De kunst van in het huidige moment leven
Dat we in het heden moeten leven, lijkt voor de hand te liggen en toch is het voor velen eerder uitzondering dan regel. Waarom? Omdat werkelijk aanwezig zijn meer is dan fysiek op een bepaalde plek zijn; het impliceert verbondenheid met onze essentie, die mooi en onverstoord is. Helaas wordt deze innerlijke vrede soms op gewelddadige wijze uit evenwicht gebracht door onze gedachten en emoties, die ons van het huidige moment weghouden.
Wat je niet bent: je gedachten
Descartes, de bekende Franse filosoof uit de 17e eeuw zei: “Ik denk, dus ik ben.” Deze uitspraak definieert de manier waarop de moderne mens zichzelf identificeert: door middel van zijn ideeën en gedachten. Tegenwoordig worden er echter andere standpunten op nagehouden die het standpunt van deze respectabele en geleerde filosoof betwisten. Want ook al zijn gedachten en ideeën krachtig en belangrijk, ze blijven relatief en vluchtig. Dat wil zeggen, als we onszelf definiëren door wat we denken, zouden we onze identiteit baseren op drijfzand.
Wat anderen en zelfs wijzelf over onszelf denken, definieert ons tenslotte niet. Het zijn simpelweg concepten die er nooit in slagen om onze ware essentie te omvatten. Daarnaast produceert de eindeloze tirade van de gedachten van onze innerlijke dialoog een lawaai dat ons ervan weerhoudt om de schone melodie van het heden te horen. Het houdt ons losgekoppeld van het huidige moment.
Wat je ook niet bent: je emoties
Vanaf het moment dat Freud het onderbewuste blootlegde en dit begon te interpreteren, heeft de psychologie de manier waarop we ons mentale en emotionele leven waarnemen gevormd. Maar psychologie, als wetenschap, is gebaseerd op een mechanistisch en rationeel model met een nadruk op pathologie en ziekte. Als we dan ook bepaalde symptomen hebben of gedragingen vertonen, dan krijgen we een etiket opgeplakt, medicatie toegediend en worden we zelfs veroordeeld tot het levenslang ‘dragen van de last’ van onze ‘mentale ziekte’.
Hoewel niet te ontkennen valt dat emoties deel zijn van onze menselijkheid, zijn ze tegelijkertijd vluchtig en vormen ze niet het diepste en meest ware deel van ons wezen. Emoties zijn tijdelijke fenomenen, net zoals stormen en orkanen. Maar ze gaan altijd over en dan verschijnt de onverstoorbare hemel weer, omdat deze er eigenlijk altijd was, hoe afschuwelijk het meteorologische (of psyhologische) fenomeen ook geweest mag zijn.
Volgens Eckhart Tolle, schrijver van The Power of Now, moeten we emoties dan ook ‘niet te serieus te nemen’. Ze kunnen ons alleen overnemen als we onszelf met ze identificeren en ze de macht geven om ons te controleren. Houd jezelf niet voor de gek, jouw aanwezigheid gaat verder dan emoties en is onverstoorbaar. Vanaf de hoogten van jouw aanwezigheid kun je de storm van jouw emoties voorbij zien gaan; accepteer ze, voel ze, maar zonder enig onnodig leed. Wees er zeker van dat jouw aanwezigheid een onuitputtelijke en permanente bron van geluk en vrede is.
Nog meer dingen die jij niet bent
De lijst met dingen die jij niet bent, eindigt niet met gedachten en emoties. Er zijn nog veel meer dingen die ons loskoppelen van het huidige moment, zoals bijvoorbeeld de manier waarop we onszelf identificeren met onze vaardigheden (ik ben slim of ik ben dom), bezittingen (ik ben rijk of ik ben arm), prestaties of titels (ik ben een zakenman, dokter of crimineel).
