Is liefdadigheid hetzelfde als solidariteit?

Weet jij het verschil tussen solidariteit en liefdadigheid? In dit artikel onderzoeken we wat deze termen betekenen en hoe ze vandaag de dag relevant zijn.

De toenemende kloof tussen rijk en arm in de moderne samenleving betekent dat een groot deel van de bevolking moet overleven met zeer beperkte middelen. Telkens zien we in de media bijvoorbeeld beelden van de vreselijke dingen die onze medemensen overal ter wereld overkomen. In deze context worden begrippen als liefdadigheid en solidariteit dus bijzonder relevant.

Tot welk punt ben je verantwoordelijk voor het leven en het lot van andere mensen? We leven in een wereld waarin solidariteit steeds belangrijker wordt. Beetje bij beetje worden mensen zich bewust van wat er in de wereld om hen heen gebeurt. Daarom willen we het artikel van vandaag wijden aan solidariteit en sociale rechtvaardigheid.

Achtergrondinformatie

Het systeem van sociale actie dat we vandaag de dag hebben, is in de loop van de jaren sterk geëvolueerd en is van het ene model naar het andere overgegaan. Volgens Picornell, M.A. (2013) zijn de modellen als volgt:

• liefdadigheid
• sociale diensten
• welzijn
• sociale hulp
• sociale zekerheid

In het begin was de staat niet verantwoordelijk voor de bescherming van zijn burgers. Elke vorm van sociale bijstand voor mensen in nood werd dan ook verleend via liefdadigheid. In de loop van de tijd is het idee nogal radicaal geëvolueerd. Vandaag de dag is de staat verantwoordelijk voor het verlenen van sociale diensten om het welzijn van zijn burgers te garanderen.

In het verleden ging het onder andere om de volgende zaken:

• het geven van geld of voedsel
• de zorg voor weeskinderen
• het helpen van mensen in ziekenhuizen

Particulieren en liefdadigheidsinstellingen organiseerden dit soort diensten. Men dacht dat armoede ofwel legitiem was (door ziekte of het verlies van ouders), ofwel onwettig (door ondeugd of luiheid).

Liefdadigheid, solidariteit en sociale gerechtigheid

Het concept van liefdadigheid is volgens Giraldo en Ruiz-Silva (2015) gekoppeld aan het idee van aalmoezen. Het heeft niets te maken met gerechtigheid of gelijkheid en geeft ook geen macht aan de ontvangende partij.

In plaats daarvan is de persoon die helpt degene die zich tevreden voelt. Het is echter belangrijk om te onthouden dat regeringen uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor de bescherming van hun burgers.

Aan de andere kant is solidariteit heel anders dan de bovenstaande definitie, hoewel het wel vaak wordt geassocieerd met filantropie, liefdadigheid, altruïsme en broederschap tussen mensen (Vargas-Machuca, 2005, geciteerd in Giraldo en Ruiz-Silva, 2015).

Solidariteit is het menselijke antwoord op de tegenstellingen van het heden (Barcena, 2006). Solidariteit omvat alles van tijdelijke hulp tot een dagelijkse en constante inspanning om het menselijk lijden te verlichten en te strijden voor gerechtigheid.

Het gevecht voor sociale gerechtigheid

Ten slotte komt de term sociale rechtvaardigheid (in het Engels social justice, wat ook vaak wordt gebruikt) voort uit het gevoel van ongelijkheid dat in de wereld bestaat en de noodzaak om een betere samenleving op te bouwen.

Vandaag de dag is het begrip sociale rechtvaardigheid complex en dynamisch. Voor de VN is sociale rechtvaardigheid een fundamenteel beginsel voor een vreedzaam en welvarend samenleven, binnen en tussen landen.

De strijd voor universele sociale rechtvaardigheid vormt de kern van de missie van de VN om ontwikkeling en menselijke waardigheid te bevorderen.

De wereld is in een staat van voortdurende verandering. Daarom is het noodzakelijk om standpunten in te nemen die gelijkheid en rechtvaardigheid bevorderen. Niet om tijdelijk een moeilijke situatie op te lossen, maar om mensen te voorzien van de middelen die ze nodig hebben om hun leven te verbeteren.

Tot slot moet sociale rechtvaardigheid een dynamisch project zijn dat we nooit echt voltooien of afmaken (Griffiths, 2003). We moeten voortdurend streven naar een betere wereld voor iedereen.