Boosheid en zwijgen: je bent waarschijnlijk bozer dan je denkt

Boosheid wordt vaak gecamoufleerd achter vriendelijkheid. In feite zijn het vaak de meest gastvrije persoonlijkheden die ook de meeste problemen hebben met het beheersen van hun energie en bepaalde boodschappen die emoties met zich meedragen. Dit brengt hen uiteindelijk vaak veel schade toe. Er kan echter actie ondernomen worden.
Boosheid en zwijgen: je bent waarschijnlijk bozer dan je denkt
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 01 oktober, 2022

Je ontmoet vaak lieve, aardige en attente mensen. Maar, hoe moeilijk het ook te geloven is, sommigen van hen zijn van binnen gefrustreerd en boos. In feite zijn de vriendelijkste mensen vaak degenen die niet weten hoe ze met bepaalde emoties, zoals boosheid, moeten omgaan. Ze stapelen hun energie op en staan erop bepaalde boodschappen te negeren, waardoor ze geen effect hebben.

Deze psycho-emotionele werkelijkheid waarin ze ervoor kiezen hun moeilijke gevoelens in te slikken en te verbergen komt vaker voor dan je waarschijnlijk denkt. Dat komt omdat we allemaal de neiging hebben in deze zaken te weinig onderlegd te zijn. Het is bijna alsof er een stilzwijgende overeenkomst is om boosheid te ontkennen of te verbergen achter stilzwijgen.

Boodschappen als “Niet boos worden, je maakt je belachelijk” zorgen ervoor dat we dit soort verhalen in ons leven integreren sinds we kinderen waren. Het betekent niet openlijk boos worden, dingen laten gaan, en niet reageren als we gekwetst worden door onrecht. Toch heeft zwijgen tegenover wat pijn doet en onwaardig is een prijs. Vooral als de slechte gewoonte jarenlang voortduurt.

Boosheid is de emotie die de grootste fysiologische activering teweegbrengt en dat impliceert veranderingen in onze denkprocessen. Boosheid onderdrukken en doen alsof ze er niet is heeft een aanzienlijke prijs.

Bezorgde man
Onszelf trainen in het omgaan met negatieve valentie emoties kan onze levenskwaliteit verbeteren.

Boosheid en zwijgen: het substraat van veel psychologische ongemakken

Wat doe je gewoonlijk als je boos wordt? Welke strategie pas je toe als iemand je grenzen overschrijdt en je schaadt of beledigt? Confronteer je hem of haar? Sommigen van ons doen dat. Sommigen van ons zijn zelfs in staat om adequate copingstrategieën in te zetten, en een veilige, directe, en assertieve dialoog te voeren.

Anderen kiezen er misschien voor om hun woede op de sociale media te botvieren. Ze schrijven berichten op Facebook of Instagram, delen hun ervaringen en spuien hun verontwaardiging. Weer anderen zoeken misschien een vriend, partner of familielid met wie ze over hun nare ervaring kunnen praten.

Anderzijds zijn er ook mensen die ervoor kiezen te zwijgen. Niet alleen reageren ze niet op de persoon die hen gekwetst heeft, maar een paar uur of zelfs dagen lang gaan ze over wat er gebeurd is, het herhaaldelijk in hun hoofd omdraaiend. In feite stellen ze zich voor wat ze hadden kunnen zeggen of doen, maar in werkelijkheid doen ze niets.

Lange tijd heeft men ons doen geloven dat sommige emoties ongepast zijn. Boosheid is er daar een van.

Gecompliceerde emoties: zijn ze echt gevaarlijk?

Als we denken aan emotionele toestanden zoals boosheid of woede, stellen we ons onmiddellijk een rode emoticon voor met dichtgeknepen tanden en rook die uit zijn oren komt.

Onze opvoeding en cultuur hebben ons het idee gegeven dat emoties met een negatieve valentie gevaarlijk zijn. We geloven niet alleen dat we ze niet mogen uiten, maar we vinden ook dat we ze naar de achtergrond moeten verplaatsen en volledig het zwijgen moeten opleggen.

We zijn geneigd woede te associëren met schreeuwen en agressie. Ook met gewelddadig gedrag. Terwijl, in werkelijkheid, alle emoties, ook die met een negatieve valentie, een essentiële rol vervullen. In feite veroorzaakt alleen hun verkeerde omgang problemen.

Een studie (Engelse link) uit 2004 van Berkowitz en Harmon-Jones beweerde dat niets zo gewoon is als meerdere keren per week (minstens mild) boos worden.

Wat zullen de gevolgen zijn als we ervoor kiezen om elke ergernis, verontwaardiging en actie die ons boos maakt permanent in te slikken? De Medische Universiteit van Mazandaran (Iran) voerde een studie(Engelse link) uit waaruit bleek dat primaire hypertensie bij een aanzienlijk aantal patiënten veroorzaakt werd doordat ze hun boosheid voortdurend het zwijgen oplegden.

Hypertensie is een echt veel voorkomend psychosomatisch effect bij mensen die een slechte emotionele regulatie vertonen.

Boosheid en zwijgen bij vrouwen: een prijs voor hun gezondheid

Als er één bevolkingsgroep is die boosheid en zwijgen begrijpt, dan zijn het wel vrouwen. Vooral als we terugkijken naar de generaties van onze moeders en grootmoeders. Want als een vrouw in die tijd haar frustratie en woede over welk onrecht dan ook durfde te tonen, werd ze als gek gebrandmerkt. Daarom was het beter niet te protesteren, en gewoon toe te geven en te zwijgen.

Bijgevolg voelen vrouwen van oudsher angst voor afkeuring, spot en afwijzing voor het uiten van woede. Zozeer zelfs, dat we ons niet echt kunnen voorstellen hoe kwaad onze grootmoeders geweest moeten zijn over veel van het onrecht dat ze dagelijks ondervonden.

Dat gezegd hebbende, terwijl hun binnenste ziedend was van verontwaardiging, waren ze aan de buitenkant de vriendelijkste en meest aanhankelijke figuren ter wereld.

Zoals we nu weten, heeft dit soort gedrag een prijs voor onze gezondheid. Alles wat maanden en jaren het zwijgen wordt opgelegd, vertaalt zich uiteindelijk in een verlies van lichamelijk en geestelijk welzijn.

Vrouw huilt terwijl haar man schreeuwt
Kiezen voor zwijgen en geen belang hechten aan schadelijke of gewelddadige houdingen gaat tegen ons in.

Training in woedebeheersing

Woede voelen betekent niet dat je een brand begint. Het is eigenlijk het brandalarm, het signaal dat je waarschuwt dat er iets mis is. Het waarschuwt je dat iemand je rechten of waarden heeft geschonden en dat je uiteindelijk gekwetst kunt worden.

Boosheid en zwijgen vormen geen goed partnerschap. Dat komt omdat het niet aanpakken van het signaal dat je emotie je geeft, betekent dat je tegen jezelf ageert. Dus wat moet je doen als je je boos voelt?

1. Begrijp wat je boosheid van je wil

Boosheid is de enige emotie die uitnodigt tot actie en verandering. Dit verklaart de lichamelijke spanning en de enorme impact die het op je lichaam heeft. Het wil dat je handelt om jezelf te verdedigen of om datgene aan te pakken wat je je welzijn ontneemt. Dit betekent niet dat je agressief moet zijn. Je laten meeslepen door geweld, in welke vorm dan ook, is het gevolg van een slecht beheer van emoties.

Het meest aangewezen is om jezelf wat tijd te gunnen voor je handelt. Dan zul je in staat zijn het op een afgewogen en beredeneerde manier te doen. Misschien wil je opschrijven hoe je je voelt. Of je kunt een wandeling maken of wat lichaamsbeweging doen om de spanning die je voelt te helpen loslaten. Het doel ligt erin dat je niet impulsief handelt, maar rustig, en als je tijd gehad hebt om na te denken.

Opgehoopte woede die niet onder ogen gezien wordt, eindigt met het veranderen van je karakter. Directe en assertieve communicatie is je beste vriend bij het verminderen van een negatieve last die je jarenlang hebt meegesleept.

2. Handel assertief en zelfverzekerd

Je moet handelen tegenover wat je je waardigheid ontneemt. Je mag je niet verschuilen achter zwijgen en niets doen. In feite moet je een aanpak toepassen die gebaseerd is op assertiviteit, onderhandelen, en grenzen stellen. Je gevoel van hulpeloosheid vermindert als je kordaat reageert en duidelijk maakt wat je gekwetst heeft en wat je niet meer wilt dat er gebeurt.

Tenslotte is het waar dat woede een intense emotie is, maar de waarheid is dat ze beheerst kan worden. Als je dat doet, als je het reguleert en er goed gebruik van maakt, zal je leven verbeteren.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


    • Berkowitz, L., & Harmon-Jones, E. (2004). Toward an understanding of the determinants of anger. Emotion, 4(2), 107.
    • Carver, C. S., & Harmon-Jones, E. (2009). Anger is an approach-related affect: evidence and implications. Psychological bulletin, 135(2), 183.
    • ​Fives, C. J., Kong, G., Fuller, J. R., & DiGiuseppe, R. (2011). Anger, aggression, and irrational beliefs in adolescents. Cognitive therapy and research, 35(3), 199-208.
    • Thomas, S., Smucker, C., & Droppleman, P. (1998). It hurts most around the heart: A phenomenological exploration of women’s anger. Journal of Advanced Nursing, 28(2), 311-322

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.