeft zelfliefde ermee te maken? Lees verder om er alles over te weten te komen.

Veel mensen geven ons niet de liefde die we verdienen. Ze blijven voor hun eigen voordeel bij ons, om hun eigen verlangens te bevredigen en om de leegte in hun leven te vullen. Egoïsme in de liefde veroorzaakt een ravage en laat littekens achter. Op tijd reageren is de enige uitweg uit dit soort relaties.

Egoïsme in de liefde veroorzaakt echte persoonlijke catastrofes. Er zijn mensen die, ondanks dat ze er volwassen uitzien, zich in alle opzichten gedragen als kinderen.

Hun kinderachtige ego’s zien emotionele relaties als een middel om hun eigen behoeften te bevredigen. Het zijn nemers op zoek naar gevers. Het zijn  onvolwassen mensen die de taal van wederkerigheid niet begrijpen of willen begrijpen.

Abraham Maslow zei dat niet alle zelfzuchtig gedrag noodzakelijk slecht is. Niet op zijn minst tot we begrijpen welke motivaties hen leiden en definiëren. Ter illustratie, de noodzaak om van tijd tot tijd prioriteiten te stellen en tijd in onszelf te investeren, is een positieve zaak.

Het wordt ook aanbevolen voor een goed gevoel van eigenwaarde. Er is echter een andere kant van de medaille, waar we een donker, ongezond en schadelijk egoïsme vinden.

Erich Fromm was een van de eerste auteurs die sprak over egoïsme in de liefde. Volgens de auteur van ‘Liefhebben; een kunst, een kunde’ zijn er mensen die relaties opvatten als een middel om te nemen en te ontvangen. Het zijn mannen en vrouwen die niet verder kunnen kijken dan hun eigen dierbare persoonlijke bubbel.

Egoïsme in de liefde, de vijfde ruiter

Toen psycholoog John Gottman van de Universiteit van Washington zijn beroemde theorie uitzette over de ‘Vier ruiters’ die verantwoordelijk zijn voor het uiteenvallen van relaties, zag hij de dimensie van egoïsme in de liefde over het hoofd. In zijn benadering suggereerde hij dat de grootste gevaren in een relatie onverschilligheid, een defensieve houding, kritiek en minachting zijn.

We zouden kunnen zeggen dat egoïsme gezien kan worden als een even verwoestende vijfde ruiter. In werkelijkheid heeft Dr. Gottman dit element echter niet gerekend als een exclusieve voorspeller van het uit elkaar gaan in de liefde.

In zekere zin dringt het in elk van zijn bovengenoemde dimensies door. De persoon die anderen bekritiseert, schendt en veracht, vermijdt zijn verantwoordelijkheden, vertoont een vreselijk egoïsme en dit is meer dan duidelijk.

Hoe vanzelfsprekend het ook lijkt, zien we het echter niet altijd aankomen. Zoals we goed weten, zijn er tijden dat de liefde pijn doet. Het doet pijn omdat we ons aan het begin van de relatie blind hebben gemaakt voor het voor de hand liggende.

De meesten van ons hebben op zeker moment wel eens alles voor iemand op het spel gezet. We hebben ons volledig aan die persoon overgegeven. Die persoon die zo perfect en fascinerend leek, om uiteindelijk in een emotionele afgrond te vallen. Omdat de egoïstische persoon in het begin raadselachtig en misleidend kan zijn, is het gemakkelijk om in de ban te raken.

Later, wanneer ze hebben wat ze willen, onthullen ze hun ware zelf. Ze gebruiken emotionele chantage en manipulatie en zijn als een zwart gat dat alles overstelpt. En nee, ze geven ook niets terug wat ze hebben opgeslokt, omdat de egoïstische persoonlijkheid niets anders te bieden heeft dan tekortkomingen en teleurstellingen.

Niet weten hoe van zichzelf te houden

Egoïstische mensen hebben niet lief omdat ze niet weten hoe ze van zichzelf kunnen houden. Deze zin lijkt wellicht tegenstrijdig maar het is de moeite waard om er even over na te denken.

Egoïsme in de liefde ontstaat namelijk als gevolg van het onvermogen om van zichzelf te houden. Hoe is dit mogelijk? We zijn er zo aan gewend om het idee dat egoïsme, net als narcisme, is wanneer mensen alleen van zichzelf houden als vanzelfsprekend te beschouwen.

Zoals Erich Fromm opmerkt in zijn boek ‘Liefhebben; een kunst, een kunde,’ verafschuwt de egoïstische persoon zichzelf. Ze missen zelfliefde en zijn zo gefrustreerd en vol behoeften dat ze relaties orkestreren om die behoeften te vervullen.

Egoïsme in de liefde is het ontbreken van zelfliefde

Enkele jaren geleden voerde de Afdeling Psychologie van de Staatsuniversiteit van New York een zeer onthullend onderzoek uit. Ze vergeleken altruïstisch gedrag met egoïsme.

Iets dat duidelijk werd, is hoe altruïstische mensen zich persoonlijk en emotioneel meer vervuld voelen. Ze geven zonder er iets voor terug te verwachten. Ze bieden hun tijd en middelen vrijelijk aan anderen aan, omdat deze acties welzijn genereren.

Egoïstische mensen daarentegen zoeken bij anderen wat ze zelf niet hebben. Ze kunnen niets bieden aan de mensen om hen heen omdat ze simpelweg niets te bieden hebben.

Ze missen zelfrespect en zelfvertrouwen. Daarom is egoïsme in de liefde iets meer dan een berenval waarin je iemand probeert te ‘vangen’ die kan dienen als een toegewijde schenker van zijn liefde.

Zoals we kunnen zien is dit gedrag even giftig als pijnlijk als het gaat om relaties. Dit alles herinnert ons nogmaals aan die essentiële waarheid in relaties: dat van jezelf houden de sleutel is tot echt van anderen houden.

Leer daarom je egoïsme op een correcte en gezonde manier uit te oefenen. Ongezond egoïsme is als een schip zonder zeil: het zal nooit een veilige haven vinden.