Drie gedragstechnieken voor ouderschap
Driftbuien, huilen, schreeuwen, krijsen, bijten, slaan… Als het gaat om opvoeding, weten we soms niet goed hoe we ongepast gedrag kunnen stoppen. Maar gedragstechnieken voor ouderschap kunnen ons helpen deze en andere gedragsproblemen te beheersen.
Ze zullen ons ook helpen om aan te moedigen wat we gepast gedrag vinden. Zoals je je kunt voorstellen, zal het enige moeite kosten van onze kant, maar als het eenmaal in gang is gezet, zullen we opmerkelijke resultaten zien… Lees verder voor nuttige gedragstechnieken die je voor je kinderen kunt gebruiken!
“Onderwijs is geen voorbereiding op het leven; onderwijs is leven zelf.”
-John Dewey-
Gedragstechnieken voor ouderschap: bekrachtiging
De gedragstechnieken die we zullen zien zijn onderverdeeld in drie groepen: bekrachtiging, bestraffing en extinctie. Deze kunnen ervoor zorgen dat bepaald gedrag toeneemt, gelijk blijft, afneemt of verdwijnt. Een bekrachtiging is de reactie die er waarschijnlijk voor zal zorgen dat het kind bepaald gedrag zal blijven doen of het vaker zal doen.
“De beste manier om kinderen gehoorzaam te maken is door ze gelukkig te maken.”
-Oscar Wilde-
Bekrachtiging kan positief of negatief zijn. Het eerste zou een prikkel zijn die direct na het gedrag dat we willen behouden of verbeteren optreedt. Bijvoorbeeld: als we een kind vertellen dat het iets goed heeft gedaan nadat het zijn speelgoed heeft opgeruimd, kunnen we er zeker van zijn dat er de volgende dag een grotere kans is dat hij het opnieuw zal doen.
Anderzijds kan er ook sprake zijn van negatieve bekrachtiging. Dit zou betekenen dat we iets negatiefs van het kind wegnemen als het eenmaal gedaan heeft wat we willen dat het zou doen. Praktisch gezien kan het voor een klein kind vervelend zijn dat zijn moeder boos op hem is. Maar als de moeder echt boos wordt wanneer het kind zich verontschuldigt, zal ze hem aanmoedigen om zich vaker te verontschuldigen wanneer hij merkt dat zijn moeder van streek is.
Gedragstechnieken voor ouderschap: bestraffing
Net zoals bekrachtiging ons zal helpen om gewenst gedrag aan te moedigen, kunnen we disciplinaire technieken gebruiken om ander gedrag te verminderen. Deze omvatten bestraffing en extinctie. Deze gedragstechnieken moeten onmiddellijk gebruikt worden na de acties die we willen veranderen.
Straf kan ook zowel positief als negatief zijn. Positieve bestraffing betekent het laten zien van iets onaangenaams aan het kind nadat het iets doet dat volgens ons ongepast is. Wanneer iemand in de familie het kind bestraffend toespreekt nadat het kind ondeugend is geweest, gebruikt hij de techniek.
Negatieve straf, aan de andere kant, is om het kind iets te ontnemen wat het graag wil nadat het iets doet waarvan we willen dat het stopt. Een voorbeeld zou zijn om het kind twee minuten aan de kant te zetten nadat het een ander kind heeft geslagen of een conflict heeft veroorzaakt.
Gedragstechnieken voor ouderschap: extinctie
Sommige ouders hebben gezien dat straf niet echt werkt als het gaat om het elimineren van bepaald gedrag. In feite kan het zelfs het tegenovergestelde effect hebben, door het aan te moedigen. Het is oké, dat gebeurt soms. Waarom? Omdat straf voor het kind als positieve bekrachtiging kan fungeren.
Maar hoe komt dit? Het blijkt dat deze ietwat boze manier van praten niet altijd fungeert als een weerzinwekkende stimulans voor het kind, maar eerder als een aantrekkelijke. We kunnen dit als volg uitleggen: het kind kan merken dat het nu aandacht krijgt van de ouders.
“Kinderen worden onderwezen door wat de volwassene is en niet door wat hij zegt.”
Het blijkt dat sociale aandacht een van de sterkste positieve bekrachtigingen is die er zijn, zowel voor kinderen als voor volwassenen. Zo ziet het kind dus dat hoe meer het zich op een bepaalde manier gedraagt, hoe meer aandacht het krijgt van zijn ouders. De techniek die we hier moeten toepassen is extinctie.
Extinctie bestaat uit het onderdrukken van de bekrachtiging van eerder versterkt gedrag. Dat wil zeggen, als het kind een streek uithaalt, moeten we doen alsof er niets gebeurd is. Met andere woorden, we trekken de aandacht terug, een positieve bekrachtiging. Dit betekent dat we blijven doen wat we deden zonder iets te zeggen. Op die manier stopt het kind met dat gedrag. Interessant, nietwaar? Probeer het!
Afbeeldingen met dank aan Zivile & Arunas, Alexander Dummer en Hunter Johnson.
