Alles proberen te beheersen is ongezond
Alles proberen te beheersen is een van onze modere fantasieën. De geschiedenis van de mens is een verhaal over de vooruitstrevende overwinning op de natuurkrachten. Ons ras begon als een machteloos zoogdier. Sindsdien hebben we een enorme sprong vooruit gemaakt waardoor we in toenemende mate de mysteries van onze omgeving kunnen ontrafelen.
Ondertussen level we in tijden van haast. Alles gebeurt in een snel tempo en we hebben moeite om alles bij te houden. Dat gezegd hebbende is het niet zo raar dat we fantaseren over een vermogen om alles proberen te beheersen. Onder deze fantasie verblijft een verlangen om op een stevige ondergrond te kunnen lopen. We willen het gevoel hebben dat we controle hebben over onze eigen levens.
“Pogingen om die dualiteit te overwinnen, om de eigenzinnigen en de oproerigen te temmen, om het onkenbare voorspelbaar te maken en alle vrije rondzwervers aan kettingen te leggen… Al deze dingen luiden de doodsklok voor liefde.”
-Zygmunt Bauman-
We realiseren ons niet altijd dat alles proberen te controleren slechts een fantasie is. Het is namelijk een doelstelling gebaseerd op een impuls. Dat is wat dit zo’n ingewikkeld probleem maakt. Als we dat vergeten, gaan we ons op een manier gedragen waardoor vloedgolven van angst vrij spel krijgen. We verliezen constant de controle en voelen ons hierdoor immens gefrustreerd.
Alles is constant in beweging, waardoor er wel honderden (of duizenden) factoren bestaan die buiten onze controle liggen. Alles dat leeft, verkeert in een constante staat van verandering. Vandaag gebeurt het ene en morgen gebeurt het anderen. Dood is de enige staat die we allen met zekerheid zullen bereiken. Het leven volgt zijn koers tussen onzekerheden en onverwachte wendingen.
Alles proberen te beheersen: een fantasie van controle
We leven niet meer in een tijd waarin we rustig aan kunnen doen. We worden constant gebombardeerd met honderden stimuli. Je wordt wakker en je hoofd wordt onmiddellijk gevuld met ideeën en sensaties die met elkaar botsen. Je hebt het gevoel dat er ontzettend veel te doen is maar je tijd tekort komt.
Elke dag ervaren we tegenstrijdige emoties en gevoelens. Soms leiden we ze om in plaats van er aandacht aan te besteden, waardoor we ze uiteindelijk niet kunnen begrijpen. We willen enkel goed functioneren. Om dat te bereiken, moet je grenzen stellen aan jezelf. Je moet je snel over ongemakkelijke gedachten zetten. Ook dien je over emoties heen te stappen die in de weg staan van productief en actief bezig zijn.
We denken er misschien niet zo over, maar we zijn geneigd om alles proberen te beheersen. Daarom raken we dikwijls geïrriteerd wanneer iets niet loopt zoals gepland of als we op een obstakel stuiten. Het is een soort weerstand tegen een realiteit die tegenstrijdig is met onze doelen.
Onder deze omstandigheden zinken we meestal in een soort paradox. We beheersen onze financiën maar krijgen geen grip op onze slapeloosheid. We kunnen onze vermoeidheid onder controle houden, maar belangrijke relaties vallen in duigen. Hoe hard we het ook proberen, we zullen nooit controle over alles krijgen.
Bewuste observatie en volledig bewustzijn
Niet-westerse culturen bezitten een waarheid die wij vaak vergeten. Het leven vindt niet plaats in je gedachten, maar in je zintuigen. Gedachten zullen er altijd zijn om de realiteit te interpreteren. Onze geest dirigeert ons leven op basis van vooroordelen, angsten, ambities enzovoorts. Tegelijkertijd weerhoudt het ons er vaak van om het huidige moment daadwerkelijk te beleven.
Wat heeft dit te maken met ons verlangen om alles proberen te beheersen? Wat bij al het bovengenoemde gebeurt, is dat gedachten als volgt werken: het beperkt en eigent zich alles toe om richting te geven aan alles. Perceptie, gevoelens en emoties werken verschillend. Ze zijn opstandiger en chaotischer, maar ook vrijer en authentieker. Dit zijn de dingen die onze pogingen om controle uit te oefenen over alles, saboteren. Ze staan ons ook toe om blijdschap te ervaren.
We zien vaak dat we met onszelf in gevecht zijn. Onze gedachten produceren een zekere inhoud waar wij vervolgens van af proberen te komen. We proberen het niet te begrijpen. In plaats daarvan trachten we het direct uit ons bewustzijn te verwijderen. We voelen bijvoorbeeld een beetje nervositeit en we proberen het meteen weg te werken, zolang het uiteindelijk maar volledig verdwijnt. Misschien kunnen we onszelf een nieuwe kijk op deze zaken aanpraten door een accepterende en observerende houding aan te meten.
Laat dingen zijn zoals ze zijn
Leer waar te nemen zonder jezelf te veroordelen en zonder te veel na te denken. Beschouw dingen simpelweg… Alles proberen te beheersen is de moeite niet waard. Probeer dingen in plaats daarvan simpelweg te laten zijn, te laten vloeien, zowel intern als extern. Dit is het pad dat je zal toestaan om het leven te ervaren op een authentiekere manier, zonder aarzeling. Een nieuwe vorm van begrip doet zich voor zonder zichzelf als een intellectuele les voor te doen. Het is slechts een levensles: een hoger niveau van bewustzijn dat je naar een nieuwe balans zal brengen.