De stormen die we doorstaan brengen ons weer tot leven

Een groot deel van wie we zijn wordt bepaald door de dingen die we hebben meegemaakt. Vaak hechten we te weinig waarde aan de lessen die we hebben geleerd dankzij onze moeilijkste ervaringen, zonder stil te staan bij de geweldige positieve veranderingen die deze lessen ons hebben kunnen brengen. We missen de persoon die we waren voordat we al die onaangename dingen hadden meegemaakt, zonder ons te realiseren dat het in het leven onvermijdelijk is om soms dit soort dingen door te moeten maken. De dingen waar we sterker of juist vernietigd uit kunnen komen. Dit zijn de stormen van het leven.

In werkelijkheid zijn het juist de onstuimige tijden, de grote teleurstellingen en de onaangename ervaringen die onze ware aard onthullen en ons helpen sterker en veerkrachtiger te worden. Of dit nu toeval is of niet, soms brengt die storm die we moeten doorstaan ons juist weer tot leven. Het is paradoxaal en meestal verwachten we het niet, maar door onszelf weer in elkaar te puzzelen nadat we gekwetst zijn en veel pijn hebben ervaren, worden we vaak rustiger dan ooit.

De stormen die ons transformeren

Als het leven vlak en simpel zou zijn, dan zou het niet het leven zijn. Als iedereen op aarde hetzelfde zou zijn en dezelfde dingen zou willen, dan zouden menselijke relaties leeg zijn en zou er geen reden meer zijn om te vechten en uitdagingen te overwinnen. Zelfs in een volledig rechtvaardige maatschappij waarin iedereen gelijk is, iets geweldigs waar we allemaal naar verlangen, kunnen er nog conflicten ontstaan.

Onevenwichtigheid zit in de aard van alles dat ons omringt en ook in de aard van de mens. Niet weten hoe je dubbelzinnigheid, onzekerheid en conflicten moet tolereren is een goede manier om last te krijgen van psychologische stoornissen. De mythe dat we stabiliteit kunnen bereiken in ons leven is precies dat, een mythe.

Als we ons hier bewust van zouden zijn, dan zouden we voorbereid zijn op de kans dat er plotseling veranderingen of pijnlijke ervaringen kunnen plaatsvinden. Voorbereid en bewust, nooit opgeleid: dit is hoe we om kunnen leren gaan met de goede en de slechte dingen die ons overkomen.

De Kintsugi-metafoor

Soms denken we, wanneer we net door een pijnlijke periode zijn gegaan, dat het het beste zou zijn om te proberen om de gebroken stukjes zo goed mogelijk weer aan elkaar te lijmen, denkend dat de stukjes altijd precies in elkaar moeten passen om onze littekens te kunnen verbergen.

We willen koste wat kost vooruit blijven gaan, onaangedaan door de pijn die we zojuist hebben moeten doorstaan. We denken dat we geen tekenen van zwakte tonen wanneer we de bladzijde snel omslaan en ons sterk voordoen.

De westerse cultuur heeft op dit vlak nog een hoop te leren van de oosterse filosofieën: pijn hoeft helemaal niet verborgen te worden; we moeten leren om een gebrek aan pijn niet meer te associëren met het behouden van ons zelfvertrouwen. Een moeilijke situatie doorstaan en deze situatie overwinnen is een teken van trots en schoonheid.

Wanneer Japanners gebroken porselein repareren, pronken ze juist met de gebroken stukjes door de barsten te vullen met goud. Ze vinden dat iets juist mooier wordt wanneer het beschadigd is en een geschiedenis heeft. De traditionele Japanse kunstvorm waarbij gebroken porselein hersteld wordt met een sterke goudlijm wordt ook wel Kintsugi genoemd. Deze kunstvorm zorgt er niet alleen voor dat gebroken voorwerpen gerepareerd worden, maar ook dat ze nog sterker worden dan het origineel.

In plaats van te proberen om de barsten en onvolmaaktheden te verbergen, worden ze juist benadrukt en gevierd. Nu zijn ze namelijk het sterkste deel van het voorwerp geworden. Kintsukoroi is de Japanse term die gebruikt wordt om de kunst om dingen te repareren door middel van gouden of zilveren lak te omschrijven, waarbij men begrip heeft van het gegeven dat het voorwerp juist mooier is geworden doordat het ooit gebroken is geweest.

Het idee is dat we, wanneer er iets waardevols kapot gaat, niet moeten proberen om de breekbaarheid of onvolmaaktheid ervan te verbergen, maar dat we het juist moeten repareren door middel van iets dat de mooie eigenschappen van goud tentoonstelt: kracht, dienstbaarheid, deugdzaamheid…

Heftige emotionele stormen brengen iets nieuws

We kunnen niet weten welke rol een emotionele storm in ons leven zal spelen tot we er volledig uit ontsnapt zijn. Sommige stormen blijven zelfs keer op keer terugkomen en gaan niet over tot we geleerd hebben om ze te confronteren en erin geslaagd zijn om een schuilplaats te vinden, ervan uitgaand dat de wolken van de storm op een gegeven moment altijd zullen verschijnen, net als de zon.

Wederom leert de natuur ons een ware les: niets is onveranderlijk en blijvend, hoe rustig en mooi het ook lijkt te zijn. Verandering lijkt de enige regel te zijn waar het leven zich altijd aan blijft houden.

De volgende keer dat er dus een storm op komt zetten, is het natuurlijk normaal dat je bang zult zijn… maar probeer desondanks je mannetje te staan. Als de storm jou omver blaast en je er blauwe plekken aan overhoudt, aanvaard die pijn dan niet met een passieve of masochistische houding, maar aanvaard de pijn met een bewuste en selectieve houding.

Het zijn de kleine details die jou veel over jezelf kunnen laten zien, dingen die je in de toekomst goed van pas kunnen komen. Misschien kunnen al die kleine blauwe plekken je wel laten zien wie of wat het is dat jou zo veel pijn heeft gedaan.

Uiteindelijk zijn er ook nog stormen die simpelweg onvermijdelijk zijn in dit leven. Wanneer je je dus al in zo’n storm bevindt, kun je jezelf het beste helemaal laten doorweken, waardoor je er misschien uit kunt komen met schonere of nieuwere ideeën die jou weer tot leven kunnen brengen.

–Afbeeldingen met dank aan Nathalia Suellen en Fairy Tales–