Psychologen helpen om je gedachtes en emoties interpreteren

Psychologen helpen om je gedachtes en emoties interpreteren
María Alejandra Castro Arbeláez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 27 december, 2022

Het is de taak van psychologen om het gedrag van mensen te bestuderen. Ze helpen mensen om hun problemen te begrijpen en om hun gedachtes en emoties interpreteren. Ze luisteren naar de betekenis en het belang van wat hun patiënten hen vertellen.

Jacques Lacan, een Franse psychoanalyticus, stelde voor dat het onbewuste de structuur van een taal heeft. Het onbewuste zou zo een plek zijn waar je je verlangens, angsten en emoties opslaat. Volgens sommige stromingen zijn psychologen degenen die hun patiënten de middelen geven om het onbewuste juist bewust te maken. Laten we dit eens met meer diepgang bekijken…

‘We kunnen iets pas veranderen als we het accepteren.’

-Carl Jung-

Je gedachtes en emoties interpreteren en karaktereigenschappen die psychologen hierbij helpen

Psychologen bezitten bepaalde eigenschappen die gedachtes en emoties interpreteren gemakkelijker maken. Ze zijn ook in staat om deze gedachtes en emoties onder woorden te brengen op een manier die begrijpelijk is voor de patiënt. Hier zijn enkele van deze eigenschappen die ze bezitten:

  • Empathie. Dit is het vermogen om jezelf in iemand anders te verplaatsen. Het is hierdoor gemakkelijker voor psychologen om te begrijpen hoe en waarom bepaalde problemen hun patiënt beïnvloeden.
  • Communicatie. Paul Watzawick, een Oostenrijkse psycholoog, gelooft dat communicatie het fundament is van relaties. Daarom kunnen psychologen gedachtes en emoties interpreteren bij hun patiënten.
  • Weten hoe je moet luisteren. Psychologen moeten attent zijn en zich concentreren op wat hun patiënten zeggen zodat ze niks belangrijks missen.
  • Zelfbewustzijn. Psychologen moeten de problemen van hun patiënten van die van zichzelf kunnen onderscheiden. Als dit niet het geval is, kan dit grote gevolgen hebben voor de dynamiek tussen psycholoog en patiënt.
Psychologen helpen je gedachten en emoties interpreteren

Non-verbale taal

Gebaren, gezichtsuitdrukkingen, intonatie en postuur zeggen ook een hoop over wat er in je leven gebeurt. Ze kunnen waardevolle informatie verstrekken over onze emoties waar we ons zelf niet van bewust zijn, waardoor we we minder snel onze problemen uitspreken.

Ook is het zo dat gedachtes en emoties soms niet in woorden uit te drukken zijn. Om ze te decoderen, observeren psychologen hun patiënten voorzichtig. Ze letten bijvoorbeeld op gezichtsuitdrukkingen als een probleem besproken wordt. Soms letten ze ook op hoe een patiënt in zijn stoel zit en waar ze naar kijken tijdens het gesprek.

Intonatie is nog iets waaruit bepaalde informatie af te lezen valt. Bijvoorbeeld: verandert de toon van de patiënt als hij het over een bepaald onderwerp heeft? Pauzeert hij? Blijft hij stil? Is hij ademloos? Praat hij langzamer — of juist sneller?  Hoe hard praat hij?

De onderdelen die we net op een rijtje hebben gezet zijn belangrijk omdat ze de psycholoog helpen het hele plaatje te zien, want ze geven psychologen hints met betrekking tot de ideeën, de perceptie van realiteit en gevoelens van hun patiënten. Gedachtes en emoties interpreteren wordt door deze non-verbale hints haalbaar.

Wat zijn de favoriete technieken van psychologen?

Hier is een lijst van een aantal technieken dat psychologen het vaakste in de praktijk toepassen:

  • Cognitieve technieken. Aaron Beck, een psycholoog uit de Verenigde Staten, poneerde de stelling dat er een link bestaat tussen je gedachtes en je gevoelens. Beck geloofde dat we deze gedachtes en gevoelens kunnen herstructureren. Psychologen kunnen ons hierbij helpen.
  • Tekenen of verven. Het proces van tekenen of verven kan het onbewuste ontbloten. In dit geval helpt de psychotherapeut de patiënt zijn ideeën en emoties te uiten wanneer deze moeilijk onder woorden te brengen zijn. Hierna kunnen ze worden geïnterpreteerd.
  • Door spraak. De therapeut herkent en identificeert gedachtes en emoties van mensen terwijl ze aan het praten zijn.
  • Door gedrag. Therapeuten observeren hoe patiënten zich gedragen tijdens therapie. Ze luisteren ook naar beschrijvingen die patiënten geven over hun eigen gedrag en gewoontes buiten therapie. Zijn ze bijvoorbeeld agressief, apathisch, gemotiveerd, opgewekt?
Psycholoog met patiënt

Verdere technieken

  • Non-verbale taal. Bij het interpreteren van gevoelens en gedachtes kunnen psychologen in veel gevallen helpen. Onder andere door veel aandacht te besteden aan hoe hun patiënten zich non-verbaal uiten. Ze luisteren naar de inhoud van hun verhaal maar laten zich niet afleiden van de kern van het verhaal. In andere woorden: ze letten altijd op gebaren, gezichtsuitdrukkingen en postuur.
  • Het onbewuste aan het licht brengen. De meeste psychologen die geloven in het bestaan van het onbewuste, denken dat dit zich in verschillende manieren uit. Dit kan bijvoorbeeld door kunst, spreekfouten of vergeetachtigheid. Psychologen geven aandacht aan deze dingen en bespreken deze met hun patiënten. Zij zijn degenen die hier een betekenis aan hechten (als er al een betekenis is om van te spreken).
  • Psychodrama. Deze techniek is ontwikkeld door Jacob Levy Moreno waarin patiënten een bepaalde gebeurtenis naspelen. Daarna helpt de psycholoog de patiënt om de opgevoerde scène te interpreteren en te begrijpen dat er misschien het een en ander vanuit het onbewuste naar buiten is getreden.

Psychologen als spiegels

Psychologen kunnen zich vaak als een soort spiegel opstellen. Ze blikken terug op de reacties van de patiënt zodat hij — de patiënt — deze vervolgens kan interpreteren. Bovendien helpen ze met het organiseren van iemands spraak en gedachtes. Dit doen ze door de patiënt vrij te laten spreken en zich als een soort kruk of andere ondersteuning op te stellen, waardoor het proces niks aan continuïteit verliest.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.