De veerkracht van slachtoffers

De veerkracht van slachtoffers
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 16 februari, 2018

Veerkracht is iets dat we in heel veel situaties kunnen toepassen. Een van deze situaties die speciale aandacht verdient is slachtofferschap, een onderwerp dat bestudeerd wordt door de victimologie. Wanneer we schade hebben geleden als gevolg van een misdrijf, en dus slachtoffers zijn, moeten we meer dan ooit aanspraak maken op ons vermogen om veerkrachtig te zijn.

Als we eenmaal een traumatische ervaring hebben meegemaakt, zoals het persoonlijk ervaren van een misdrijf, is het het beste om een ​​manier te vinden om een ​​normaal leven te leiden. Maar dit is niet altijd gemakkelijk.

Onderzoekers hebben daarom verschillende methoden of processen bestudeerd die mensen helpen een trauma te overwinnen. Met andere woorden, ze deden onderzoek naar de veerkracht van slachtoffers.

Wat is victimologie?

Auteurs verschillen van mening over waar deze discipline past. Sommigen zeggen dat het onderdeel moet zijn van criminologie. Criminologie is een breder veld dat criminaliteit, daders en slachtoffers bestudeert. Het onderzoekt ook de interactie tussen de bovengenoemde partijen en de context waarin dit allemaal plaatsvindt.

Persoonlijk onderschrijf ik deze specifieke gedachte. Er zijn echter ook auteurs en experts die victimologie als een onafhankelijke tak behandelen.

Los van dit debat, is er maar één ding echt belangrijk, en dat is dat dit studieterrein voortkomt uit de noodzaak om het slachtoffer te herkennen. Het slachtoffer dat maar al te vaak vergeten wordt.

Het bestuderen van slachtoffers en slachtofferschap kan toekomstige criminele handelingen voorkomen en slachtoffers helpen.

Verdrietige vrouw die het slachtoffer is geworden van een traumatische gebeurtenis

Het onderwerp ‘is ontstaan’ in 1973 tijdens het Eerste Internationale Symposium over Victimologie in Jeruzalem. Deze gebeurtenis consolideerde victimologie als een echte wetenschappelijke discipline.

Een van de onderzoekslijnen binnen het specialisme is het ‘proces van slachtofferschap‘. Dit is in feite de transformatie die iemand ertoe brengt een slachtoffer te zijn of zichzelf als slachtoffer te zien.

Dit fenomeen omvat vele factoren en oorzaken die de reactie van het slachtoffer bepalen. De perceptie van een traumatische gebeurtenis is tenslotte eigenlijk altijd een individueel proces.

Het proces zal dan ook nooit voor iedereen hetzelfde zijn. Het hangt af van persoonlijke, sociale en culturele oorzaken, enz.

Het proces van ‘ontslachtofferen’

Gezien het belang ervan, is veerkracht een concept dat niet voldoende is bestudeerd. Het is gebaseerd op twee fundamentele ideeën: weerstand bieden aan het incident en zichzelf herstellen.

Sommige onderzoekers, zoals Janoff-Bulman, creëerden een schaal van items om te bepalen of een persoon veerkrachtig was of niet. De items waren een reeks zinnen of uitdrukkingen voor het analyseren van eigenwaarde en confronterend vermogen.

De persoon beoordeelde elke zin op een schaal van één tot vijf op basis van hoe sterk hij of zij het eens of oneens was met de zin. Van daaruit kregen de onderzoekers een resultaat dat zij beschouwden als gerelateerd aan de veerkracht van de persoon.

Madeliefjes groeien uit de rots, als symbool voor de veerkracht van slachtoffers

De veerkracht van slachtoffers

De veerkracht van slachtoffers verwijst naar hun vermogen om traumatische gebeurtenissen te overwinnen. Het is hun vermogen om niet toe te staan ​​dat de gebeurtenis een negatieve invloed heeft op hun dagelijks leven.

Verschillende auteurs bieden verschillende definities van of perspectieven op het onderwerp. We hebben eigenlijk twee verschillende stromingen:

  • Franse auteurs relateren het concept aan posttraumatische groei. Dit fenomeen bestudeert of analyseert de mogelijkheid om te leren en te groeien door negatieve ervaringen.

We kunnen het samenvatten als ‘je leeft, je leert’. Het zou een positieve projectie zijn van een negatieve gebeurtenis. Kortom, je neemt iets negatiefs en maakt het iets positiefs.

  • Auteurs uit de Verenigde Staten relateren het concept aan het proces van coping. Volgens deze opvatting zou het veerkrachtig vermogen van slachtoffers eerder moeten worden gedefinieerd als de terugkeer van de persoon naar zijn oude leven.

Slachtoffers kunnen veerkracht ontwikkelen. Het is een vaardigheid die voortkomt uit een dynamisch proces. Onderzoekers hebben de ‘oorsprong’ van veerkracht en de mogelijke factoren die veerkracht bevorderen onderzocht.

Sommige persoonlijkheidskenmerken bevorderen de ontwikkeling van veerkracht, evenals bepaalde kenmerken in onze omgeving. De belangrijkste factor is echter onze perceptie van onszelf. Hoe positiever de perceptie, hoe groter onze veerkracht.

Een pad in het bos

Dat betekent absoluut niet dat alleen veerkrachtige mensen traumatische gebeurtenissen kunnen overwinnen. Maar het helpt. Daarom is het belangrijk om dit specifieke gebied te blijven onderzoeken.

We moeten weten welke factoren helpen bij het ontwikkelen van veerkracht. Op die manier kunnen we manieren vinden om het aan te moedigen en slachtoffers van traumatische gebeurtenissen te helpen ze te overwinnen met zo min mogelijk lijden.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.