Chronische zelfopoffering: leer jezelf te waarderen
Chronische zelfopoffering kan ervoor zorgen dat je jezelf verliest. Je bent een mens en het is normaal om je tijd en energie te willen investeren in andere mensen en dingen. Je moet echter begrijpen dat, zelfs als je het goed bedoelt, chronische zelfopoffering je zal uitputten.
Als je denkt dat je je overtuigingen en persoonlijke waarden zeker zou opofferen aan wat andere mensen willen of zeggen, denk dan nog eens goed na. Denk er niet te licht over om je ideeën te laten varen en jezelf te verloochenen omwille van andere mensen.
“Het is de mislukking die je het juiste perspectief op succes geeft.”
Wat is chronische zelfopoffering?
Jezelf opofferen voor anderen en jezelf volledig geven aan een zaak kan twee dingen betekenen, namelijk:
- De noodzaak om een conflict van waarden te overwinnen. Die van jezelf en de persoon of personen waarvoor je jezelf opoffert.
- Accepteren om afstand te doen van jezelf. Afstand doen van je ideeën, behoeften, of wensen.
Opoffering ontstaat wanneer je afstand moet doen van je welzijn of moet stoppen met het geven van je behoeften aan anderen of iets. Zelfopoffering gaat verder dan dit. Het gaat over het geven van een deel van jezelf.
In psychologische termen bestaat zelfopoffering uit het opgeven van je persoonlijke belangen voor het welzijn van een ander.
Omdat zelfopoffering bestaat uit het jezelf ontzeggen van bepaalde behoeften of persoonlijke wensen, betekent het in wezen dat je een belangrijk deel van jezelf weggeeft. Het betekent dat je afziet van je waardigheid, en soms zelfs van je identiteit.
Aan de andere kant betekent zelfopoffering dat je iets of iemand anders veel meer waardeert dan jezelf, wat boekdelen spreekt over je solidariteit en altruïsme.
Hoewel mensen geneigd zijn altruïsme te waarderen, kan het tot het uiterste gaan wanneer mensen zichzelf opofferen. Ook wanneer de persoon die het offer brengt een deel van zijn eigen welzijn verliest. Daarom kan zelfopoffering soms ontwrichtend of disfunctioneel zijn voor degenen die alles opgeven.
Wanneer zelfopoffering pathologisch altruïsme wordt
De lijst van voorbeelden van zelfopoffering is eindeloos. Enkele voorbeelden zijn de mensen die zich zonder nadenken opofferen voor een bepaalde situatie, de ouders die leven voor hun kinderen, en de mensen die zich volledig geven aan hun partner, waarbij ze hun eigen geluk en welzijn opgeven.
Op de korte termijn zijn veel van deze gedragingen niet problematisch. Ze kunnen zelfs als normaal en gewoon worden beschouwd. Het probleem ontstaat wanneer iemand zichzelf op een pathologisch niveau opoffert. Deze mensen lopen het risico hun essentie te verliezen.
Zelfopoffering is synoniem met jezelf onderwaarderen. Als dit een verandering van waarden betekent en dat de persoon denkt dat hij waardeloos is, kan dit een pathologische situatie worden.
Chronische zelfopoffering kan overgaan in pathologisch altruïsme, waarbij de persoon gelooft dat hij niet waardig is en stopt met aandacht te besteden aan zichzelf.
Dit verlies van essentie kan betekenen dat ze nooit hun eigen behoeften bevredigen en in plaats daarvan de mening van andere mensen boven alles stellen. Dit kan leiden tot negatieve gedachten.
In de praktijk kan dit mensen in een toestand van volledig gebrek aan respect voor zichzelf brengen. Bovendien kunnen ze hun waarden verliezen, niet rationeel denken en een slecht gevoel van eigenwaarde hebben. Kortom, chronische zelfopoffering kan de eigenschappen wegnemen die mensen maken tot wie ze zijn.
“Mensen zien zelden de aarzelende en pijnlijke stappen waarmee het meest onbeduidende succes wordt bereikt.”
-Anne Sullivan-
Hoe weet je of je te veel geeft?
Sommige tekenen kunnen je helpen ontdekken of je te veel van jezelf weggeeft, namelijk de volgende:
- Als je iemand helpt, realiseer je je dat je niet genoeg tijd, energie of middelen hebt om aan jezelf te besteden.
- Wanneer je de behoeften van anderen boven die van jezelf stelt, begin je je schuldig te voelen.
- Soms voel je je leeg van binnen. Dit wijst erop dat je niet voldoet aan je eigen behoefte aan liefde, zorg en aandacht.
- Je voelt voortdurend de behoefte om een soort offer te brengen om mensen gelukkig te houden.
- Je zelfopoffering is een karwei geworden, terwijl het vroeger iets was wat je vrijwillig deed.
- Vaak merk je dat je ja zegt terwijl je weet dat je nee had moeten zeggen.
Auteurs als Ayn Rand stellen een strategie voor om de neiging om jezelf op te offeren tegen te gaan: het ondersteunen van je persoonlijke en morele ambitie. In principe betekent dit dat je jezelf ervan moet overtuigen dat je het recht hebt verdiend om je waardig te voelen. Denk hoog over jezelf en dat niemand belangrijker is dan jij.
Kortom, maak je zorgen om jezelf zodat je jezelf niet verliest aan chronische zelfopoffering. Oefen het zogenaamde gecontroleerde egoïsme om te voorkomen dat je jezelf verliest!
