De balans vinden tussen naïviteit en wantrouwen
Naïviteit en wantrouwen zijn twee aangeboren neigingen die in je naar boven komen als het gaat om relaties. Wanneer deze as gepolariseerd raakt, word je ofwel te vertrouwend ofwel te wantrouwend. Dit kan problemen veroorzaken in je interacties en je sociale leven.
Sommige van deze problemen zijn gemakkelijk te herkennen. Bijvoorbeeld interpersoonlijke conflicten, isolement en zelfs misbruik in extreme gevallen.
Je kent bijvoorbeeld waarschijnlijk iemand die extreem veel vertrouwen heeft en van wie misbruik is gemaakt. Aan de andere kant ken je waarschijnlijk ook een ander wiens achterdocht ertoe heeft geleid dat ze vrienden zijn kwijtgeraakt.
Het vinden van de balans tussen deze tendensen lijkt de sleutel tot het minimaliseren van hun nadelen. Hoe doe je dat echter? In dit artikel geven we je enkele tips.
De implicaties van naïviteit en wantrouwen
Als het gaat om persoonlijkheidskenmerken, zijn naïviteit en wantrouwen elkaars tegenpolen als je het gedrag van anderen beoordeelt. Deze oordelen bepalen op hun beurt jou reactiepatroon. Elk van deze trends heeft zijn eigen kenmerken:
- Naïeve mensen hebben van nature de neiging om goedheid in anderen te zien. Ze schrijven hen meestal geen slechte bedoelingen toe, zelfs niet als anderen om hen heen dat wel doen. Ze hebben de neiging om situaties te ondergaan waarin anderen misbruik van hen maken.
- Verdachte mensen schrijven vaak kwade bedoelingen toe aan anderen. Dit leidt ertoe dat ze hun gunsten weigeren en niet bijzonder vriendelijk tegen hen zijn. Het leidt vaak tot eenzaamheid en een pessimistische manier van denken.
De meeste studenten van de persoonlijkheidspsychologie bevestigen dat vertrouwen of achterdocht tendensen zijn die vanaf de geboorte aanwezig zijn. De psycholoog Silvan Tomkins maakte onderscheid tussen twee aangeboren archetypen van personen:
- Humanisten. Ze hebben de neiging om te denken dat anderen hetzelfde zoeken als zij. Daarom geloven ze niet dat anderen hen zullen bedriegen of uitbuiten, maar eerder dat ze dezelfde doelen hebben.
- normatieve mensen. Deze mensen bevinden zich aan het andere uiterste. Ze zien anderen als potentiële vijanden. Ze geloven meestal niet dat anderen hetzelfde pad willen volgen als zij, maar dat ze hen zullen inhalen en bij de finish op hun prijs zullen wachten.
De neiging om te wantrouwen of naïef te zijn, hoewel aangeboren, is niet onderhevig aan factoren zoals geslacht, leeftijd of cognitieve vaardigheden. Het is ook niet onderworpen aan onbeweeglijkheid, maar het kan door ervaring veranderen. Dit betekent dat niemand gedoemd is om een van deze twee uitersten te handhaven, alleen vanwege hun temperament.
De balans vinden
Om polarisatie langs de as van naïviteit en wantrouwen te vermijden, moet je je gedrag moduleren en sociale situaties breder leren lezen. Net als jij kunnen de mensen met wie je omgaat ook identificeren of iemand achterdochtig of naïef is en zullen ze reageren volgens hun eigen neigingen. Bijvoorbeeld profiteren, weggaan, zichzelf verdedigen, enz.
Ongunstige situaties komen vaak voort uit moeilijkheden bij het effectief beheren van sociale interactie, niet alleen uit de neiging van het individu tot naïviteit en vertrouwen.
Tips voor het vinden van de balans
Dit alles veranderen is een langeafstandsrace, maar het is mogelijk. Daarom, als je overweegt om je aanleg voor naïviteit of wantrouwen te veranderen, volgen hier enkele tips.
Vraag anderen
Zoals we eerder vermeldden, speelt de perceptie van anderen een fundamentele rol in het soort dynamiek dat ongemakkelijke situaties veroorzaakt. Vraag de mensen die je vertrouwt om hun mening. Dit zal je helpen om je zelfconcept te schetsen en je een duidelijk idee te geven van waar je moet beginnen met het moduleren van jezelf.
Stop en analyseer
Het is belangrijk dat je tijd besteedt aan het analyseren van de situaties waardoor je je slecht voelt. Probeer ze zo objectief mogelijk te interpreteren, zodat je verwachtingen je oordeel niet vertroebelen. Je heeft behoefte aan duidelijke en objectieve informatie over de factoren die tot deze situatie hebben geleid.
Profiteer van je ervaring
Analyseer wat er met je is gebeurd en gebruik het om toekomstige fouten te voorkomen. Als je bijvoorbeeld de neiging hebt om naïef te zijn, kun je bepaalde gedragspatronen bij anderen herkennen, zodat je kunt herkennen of ze misbruik van je willen maken.
Houd een open geest
Openstaan voor het veranderen van je eigen percepties kan lastig zijn, omdat het meestal onbewuste patronen zijn. Probeer je te houden aan de feiten die je hebt meegemaakt en analyseer ze eerlijk. Het is beter een oplossing te vinden dan gelijk te hebben.
Vermijd extremistische gedachten
Niets is ooit zwart-wit. Er zijn geen pure schurken of heiligen. Daarom is het nuttiger om grenzen te stellen als het gaat om je relaties dan om mensen in absolute termen te categoriseren. Bovendien ben je hierdoor flexibel in je gedrag en oordeel.
Balans is de sleutel tot de meeste problemen die polariseren in een tweedeling. Fouten en verstoringen kunnen nooit volledig worden vermeden, maar bewust blijven van je omgeving en trouw blijven aan jezelf is vaak de sleutel tot het minimaliseren ervan. Pragmatisme zal je grootste bondgenoot zijn.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Moreno, J. B., María, P. G. A., Antonio, R. C. J., Pilar, S. S., & Beatriz, R. L. (2012). Psicología de la personalidad. Editorial UNED.
- Higueras Esteban, C. (febrero, 2020). La teoría del afecto de Silvan Tomkins para el psicoanálisis y la psicoterapia. Reformulando lo esencial [Demos, V., 2019]. Aperturas Psicoanalíticas (63). Recuperado de http://aperturas.org/articulo.php?articulo=0001107