Charles Dickens en zijn ideeën over hoe de pijn van verlies te helen
In de literatuurgeschiedenis is er één auteur die tijdloos is en opvalt door zijn uitzonderlijke gave. Charles Dickens heeft met zijn pen de meest verbazingwekkende personages en de meest bezielende emotionele werelden gecreëerd. Liefde, haat, melancholie, verdriet, verlangen, teleurstelling, eenzaamheid, spijt? Zijn boeken zijn ware compendia van menselijke emoties.
Het karakter van Pip in Great Expectations was bijvoorbeeld onvergetelijk. De ontwikkeling van deze verlegen wees die plotseling gezegend wordt door de financiële steun van een weldoener is een must-read voor elke generatie.
In de pagina’s ontdekken we personages zoals Miss Havisham, een vrouw die op haar trouwdag voor het altaar werd achtergelaten. Dat feit verlamt haar en sindsdien weigert ze haar jurk uit te trekken en leeft ze in een huis dat bevroren is in datzelfde tragische moment in de tijd.
Dickens was een zeer effectief schrijver in het doorgronden van de diepten van lijden in al zijn vormen. Dit vermogen kwam niet alleen tot uiting in zijn schrijven, maar ook in het echte leven.
“Er is een wijsheid van het verstand en…. er is een wijsheid van het hart.”
-Moeilijke tijden, 1854-
Het verlies van dierbaren is de moeilijkste ervaring die we ooit in ons leven zullen meemaken.
Misschien vind je dit artikel ook interessant: Klassieke boeken die je vanaf het begin boeien
De pijn van verlies helen volgens Charles Dickens
In 1862 verloor Letitia Austen haar man Henry Austen. Hij was een bekende kunstenaar en architect met wie ze 25 jaar lang een leven had gedeeld. Deze naam komt ons misschien niet bekend voor. Het belang van dit ogenschijnlijk anonieme verhaal ligt echter in het feit dat deze vrouw de jongere zus was van de schrijver Charles Dickens.
Het is algemeen bekend dat de grootste schrijver van het Victoriaanse tijdperk een man was met een grote wijsheid en gevoeligheid. Deze overtuiging is niet zomaar een mening, een overtuiging die je krijgt na het lezen van een groot deel van zijn romans. Wat zeker is, is dat we de hele verzameling van zijn interessante brieven hebben verzameld in The Letters Of Charles Dickens, 2012.
Laetitia’s lijden onder het verdriet dat ze niet kon overwinnen, bracht Charles Dickens ertoe haar een brief te schrijven in een poging haar te troosten. Maar hij deed meer dan haar alleen troosten door middel van zijn brieven. Hij gaf haar ook strategieën die vanuit psychologisch oogpunt erg interessant zijn.
“In deze wereld is er geen andere steun dan je hoop en Gods barmhartigheid en goedheid. Via deze twee havens van een schipbreukend hart ben ik er vast van overtuigd dat je mettertijd een vredige rustplaats zult vinden, zelfs in dit door zorg geteisterde land.”
Geloof en hoop, de innerlijke lichten
Om de pijn van een verlies te helen, volgens Charles Dickens, moeten we onze blik naar binnen richten. In deze intieme ruimte moeten we ons vastklampen aan wat ons betekenis geeft. De twee dimensies die de mens altijd troost hebben geboden, zijn geloof en hoop.
Deze twee dimensies spreken de taal van het hart. Ze vormen het anker dat ons steun en veiligheid kan geven als onze wereld uit elkaar valt. Het verlies van een dierbare is een ervaring waarop niemand is voorbereid. Desondanks zijn er weinig ervaringen die vaker voorkomen in het leven van mensen, en toch slagen we erin om te overleven en verder te gaan.
Hoop is het idee dat er, ondanks de huidige pijn, toch redenen zullen zijn om verder te gaan met minder lijden. Geloof, spiritualiteit en religie (Engelse link) zijn een privédimensie, iedereen heeft die van hem of haar, maar het is een hulpmiddel om verdriet, zinloosheid en angst te temperen.
Wellicht vind je dit artikel ook interessant: Hoe ik omging met het verlies van alles: een persoonlijk verslag
Dagelijkse inspanning en gewoonten: de externe gidsen
De auteur van Oliver Twist, Hard Times, Great Expectations en David Copperfield houdt zijn zus voor dat de tijd zal voortgaan en het verdriet minder zal worden. Hij merkt met subtiele elegantie en empathie op dat de woeste zee waarin de onrust vaart uiteindelijk rustiger zal worden.
Maar om de pijn van het verlies te helen, zal deze vooruitgang volgens Charles Dickens niet mogelijk zijn zonder inspanning. Zijn woorden aan zijn zus zijn van grote therapeutische betekenis. Hij vertelt haar dat ze haar gedachten tot rust moet brengen ( irrationele ideeën (Engelse link) vermijden, niet in absolute wanhoop vervallen, etc.).
Hij suggereert ook dat ze haar gewoonten moet verbeteren: organiseer haar dagen, zoek nieuwe bezigheden, kom uit bed, doe dingen om haar gedachten af te leiden…. Dit alles zal ervoor zorgen dat de donkere emoties plaats maken voor licht, voor hoop.
Niets kan worden bereikt zonder inspanning. Een vastberaden inspanning om de gedachten tot rust te brengen, de dag te spreiden, een vaste bezigheid te vinden of te maken, op te staan en iets te doen, zijn voornamelijk de mechanische middelen om een betere mentaliteit te creëren.
Rouwen is als leven op een woeste zee, volgens Charles Dickens.
Lees ook dit artikel: Mythes over rouw: valkuilen bij het hanteren van verlies
Het doel: een toestand van een rustiger gemoedstoestand bereiken.
“De verontruste geest en affecties worden, net als de woeste zee, zelden gekalmeerd zonder een tussenliggende tijd van verwarring en moeite”. Dickens aarzelt niet om zijn zus te waarschuwen voor een overduidelijke realiteit.
Het in evenwicht brengen en overwinnen van het verdriet van een verlies is geen gemakkelijke reis. Ze moet een ruwe zee bevaren waarin de moeilijkheden haar nog enige tijd zullen achtervolgen.
Er zit waarheid, gevoeligheid en eerlijkheid in de brief die ze aan haar familielid schreef. Ze biedt geen loze woorden, oppervlakkige en inconsequente aanmoedigingen zoals iemand die ons schouderklopjes geeft en ons ervan overtuigt dat “alles voorbij zal gaan”.
Om de pijn van een verlies te helen moeten we volgens Charles Dickens begrijpen dat er een proces is en dat het niet zonder ups en downs en emotionele chaos is.
Desondanks zullen we uiteindelijk een rustiger gemoedstoestand bereiken. Op geen enkel moment heeft hij het over geluk of welzijn. En ook in dit opzicht is hij eerlijk en zelfs moedig in het aanspreken van een dierbare zoals zijn zus.
Verdriet overwinnen is van storm naar stabiliteit gaan, van duisternis naar een nieuwe, meer serene dageraad. Tot slot blijven Dickens’ woorden ons ook nu nog troost en wijsheid bieden. Niet voor niets is hij opgeklommen tot een van de grootste schrijvers over leven, liefde en menselijk lijden.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Colledge, Gary (2012), God and Charles Dickens: Recovering the Christian Voice of a Classic Author. Baker Books.
- Ledger, Sally y Holly Furneaux, (2011), Charles Dickens in Context, Cambridge University Press. p. 318.
- The Letters Of Charles Dickens, 2012. New Publisher
- Walder, Denis (1981). Dickens and Religion. London: Allen.
