De nuttige lessen van de stoïcijnse denkers

Stoïcijnse denkers bieden ons een nieuwe manier om het leven te zien op basis van acceptatie, deugdzaamheid en verbinding met onszelf.
De nuttige lessen van de stoïcijnse denkers
Elena Sanz

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 27 december, 2022

Je zou kunnen denken dat de lessen van de stoïcijnse denkers en, in het algemeen, hun levensfilosofie ver verwijderd zijn van onze huidige realiteit.

Als je echter zou stoppen om de voorstellen en basisprincipes van de stoïcijnse denkers te analyseren, zou je zien dat ze gemakkelijk toepasbaar zouden zijn in je eigen dagelijkse leven. Bovendien, als je ze zou toepassen, zou je ongetwijfeld een eenvoudiger, vrediger en prettiger bestaan hebben.

Het stoïcisme bevestigt dat alle wetten van het universum, met hun daden en gevolgen, al bepaald zijn. Daarom kan de mens alleen vrijheid bereiken door zijn eigen lot te aanvaarden. Stoïcijnen beweren ook dat goedheid en deugd alleen toegankelijk zijn via de rede, en ver verwijderd zijn van hartstochten en excessen.

Marcus Aurelisu, een van de stoïcijnse denkers

Lessen van stoïcijnse denkers

1. Je wordt niet beïnvloed door gebeurtenissen, maar door je perceptie ervan

Zonder het te beseffen, zou je pessimistisch kunnen leven. Vooral als je je snel beledigd voelt en denkt dat je het slachtoffer bent van de omstandigheden. Je hebt echter altijd de mogelijkheid om te kiezen op welke manier je naar een situatie kijkt. Bovendien hangt je gemoedstoestand af van deze beslissing.

Het is niet wat er gebeurt dat je raakt, maar hoe je kijkt naar wat er gebeurt. Niemand legt je iets op, je doet het jezelf aan door het verkeerde perspectief te kiezen. Als iemand bijvoorbeeld op het laatste moment een date met je afzegt, kun je ervoor kiezen om je beledigd en niet gerespecteerd te voelen en een ruzie te beginnen.

Aan de andere kant kun je de realiteit accepteren en alle maatregelen nemen die je passend acht, maar je innerlijke toestand niet laten beïnvloeden. Je gemoedsrust is tenslotte je eigen zaak.

2. Geluk wordt bereikt door deugdzaamheid

De huidige samenleving is snel, competitief en wordt gekenmerkt door consumentisme. Om deze reden ben je waarschijnlijk gaan denken dat geluk te vinden is in sociale goedkeuring, materieel succes of status.

Desalniettemin wordt geluk volgens de lessen van de stoïcijnse denkers bereikt door simpelweg het juiste te doen, door wat je geweten (Engelse link) je zegt te doen.

Ongetwijfeld heb je de voldoening ervaren om een vriend op te vrolijken als hij of zij down is, een vreemdeling te helpen de weg te vinden of een arme persoon geld of eten aan te bieden. Het zijn dit soort acties die je een voldaan gevoel geven.

3. Je moet naar je innerlijke zelf luisteren, volgens de leer van de stoïcijnen

In contact zijn met je eigen emoties en behoeften is essentieel voor je welzijn. Daarom schreven de stoïcijnen in een dagboek hoe ze zich aan het eind van elke dag voelden. Op deze manier leerden ze zichzelf beter kennen en herkenden ze wat ze werkelijk voelden, geloofden en waarnaar ze verlangden.

Door deze eenvoudige oefening kun je alles wat je stoort of niet naar wens is, verwerken en externaliseren. Je zult ook in staat zijn te handelen in overeenstemming met je gedachten en emoties, in het besef dat je niet altijd iedereen tevreden kunt stellen.

4. Gewoonte maakt je efficiënter

Als mens ben je over het algemeen verstrooid en enigszins lui. Daarom is het belangrijk dat je gewoontes aanleert om je te helpen een evenwichtiger leven te leiden. Bijvoorbeeld dieet, lichaamsbeweging, lezen, meditatie…

Dit zijn allemaal activiteiten waarvan je weet dat ze zowel heilzaam als wenselijk zijn. Als het er echter op aankomt ze in de praktijk te brengen, vind je altijd excuses en uitvluchten waardoor je ze uitstelt en niet volhoudt.

Een gewoonte aanleren is de beste manier om het gedrag dat je als onderdeel van je leven wilt implementeren, te automatiseren. Het is de snelste weg naar efficiëntie en consistentie.

Een standbeeld van Seneca

5. Elke inspanning wordt beloond

Misschien vind je het moeilijk om onmiddellijke bevrediging uit te stellen en prioriteit te geven aan langetermijngevolgen. Dat is waarom we roken, alcohol drinken, slecht eten of in schadelijke relaties blijven. De leer van de stoïcijnen beweert echter dat elke inspanning zal worden beloond.

Als je iets voorstelt en je wilt het graag waarmaken, kan dat in het begin moeilijk en demotiverend zijn. Desalniettemin zul je op de lange termijn ongetwijfeld de waardevolle voordelen van je opoffering ervaren.

Achter deze eenvoudige voorschriften gaat grote wijsheid schuil. In feite fungeren ze als een gids om het soort vrede en geluk te bereiken dat vaak zo ongrijpbaar is. Stoïcisme is een verandering van perspectief en prioriteiten. Inderdaad, hoewel het op het eerste gezicht misschien een nogal utopisch concept lijkt, zul je al snel de effectiviteit zien van het in praktijk brengen van de ideeën.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Bera, E. G. (Ed.). (2002). Pensamiento estoico. Barcelona: Edhasa.
  • Alvarez, C. P. (2000). La filosofía y el sabio Estoico: Examen de la virtud. Horizontes educacionales, (5), 27-35.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.