Zorgen voor anderen is zorgen voor jezelf
Helpen, voorzien in, voeden, de hand reiken, luisteren, beschermen, verzorgen, knuffelen. Al deze aan zorg gerelateerde handelingen vereisen moed en gulheid, omdat ze heel wat inspanning omvatten.
Ook al kan het echter moeilijk zijn, het brengt ons veel verborgen voordelen. Het is verwarrend, maar als we anderen iets geven, ontvangen we zelf ook iets. Mensen die minder geneigd zijn om zorgzaam te zijn ten opzichte van anderen vinden het maar moeilijk te begrijpen waarom zorgzame mensen doen wat ze doen.
Je hoeft niet heel goed te kijken om te zien waarin zorgzame mensen zich onderscheiden van ieder ander. Je hoeft alleen je ogen open te doen en te kijken. Ze luisteren naar mensen die om iets te eten vragen, mensen die vragen of ze een petitie kunnen ondertekenen, mensen die eventjes willen kletsen.
Wat betekent ‘zorgzaam’?
Het woord ‘zorg’ komt van het oudsaksische sorga. Als je de definitie ervan opzoekt, zul je woorden vinden zoals: zich bekommeren om, zich zorgen maken om, aandacht, bezorgdheid en bescherming. ‘Zorg’ verwijst ook naar voorzien in, verzorgen of beschermen.
Denk eens aan een keer dat je voor iets of iemand zorgde, zoals je kind, een huisdier of zelfs een plant. Zorgzaam zijn houdt in dat je jezelf aan de ander wijdt, je eigen behoeften opzijzet en aandacht besteedt aan wat de ander nodig heeft.
Het type zorg dat nodig is, is afhankelijk van degene voor wie of datgene waarvoor gezorgd wordt. Kinderen kleed je aan, huisdieren breng je naar de dierenarts en planten geef je water. Als je voor iemand zorgt, is de eigenlijke handeling minder belangrijk dan de houding die je tegenover diegene aanneemt. Je kunt zelfs voor objecten zorgen (zoals een auto of een huis), evenals voor abstracte concepten (zoals ideologieën en waarden), en het is altijd hetzelfde: je geeft hen jouw tijd en toewijding om ze te beschermen en er zeker van te zijn dat ze niet beschadigd raken of op het slechte pad terechtkomen.
Moet ik eerst voor mezelf zorgen?
Je hebt vast weleens gehoord dat je ‘eerst van jezelf moet houden voordat je van anderen kunt houden’. Dit is eveneens zo als je voor iemand wilt kunnen zorgen. Eerst moet je voor jezelf zorgen, zodat je in staat zult zijn om voor een ander te zorgen.
Hier is een praktisch voorbeeld dat laat zien hoe noodzakelijk het is om voor onszelf te zorgen, zodat we voor anderen kunnen zorgen. Luchtvaartprotocol stelt dat wanneer in het geval van turbulentie de zuurstofmaskers vallen, we eerst ons eigen masker op moeten doen voordat we ons kind helpen met dat van hem of haar. Is dit het gedrag van een slechte ouder? Helemaal niet. Het betekent dat je voor je eigen lichamelijke veiligheid zorgt zodat je kunt zorgen voor het kind, omdat als jij het niet voor jezelf deed, niemand anders het voor je zou doen.
Je kunt niet dagen- en nachtenlang voor een ziek familielid zorgen als je zelf geen slaap krijgt. Je moet alert zijn en aandacht kunnen besteden aan wat de ander nodig heeft. Je bent niet egoïstisch; juist het tegenovergestelde. Je bent jezelf aan het voorbereiden om de ander op intelligente wijze te helpen en niet op een wanhopige wijze.
Verwar zelfliefde niet met egoïsme. Voel je niet schuldig. Egoïstische mensen helpen anderen alleen omdat het hun eigen ego opblaast. Mensen die zelfliefde hebben, weten dat als ze eerst zichzelf respecteren, het veel makkelijker zal zijn om anderen te respecteren.
Zorgen voor anderen is zorgen voor jezelf
We zeggen het maar weer eens: ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.’ Of in positievere vorm: ‘behandel anderen zoals je zelf graag behandeld wil worden.’
Als je voor iemand zorgt, zou je moeten nadenken over de manier waarop je zou willen dat diegene voor jou zorgt. Als je ziek zou zijn, waar zou degene die jou verzorgt volgens jou dan aan moeten denken? Als je een kind was, hoe zou je willen dat je moeder of vader jou beschermde? Als je oud wordt, hoe zou je dan het liefst door je dierbaren worden verzorgd?
Voor iemand zorgen is een van de meest nobele dingen die we kunnen doen. Het maakt ons nuttig en waardevol in onze eigen ogen en in die van anderen. Misschien zal God, je karma of de wereld je er niet voor bedanken, maar jouw hart zeker wel.