De behandeling van een borderline persoonlijkheidsstoornis

Vraag je je af wat de behandelingen voor borderline persoonlijkheidsstoornis zijn? Lees het artikel van vandaag verder om ze te ontdekken.
De behandeling van een borderline persoonlijkheidsstoornis

Laatste update: 14 augustus, 2022

Er is een behandeling voor een borderline persoonlijkheidsstoornis. Het belangrijkste kenmerk van deze aandoening is een repertoire van niet-aangepast gedrag in situaties die frustratie en ongemak opwekken. Het onaangepaste gedrag heeft te maken met te hoge verwachtingen die ongemakkelijk worden als ze niet vervuld worden.

Dichotoom denken komt vaak voor bij mensen met deze stoornis en conditioneert zowel hun relaties als hun perceptie van de wereld. Daarnaast verklaart het hun starre gedrag en beperkt het hun emotionele, professionele en sociale sfeer.

Het is waar dat emotioneel stabiele mensen ongepast kunnen reageren in een situatie die ongemak opwekt. Het verschil tussen mensen met optimale emotionele stabiliteit en mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis is namelijk dat de eersten meestal weten hoe ver ze zich kunnen “laten meeslepen” door emoties.

De reactiviteit op het ongemak is bij de laatsten meestal groter en ze hebben daardoor ook een neiging tot riskant soort gedrag.

Vrouw is overstuur

Borderline persoonlijkheidsstoornis

Deze stoornis valt in de DSM-5 onder de categorie van cluster B van persoonlijkheidsstoornissen . Het belangrijkste kenmerk hierbij is een patroon van emotionele instabiliteit dat zich uit in zowel interpersoonlijke relaties, zelfbeeld, als emoties.

Impulsiviteit is een ander hoofdkenmerk en het uit zich in volledige emotionele escalatie bij onaangename gebeurtenissen. In het ergste geval kan impulsiviteit leiden tot riskant gedrag zoals zelfbeschadiging of agressie.

Wat het functioneren van mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis in algemene termen kan samenvatten is dat de emotionele escalatie meestal vrij hoog is in situaties die onaangename emoties opwekken. Deze escalatie impliceert namelijk een hoge reactiviteit op iemands omgeving en de terugkeer naar de basislijn verloopt trager dan gewoonlijk.

Behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis

Dit gaat vaak samen met eetstoornissen, verslavingen en andere impulscontrole stoornissen. Daarom is psychologische therapie noodzakelijk en ook belangrijk in de hele behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis.

De niet-adaptieve gedragingen die met borderline persoonlijkheidsstoornis gepaard gaan zijn op korte termijn effectief voor het verlichten van ongemak, maar niet op lange termijn. In dit verband kunnen medicijnen dan ook een aanvulling zijn op elke vorm van psychotherapie voor het en geassocieerde stoornissen soms ziekenhuisopname of specifieke behandeling vereisen.

Lees verder om hieronder twee behandelingen voor een borderline persoonlijkheidsstoornis te ontdekken.

Dialectische gedragstherapie

Dialectische gedragstherapie werd ontwikkeld door Dr. Marsha Linehan. Ze verbindt gedragsstrategieën en aanvaardingsstrategieën en veranderingen door middel van het dialectische model.

Zo maakt dialectiek deel uit van het therapeutische programma om absolutistische conclusies van het dichotome denken te overdrijven. Het bevordert daarnaast ongemakkelijke acceptatie en veranderingen in bepaalde disfunctionele gedragspatronen.

Hoe deze behandeling toe te passen

Standaard dialectische gedragstherapie voor borderline persoonlijkheidsstoornis is veelomvattend en omvat vier therapievormen:

  • Individuele therapie. Dit is de basisvorm. Een therapeut is verantwoordelijk voor het uitvoeren van individuele sessies van 50-60 minuten, eenmaal per week.
  • Vaardigheidstraining. Dit komt overeen met de modaliteit van groepstherapie en individuele therapie. De therapeut moet getraind zijn in borderline persoonlijkheidsstoornis en mindfulness-vaardigheden, maar ook in emotionele regulatie, tolerantie voor ongemak, en interpersoonlijke effectiviteit. Een sessie duurt 2-3 uur en vindt eenmaal per week plaats.
  • Generalisatie van activiteiten. Hierbij gaat het erom de patiënt te helpen de geleerde vaardigheden in zijn natuurlijke context te integreren. Dat doen ze door tussen de sessies door telefoongesprekken te voeren om hun vaardigheden vervolgens in reële situaties in praktijk te brengen.
  • Consultatieteams. Dit is een vorm van burn-out preventie bij therapeuten. Er zijn meestal wekelijkse supervisie sessies waarbij het hele team aanwezig is.

Bovendien gaat de patiënt een verbintenis aan om gedurende de geschatte tijd (meestal tussen zes maanden en een jaar) voordat hij aan het behandelingsprogramma begint, ook therapie bij te wonen. Het niet bijwonen van vier sessies achter elkaar is meestal reden voor beëindiging van de therapie tot het einde van het contract, wanneer opnieuw onderhandeld kan worden over toelating tot de therapie.

Vrouw in therapie

Icoontherapie

Deze therapievorm ontstond in het Centro Asistencial San Juan De Dios. Deze therapie is een geïntegreerd model dat een verklarende gids bevat over het gebrek aan emotionele regulatie. Dat is een therapeutisch model dat de verschillende strategieën verzamelt die gebruikt kunnen worden bij het werken aan niet-aanpassend gedrag en aspecten over de kwetsbaarheid die het risico op onstabiel gedrag vergroten.

Kenmerken van iconische therapie en de toepassing ervan

In het kort is iconische therapie gebaseerd op de behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis door het gebruik van pictogrammen. Deze pictogrammen zijn bovendien een manier om bepaalde aspecten van niet-adaptief gedrag op een niet-oordelende manier te verbaliseren.

Daarnaast moedigen ze inzicht aan en maken ze vaardigheidstraining zoals frustratietolerantie mogelijk. Ook bevordert het acceptatiestrategieën. Bovendien werkt het aan andere aspecten zoals het gevoel van leegte, persoonlijke identiteit en gevoel van eigenwaarde.

De iconentherapie (Engelse link) bestaat uit 32 pictogrammen. Die kan een gegeven individu kan op een soort kaart plaatsen die hem vervolgens in staat stelt van de negatieve emotie naar de meest bruikbare coping strategie te gaan.

Bovendien wordt deze copingstrategie voorgesteld door een icoon. Ten slotte duurt deze vorm van therapie ongeveer 12 weken en wordt eenmaal per week in groeps-, individuele en ook gezinssessies uitgevoerd.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Binks CA, Fenton M, McCarthy L, Lee T, Adams CE y Duggan C (2006b). Terapias psicológicas para personas con trastorno de la personalidad borderline. En: Biblioteca Cochrane Plus, número 2, 2008. Oxford: Update Software Ltd. Disponible en: http://www.update-software.com

  • Swales, M. (2009). Dialectical Behaviour Therapy: Description, Research and Future Directions. International Journal of Behavioral Consultation and Therapy, 5 (2), 164-177

  • Verheul, R., Van Den Bosch, L.M.C., Koeter, M.W.J., De Ridder, M.A.J., Stijnen, T & Van den Brink, W. (2003). Dialectical behaviour therapy for women with borderline personality disorder: 12-month, randomised clinical trial in The Netherlands. British Journal of Psychiatry, 182(2), 135- 140.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.