Alles over een postromantischestressstoornis

Wanneer het proces van verliefd worden eindigt, komen veel koppels in een angstige toestand terecht. Ze denken dat hun liefde voorbij is of dat ze misschien de verkeerde partner hebben gekozen. In de meeste gevallen is dit niet het geval. In feite is het een toestand die bekend staat als post-romantische stress-stoornis.

Een postromantischestressstoornis is een vrij kritieke situatie die een koppel doormaakt wanneer de romantische fase van hun relatie eindigt. Het is een informele term omdat de aandoening in geen enkele lijst van aandoeningen voorkomt. Toch ligt het aan de basis van veel scheidingen die misschien nooit hadden mogen plaatsvinden.

De eerste persoon die over postromantischestressstoornis sprak, was psycholoog John Bradshaw, in zijn boek, Post-Romantic Stress Disorder: What to Do When the Honeymoon Is Over. Daarin wijst hij erop hoe die chemische opwellingen die gepaard gaan met romantische liefde later kunnen eindigen in onnodige stormen.

Het was trouwens de psycholoog Robert Sternberg die het had over de verschillende fasen die een verliefd koppel doorloopt. In zijn theorie wees hij erop dat er een punt komt waarop de verliefdheid eindigt en de zogenaamde ‘gezelschapsliefde’ begint, die rustiger en stabieler is.

Later werd deze overgang door Bradshaw het postromantischestressstoornis genoemd, vanwege de grote moeilijkheden die het meestal veroorzaakt.

De daad van verliefdheid

Wanneer twee mensen verliefd worden, vindt er een ware revolutie plaats, zowel in hun hormonen als in hun emoties en gedachten. Plotseling lijkt alles zin te krijgen, wat gevoelens van tevredenheid en enthousiasme teweegbrengt.

In feite is het een fantastische vorm van waanzin. Een toestand die aanleiding geeft tot ideeën zonder dat er veel redenering achter zit. Bijvoorbeeld geloven dat hun nieuwe partner perfect bij hen past of dat ze alleen maar in elkaars ogen hoeven te kijken om elkaar te begrijpen.

Het is ook gebruikelijk dat het idee ontstaat dat de liefde van hun leven eindelijk is verschenen en dat aan deze liefde nooit een einde zal komen.

Op deze momenten verandert de chemie van de hersenen (Spaanse link) op een opmerkelijke manier, en ontstaat er een intens verlangen om de hele tijd bij de geliefde te zijn. Ze willen de hele tijd vrijen.

Voor elkaar zorgen en zich over hen ontfermen. In het beste geval duurt deze wonderbaarlijke toestand meestal tussen de 12 en 18 maanden. Wat volgt is een soort ‘herstelproces’ wanneer ze uit die aanvankelijke wonderbaarlijke waanzin komen.

Postromantischestressstoornis

Na ongeveer een jaar of anderhalf begint de hersenchemie weer normaal te worden. Als gevolg daarvan begint wat ooit buitengewoon was, “normaal” te worden. Dit is een evolutionair en positief proces. Dat komt omdat de mens niet eeuwig in die toestand kan blijven, die hem in veel opzichten onbruikbaar maakt voor veel andere functies.

Bovendien zou een stel, als het zo doorgaat, niet in staat zijn emotionele ruimte te scheppen voor de aanwezigheid van kinderen. Kortom, het is de komst van een nieuwe fase in de relatie. Het kan bij sommigen echter tot diepe verbijstering en zelfs tot grote frustratie leiden. Dit is een postromantischestressstoornis.

Het komt vaak voor dat stellen deze fase ervaren als iets dat ineens niet meer werkt. In feite hebben ze de neiging om deze veranderingen gelijk te stellen aan een verslechtering van de relatie, terwijl dit in feite helemaal niet het geval is. Bij sommigen veroorzaakt dit angst of zelfs wanhoop. Nog niet zo lang geleden waren ze immers in de wolken en nu is alles zo gewoon…

Sommige stellen besluiten in deze fase uit elkaar te gaan. Anderen zetten hun relatie voort met een zekere berusting. Maar zo hoeft het niet te gaan. Dit gevoel van teleurstelling  heeft namelijk niets te maken met de partner, noch met henzelf, maar het is een volkomen natuurlijk proces. Dit is een feit dat echt de moeite waard is om te weten om waardevolle relaties niet te ruïneren.

Hoe moet je het aanpakken?

Het belangrijkste is om je ervan bewust te zijn dat deze teleurstelling niet negatief is, maar volkomen normaal. De dingen zullen niet meer worden zoals ze waren, maar dat betekent niet dat ze gedevalueerd zijn.

Het is gewoon tijd om aan een nieuwe fase te beginnen waarin de partner niet langer een charmante prins of een betoverde prinses is, maar een ander mens met wie het leven delen wel eens een geweldig idee zou kunnen blijken te zijn.

Als je denkt dat je lijdt aan een postromantischestressstoornis, dan is hier wat advies.

• Accepteer de vermindering van passie.
• Val je partner niet aan omdat hij of zij niet aan je fantasieën heeft voldaan.
• Vermijd defensief gedrag.
• Neem geen afstand van je partner.
• Cultiveer dialoog en druk jezelf volledig uit.
• Leer om je verschillen te bespreken.
• Vermijd onverschilligheid.
• Verwaarloos seks niet, ook al is het niet meer zo hartstochtelijk.
• Zorg voor je gevoelens van intimiteit en koester verbondenheid.

Een postromantischestressstoornis heeft de neiging intenser te zijn bij mensen die extreem afhankelijk of onzeker zijn. Dat komt omdat de overgang naar de volgende fase in een relatie volwassenheid en realisme vereist. Zij die slagen zullen een nieuw perspectief op de liefde vinden. Een die rustiger, dieper, en meer de moeite waard is.