Buitenlandsaccentsyndroom: oorzaken en behandeling
Hoe zou jij het vinden als je op een dag wakker wordt en je moedertaal spreekt maar met een buitenlands accent? Als dit je zou overkomen, dan zou het te wijten zijn aan wat wetenschappers het buitenlandsaccentsyndroom (FAS – foreign accent syndrome) of het pseudo-buitenlandsaccentsyndroom noemen.
We hebben het over een fenomeen beschreven in 1907 door de Franse neuroloog Pierre Marie. Hij sprak over een geval van een Parijzenaar die begon te spreken met een Elzassisch accent nadat deze een beroerte had gehad.
Het buitenlandsaccentsyndroom is een zeldzame neurologische spraakstoornis die in ongeveer twintig specifieke onderzoeken is gedocumenteerd. De spraak van een persoon krijgt een geluid dat anders klinkt voor autochtone luisteraars.
Dit is een gevolg van hersenletsel, voornamelijk subcorticaal letsel. Deze stoornis kan leiden tot een gevoel van identiteitsverlies. De getroffen patiënt kan namelijk niet vermijden om met een vreemd accent te spreken en vanwege de abrupte verschijning ervan.
De symptomen houden maanden of jaren aan of verdwijnen spontaan en geleidelijk. In een kleiner aantal gevallen manifesteren ze zich kort bij patiënten met psychiatrische stoornissen, schizofrenie en conversiestoornis. Bovendien realiseren veel van de getroffenen zich niet dat hun accent is veranderd en zijn ze verrast als iemand ze erop wijst.
“De grenzen van mijn taal betekenen de grenzen van mijn wereld.”
-Ludwig Wittgenstein-
Symptomen van het buitenlandsaccentsyndroom
Dit syndroom wordt klinisch gekenmerkt door de volgende tekorten:
- Segmentaal. Er is een grotere verandering in klinkers dan in medeklinkers. Ook is de wijziging in de uitspraaktijd van klinkers bij sommige patiënten korter en bij andere langer. Tot slot zijn er wijzigingen en uitspraakfouten van de medeklinkers.
- Prosodisch. Dit heeft te maken met ritme en woordintonatie. Onderzoekers merkten op dat er een afname is in de timing tussen lettergrepen, het invoegen van klinkers en een slechte overgang tussen woorden.
De belangrijkste problemen zijn:
- Veranderingen in grammaticale, articulaire en prosodische elementen zonder dat zich problemen voordoen bij het begrijpen en uitdrukken van taal, ook zonder fonetische vervormingen.
- Het gebrek aan verbale vloeiendheid manifesteert zich op dezelfde manier als bij afasie en apraxie. In tegenstelling tot die spraakstoornissen lijkt de verbale output van een persoon echter niet pathologisch te zijn, het komt alleen vreemd over.
Er zijn geen aanwijzingen voor veranderingen in functionaliteit in de dagelijkse routine van een persoon. De veelvuldige emotionele implicatie van deze stoornis houdt echter de manifestatie in van nadelige psychosociale gevolgen in het leven van de getroffen persoon. Veel studies beschrijven dit ook.
“De connectie tussen oude naties is slechts te traceren via de taal.”
-Samuel Johnson-
Oorzaken
Het buitenlandsaccentsyndroom is een plotselinge aandoening die het juiste patroon van een moedertaal verandert. Het doet dit op een zodanige manier dat de getroffen persoon, hun familieleden en hun therapeut allemaal een accent waarnemen.
Beroertes en craniocerebrale trauma’s, die betrekking hebben op gebieden die verband houden met taalproductie en expressie, behoren tot de belangrijkste oorzaken, naast andere pathologieën zoals multiple sclerose, hersentumoren en anesthesie.
Het buitenlandsaccentsyndroom kan maanden of jaren aanhouden of kan spontaan of geleidelijk verdwijnen. Er zijn echter verhalen over mensen die spraak- en cognitieve therapieën nodig hadden.
Dit komt omdat dit syndroom in de loop van tijd een grote psychologische impact kan hebben op degenen die eraan lijden als ze hun eigen spraak niet terugkrijgen. Soms herinneren ze het zich misschien niet eens meer.
De gebruikelijke behandelingen in deze gevallen zijn therapieën en linguïstische technieken die de getroffenen in staat stellen een deel van of de totaliteit van hun bewoordingen van vóór het syndroom te herstellen. Daarnaast gebruiken logopedisten accentreductietechnieken en leren mensen hun lippen of kaak op specifieke manieren te bewegen.
In 2010 combineerden wetenschappers van de Universiteit van Malaga deze revalidatieoefeningen met donepezil, een medicijn dat vaak wordt gebruikt om de ziekte van Alzheimer te behandelen.
Deze dubbele behandeling leverde uitstekende herstelsymptomen op bij een patiënt die door de ziekte was getroffen. Andere technieken zijn onder meer gemaskerde auditieve feedback, vertraagde auditieve feedback en auditieve feedback met frequentieverandering.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
Buentello-García, R. M., Martínez-Rosas, A. R., Cisneros-Franco, J. M., & Alonso-Vanegas, M. A. (2011). Síndrome de acento extranjero. Archivos de Neurociencias, 16(3), 167-169.
González-Álvarez, J., Parcet-Ibars, M. A., Ávila, C., & Geffner-Sclarsky, D. (2003). Una rara alteración del habla de origen neurológico: el síndrome del acento extranjero. Revista de neurología, 36(3), 227-234.
https://www.webconsultas.com/curiosidades/sindrome-del-acento-extranjero
Marie P, Foix C. Les aphasies de guerre. Rev Neurol (París) 1917; 24: 53-87.
Mato Díaz, R., Ricart Menéndez, R. C., Sotomayor Álvarez, M., & Méndez Amador, T. (2018). Síndrome de acento extranjero. Geroinfo, 13(3), 1-8.
