7 lessen van Albert Ellis

Op de dag dat ik hoorde van het leven en het werk van Albert Ellis, ben ik gewoon verliefd geworden. Na een lange tijd van psychologie niet echt begrijpen en er niet echt in geloven, leerde ik dat door goede therapie, zoals Ellis’ rationeel-emotieve gedragstherapie, psychologie een krachtig wapen kan zijn tegen veel psychische problemen.

Dit is hoe Ellis het uitlegde, toen hij zijn eigen therapie op zichzelf toepaste om zijn verlegenheid en zijn angst om intiem te zijn met vrouwen te overwinnen. En ik moet bekennen dat mijn gedachten volledig veranderden toen ik het  ook op mezelf begon te gebruiken.

1. Het ABC-model

Volgens de rationele therapie is het niet de ongunstige situatie die emotionele stress veroorzaakt. We laten eigenlijk onszelf lijden, met onze gedachten en overtuigingen over de situatie.

Het ABC-model leert patiënten om alles op orde te brengen en goed te kijken naar de relatie tussen gedachten en emoties.

De A staat voor de Aanleiding, wat de ongunstige situatie of het probleem is. De B staat voor onze opvattingen (“Beliefs” in het Engels) over wat er gebeurd is en de C staat voor de Consequenties die deze gedachten hebben op onze emoties en ons gedrag.

Als mijn Overtuigingen rationeel zijn, zullen de gevolgen gezond en normaal zijn, maar als mijn Overtuigingen irrationeel zijn, kunnen de gevolgen zeer onaangenaam en negatief zijn.

2. Irrationele overtuigingen

Deze vallen onder de B in het eerder beschreven model. Wanneer Overtuigingen irrationeel zijn, betekent dat dat ze geen enkele logica of gezond verstand volgen. Ze gaan automatisch door onze gedachten, zonder door een proces van redeneren te gaan dat hen vragen stelt of hen confronteert met de werkelijkheid.

De Consequentie is dat mensen meer lijden dan ze nodig hebben en dat ze niet op de beste manier op de situatie reageren. Ellis stelde dat er 11 irrationele basisovertuigingen zijn, hoewel er zo veel kunnen zijn als er mensen op de wereld zijn. Het probleem met deze overtuigingen is dat, zoals de naam al doet vermoeden, de persoon er vast in gelooft en geen enkele alternatieven overweegt.

3. Onvoorwaardelijke acceptatie van jezelf

Ellis leert ons dat alle mensen dezelfde waarde hebben, los van onze bezittingen en uiterlijke kenmerken. Deze dingen veranderen of vergaan zelfs.

Wat we vandaag hebben, kunnen we morgen verloren zijn. Als dit gebeurt, zijn we niets van onze waarde als persoon kwijt; deze is onafscheidelijk aan ons verbonden vanaf het moment dat we voor het eerst het licht zagen.

Als we onszelf dit idee -dat de waarheid is- aanmeten, zullen we ons veel vrijer voelen en zullen we onvoorwaardelijk van onszelf houden. Dit zonder aantrekkelijk of succesvol te moeten zijn, zonder veel geld te moeten hebben, want deze dingen bepalen niet onze waarde. Het belangrijkste is ons vermogen om van het leven te houden en van anderen te houden.

4. Onvoorwaardelijke acceptatie van anderen

Net als onvoorwaardelijke acceptatie van jezelf, moeten we om gelukkig en op ons gemak met anderen te zijn onvoorwaardelijke acceptatie van anderen oefenen. We moeten ze accepteren zoals ze zijn, of ze nu mooi of lelijk zijn, zwart of wit, intelligent of dom, rijk of arm.

Iedereen heeft de mogelijkheid om ons prachtige dingen te brengen, los van hun uiterlijke kenmerken die, zoals ik al zei, niet belangrijk zijn.

Om onszelf te bevrijden van bezorgdheid is het zeer belangrijk om de mensen om ons heen te aanvaarden met zowel hun gebreken als hun deugden en om niet te proberen om ze te veranderen of onszelf te beladen met eindeloze discussies met ze. We zullen niet in staat zijn om ze op een gemakkelijke manier te veranderen. Het belangrijkste is om de deugden die ze hebben te accepteren en te waarderen, want iedereen heeft deugden.

5. Tolerantie van frustratie

Een van de belangrijkste dingen voor emotionele gezondheid is om tolerant richting frustratie te zijn, om te accepteren dat de wereld niet altijd werkt zoals jij dat wilt en dat de dingen niet altijd zullen gaan zoals je dat wilt.

Dit is een realiteit die veel mensen weigeren te accepteren -wat echt niet echt goed voor ze uitkomt- en dat is vanwege hun irrationele overtuigingen over de hele wereld. Ze denken in termen van “zou”: De wereld zou moeten zijn zoals ik wil dat het is. Wanneer dit niet gebeurt, worden ze ongerust of depressief.

Tolerantie houdt het accepteren dat dingen soms positief uitwerken en soms niet in en dat we dit ongemak zouden moeten tolereren.

6. Alarmisten

Een alarmist is iemand die denkt dat er iets vreselijks gebeurt, iets dramatisch dat hij of zij niet zal kunnen hanteren. Hij overdrijft de negatieve aspecten van een situatie.

Dit is een misvatting die ons nog bezorgder maakt. Het is aangetoond dat mensen vrijwel elke psychologische klap kunnen verdragen. Daarom zou de juiste rationele overtuiging zijn: “Wat er met me aan de hand is, is erg ongemakkelijk en vervelend, maar natuurlijk ben ik in staat om ermee om te gaan.”

7. Rationeel-emotieve beelden

Een van de technieken die wordt gebruikt in de REBT (Rationeel-emotieve gedragstherapie) om irrationele overtuigingen uit te schakelen, is visualisatie. Het helpt om het rationele denken te oefenen en gezonde emoties te vergemakkelijken.

Hiertoe denkt de patiënt zich zo duidelijk mogelijk een situatie in waarin hij of zij bang is en voelt hij of zij alle emoties die daaruit voortkomen. Later wordt de patiënt aangespoord om deze overdreven gevoelens in te ruilen voor meer passende gevoelens.

Zo zou hij bijvoorbeeld paniek inruilen voor ongenoegen, depressie of verdriet. We kunnen onze eigen emoties bevelen, als we een inspanning leveren om de manier waarop we dingen zien te veranderen.