Mijn partner is erg passief in onze relatie: hoe komt dat?

Passiviteit is een vijand van liefde. Als je het gevoel hebt dat jij het gewicht van de relatie draagt en je partner genegenheid als vanzelfsprekend beschouwt en nauwelijks zorgt voor de dagelijkse band, dan raden we je het onderstaande artikel aan.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 28 februari, 2025

Als het op relaties aankomt, is er een zeer effectief recept voor een ramp: passiviteit. Verliefd worden op iemand die, in plaats van dagelijks aan de band te werken, deze als vanzelfsprekend beschouwt en er nauwelijks aandacht aan besteedt, doet pijn. Als je partner is erg passief is in de relatie kan dat tot relatieproblemen leiden.

Want liefde vereist een grote dynamiek en, zoals Erich Fromm al zei, het is als een kunstvorm die inspanning, discipline en tijd vraagt. Desondanks komt het vaak voor dat je verzeild raakt in relaties die gedomineerd worden door de passiviteit van een van de leden.

Dit zijn mensen die ons schade berokkenen zonder ook maar een vinger uit te steken, die ons storen door hun gebrek aan initiatief en gebrek aan emotionele respons. Opvallend is dat achter dit gedrag niet altijd een gebrek aan genegenheid schuilgaat, maar een zeer verwrongen manier van reageren op liefde.

Opgemerkt moet worden dat deze dimensie niets te maken heeft met een kalm of rustig karakter. Dit is een persoonlijkheidsprofiel dat de verantwoordelijkheid van het hebben van een partner niet begrijpt. Ze zijn onzeker, hebben geen initiatief en zijn gewend aan anderen te delegeren.

In feite zijn het figuren met een duidelijke neiging tot afhankelijkheid; de ander laten doen, beslissen, handelen en oplossen. Wat zit er achter dit gedrag en wat kunnen we doen? We analyseren het.

Mijn partner is erg passief in onze relatie: mogelijke oorzaken

Er is een zin die vaak terugkomt in veel therapiesessies: “mijn partner is erg passief”. Het is gebruikelijk om te klagen dat de ander niet zegt, niet handelt, niet met dezelfde energie en bereidheid de verantwoordelijkheden van de relatie op zich neemt als wij. Op het moment dat een persoon in zijn eentje al het gewicht van een affectieve band op zich neemt, trillen die fundamenten.

Wat opvalt is dat er meestal een feit is dat voor ons tegenstrijdig lijkt. Er zijn mensen die heel assertief en resoluut zijn op sociaal en werkgebied, maar op emotioneel vlak zijn ze heel passief. Zodra ze zich op het terrein van emotionele intimiteit en affectieve verantwoordelijkheid begeven, missen ze een oneindig aantal competenties.

Dit betekent dat een van de partijen een tijdlang degene is die aan deze band trekt, totdat slijtage, tegenstrijdigheden en lijden er beetje bij beetje voor zorgen dat men ermee ophoudt.

En dat doen we door ons af te vragen of zo’n offer het waard is. Want hoewel de ander gevraagd wordt om te handelen en te reageren, komt er bijna nooit verandering. De redenen? Daar komen we zo op.

1. Opvoeding, culturele vooroordelen en persoonlijke factoren

Achter de manier waarop we ons opstellen en gedragen in de relatie van een koppel, zitten onbewuste sociale en culturele factoren, bijvoorbeeld seksisme en traditionele rollen. We zouden zelfs kunnen suggereren dat er nog steeds mannen zijn die de emotionele aspecten, opvoedingstaken enz. aan vrouwen overlaten. Ook zijn er vrouwen die de neiging hebben om erg afhankelijk te zijn.

Deze realiteiten zijn echter aan het veranderen en er zijn relevantere factoren die deze passiviteit kunnen verklaren. Er zijn bijvoorbeeld persoonlijkheidsprofielen met nul competenties in de affectieve en relationele sfeer. Misschien zijn ze er sinds hun kindertijd aan gewend dat anderen hun behoeften koesteren en hun emoties valideren.

2. Angstig-passieve gehechtheid

Angstige gehechtheid is een ander element waardoor iemand geobsedeerd is door het ontvangen van de genegenheid van anderen op een passieve manier, zonder te investeren in wederkerigheid. Dit zijn mensen die liefde op een eenzijdige manier begrijpen en alleen gericht zijn op het verkrijgen van “emotionele bronnen”.

3. Autoritaire en veeleisende opvoeding: het gewicht van onzekerheid

Passiviteit kan het gevolg zijn van een opvoeding gebaseerd op constante kritiek en de schaduw van autoritair gedrag. Ze zijn zo lang gedevalueerd dat ze uiteindelijk besloten hebben niets te doen om conflicten te vermijden. Uit persoonlijke onzekerheid anderen de verantwoordelijkheid laten nemen voor de relatie is één verklaring.

4. Attention Deficit Hyperactivity Disorder

Mensen met Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) vertonen vaak passief gedrag in affectieve relaties. Het komt vaak voor dat ze veel dingen vergeten, dat ze niet afmaken waar ze aan beginnen, dat ze moeite hebben om hun betrokkenheid bij de ander in de relatie te tonen.

Studies (Engelse link) zoals die van de Universiteit van Ohio laten zien welke moeilijkheden mensen met ADHD soms hebben.

5. Slecht omgaan met meningsverschillen en conflicten

Niemand kan verbaasd zijn. Er zijn mensen die na een reeks meningsverschillen met hun partner kiezen voor de klassieker: “als je me niet geeft wat ik nodig heb, stop ik met deze relatie.” Dit zijn mensen zonder communicatieve vaardigheden, met een lage weerstand tegen frustratie en een lage emotionele intelligentie.

6. Gebrek aan interesse in de band

Als mijn partner al een tijdje erg passief is in onze relatie, laten we dan eens kijken naar een andere voor de hand liggende reden. We hebben misschien een punt bereikt waarop desinteresse of het gewicht van routine de band verstikt.

Zoals we allemaal weten, is niet iedereen in staat om de stap te nemen en assertief te zeggen: “Ik heb het gevoel dat het niet goed gaat tussen ons of dat ik niet hetzelfde voel.” Dit zijn situaties waarin we ons plotseling alleen voelen staan voor een persoon die zijn ogen en hart niet meer op ons heeft gericht.

Wat te doen in deze omstandigheden?

Als mijn partner erg passief is, is het laatste wat ik moet doen de situatie chronisch maken. Soms kiezen we ervoor om de volledige verantwoordelijkheid op ons te nemen uit angst voor eenzaamheid of zelfs om uit elkaar te gaan.

We moeten echter duidelijk zijn: van iemand houden die passief is in de liefde, is al alleen zijn. Het is iemand hebben die aanwezig is maar afwezig, iemand die er niet om geeft, die niet steunt of zich niet inzet.

Wat moeten we dan doen? Passiviteit is in werkelijkheid een aangeleerde reactie op een ander probleem dat wordt verwaarloosd. En dit is de sleutel.

De eerste stap is communicatie, het opzetten van een assertieve en oprechte dialoog om te begrijpen wat er aan de hand is. We moeten weten wat dit gedrag motiveert en onze partner moet van zijn of haar kant de verantwoordelijkheid nemen voor de verandering.

Een koppel is een team, maar ook twee mensen met hun eigen problemen. We hebben allemaal latente wonden te helen en realiteiten te verwerken. Als we daar niet in slagen, zullen deze lasten elke affectieve relatie bepalen. Liefde vereist dynamiek, wederkerigheid, dagelijks bezig zijn met genegenheid, zorg en aandacht. Als dit niet aanwezig is, verdort een relatie in korte tijd.