De soorten libido aan de hand van filmpersonages
We moeten ons allemaal gaan realiseren dat het libido niet alleen gaat over seks, zoals veel mensen wel denken. Nee, het is eigenlijk een van de meest fundamentele menselijke impulsen. Vandaag zullen we dit bewijzen door dieper in te gaan op de verschillende soorten libido.
Een van de meest geaccepteerde theorieën met betrekking tot het libido zegt dat we tijdens de kinderjaren een ongecontroleerde aantrekkingskracht ten opzichte van onszelf (ego-libido) ontwikkelen. De theorie stelt ook dat dit na verloop van tijd weer in balans komt.
Wanneer dit gebeurt beginnen we ons te richten op andere mensen, dit vanwege ons instinct om voort te planten. Zodra we die fase echter doorlopen hebben, richten we onze aandacht over het algemeen weer op onszelf.
Freud sprak over drie fundamentele soorten libido. Elk van deze staat in lijn met een van de drie gebieden van onze psyche (het id, het ego en het superego). Je moet onthouden dat het id te maken heeft met impulsen (het meest instinctieve deel van ons wezen).
Het ego is ons bewustzijn van onszelf en de gevolgen van onze acties. Tot slot bestaat het superego uit onze principes, onze waarden en de manier waarop we onszelf zien. Laten we nu eens kijken naar de verschillende soorten libido die worden vertegenwoordigd door filmpersonages, zodat je kunt zien in welk type jij jezelf het meest herkent.
Soorten libido: de erotici, de eeuwige romantici
Mensen met een erotisch type libido richten zich volledig op de liefde. Beminnen en bemind worden, zijn de belangrijkste dingen in hun leven. Een van hun grootste angsten is dan ook het verliezen van de persoon van wie ze houden.
Dit zorgt er ook voor dat ze de neiging hebben zich afhankelijk op te stellen. Ze hebben minder controle over hun impulsen, of met andere woorden, hun ‘id’. Erotici zijn een van de meest voorkomende soorten mensen in onze samenleving.
Een voorbeeld van dit type persoonlijkheid is Madame Bovary. Ze voelt zich eenzaam omdat haar man veel tijd doorbrengt op zijn werk. Hij geeft haar niet de aandacht die ze verlangt en dus zoekt ze constant naar een geliefde om de kloof te dichten. Ze wordt verliefd op elk van deze geliefden.
Een voorbeeld van een eroticus van het andere geslacht is Maximiliano Rubín, die getrouwd is met Fortunata (van de Spaanse roman Fortunata en Jacinta, die vaak verfilmd is). De liefde van zijn vrouw wint hij nooit, maar hij aanbidt haar meer dan wat dan ook. Dracula is een ander geweldig voorbeeld van een fictief personage met dit type libido.
“Ik begrijp niet waarom eten de honger doodt, een bed de vermoeidheid opheft en water de dorst lest, maar het verlangen – dat zich meester van me maakt als ik je handen zie – moet worden weggezet als kwaadaardig in de smerigste lade van mijn hersenen.”
– [vertaling] Ana María Rodas (dichter, romanschrijver en journalist) –
De geobsedeerden, angstig bewust
Dit soort mensen heeft eerder een interne afhankelijkheid dan een externe. Het zijn onafhankelijke, autonome mensen die het niet kunnen laten om continu te malen over van alles en nog wat. Daarom hebben ze ook de behoefte om na te denken en te praten over wat ze voelen. Veel van deze mensen begeven zich in de culturele wereld (filmmakers, acteurs, schilders, enzovoort).
Het ‘superego’ heeft de controle over dit type libido. Een voorbeeld ervan is Howard Beale (Network, Sidney Lumet, 1976). Hij is een analytische, depressieve man die zich zorgen maakt over alles wat er in de wereld gebeurt.
Narcisten, begaan met hun ‘ego’
We hebben het zeker eerder over narcisme gehad. Het narcistische type libido gaat samen met mensen die ontzettend zelfverzekerd en moeilijk te intimideren zijn. Romantisch zijn is ook niet iets waar ze zich al te druk om maken, ze richten zich meer op verlangen. Dat ze zich seksueel aangetrokken voelen tot zichzelf is in elk geval altijd duidelijk.
Het kunnen heel sociale mensen zijn. Het is ook niet moeilijk voor ze om groepsleider of revolutionair te zijn. Hun zelfvertrouwen zorgt ervoor dat andere mensen het gevoel hebben dat ze op ze kunnen steunen. Bovendien hebben ze een groot vermogen om aan de slag te gaan en iets te starten, hoewel dit soms een agressieve vorm aanneemt.
Zowel het ‘ego’ als het ‘superego’ zijn belangrijk bij dit soort mensen, maar het ego steekt er hier bovenuit.
Een voorbeeld van dit type libido is Commodus, uit de film Gladiator. Hij wil dat zijn vader al zijn kwaliteiten ziet, hij denkt alleen aan zichzelf (en op een vertekende manier), en aarzelt niet om tegen zijn vader samen te zweren wanneer hij zijn zin niet krijgt. Ook Tony Stark, van Iron Man, heeft echt een verheven beeld van zichzelf. Hij aarzelt dan ook niet om zijn superioriteit tegenover andere mensen te uiten. Alles is precies zoals hij het ziet.
Het mengen van de soorten libido
Mensen zitten niet eenvoudig in elkaar en vaak zal het zo zijn dat we een beetje van het ene type libido in ons hebben en een beetje van een ander. Door de drie soorten libido samen te nemen zullen we dan ook eerder overeenkomsten kunnen vinden in de persoonlijkheden van de mensen om ons heen.
Zo kunnen we erotische geobsedeerden tegenkomen, mensen die afhankelijk zijn van hun vrouwen, vaders, moeders of leraren, en moraliteit boven hun instinct plaatsen. Travis Bickle, van Taxi Driver, is een goed voorbeeld van dit type. Hij is geobsedeerd door deze ene vrouw die hij niet kan krijgen, hij wil beter worden (bemind, gewenst, bewonderd) en verandert wie hij is zodat andere mensen hem leuk zullen vinden.
Erotische narcisten hebben een heel hoog zelfbeeld. Tevens neigen ze naar activiteit en agressiviteit. Ongeveer hetzelfde geldt voor narcistische geobsedeerden.
Ze zijn onafhankelijk, doelgericht en vinden hun eigen mening belangrijker dan wat dan ook, maar laten hun geweten nooit buiten beschouwing. Een voorbeeld hiervan is Alexander de Grote, die altijd maar aan het vechten is omdat hij als held de geschiedenis in wil gaan.