Zeven eigenschappen van megalomanen

Megalomanen zijn mensen met een zeer overdreven zelfbeeld; zij beschouwen zichzelf als krachtig en belangrijk. Ontdek in dit artikel zeven eigenschappen van megalomanen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Prieto.

Laatste update: 27 december, 2022

Ken je iemand die ervan overtuigd is dat alles wat hij zegt of denkt grandioos is? Deze persoon is waarschijnlijk een megalomaan. Meestal kleineren megalomanen anderen omdat ze zich superieur voelen. Maar hoe identificeer je, naast hun enorme ego, echt een megalomaan?

Hoewel het gebruikelijk is om mensen te vinden die trots op zichzelf zijn, een geweldig zelfbeeld hebben en denken dat ze in staat zijn om alles te doen, is het niet zo gemakkelijk om zeker te weten of ze megalomane mensen zijn of niet.

Maar als die mensen zo’n hoog zelfbeeld hebben en ook iedereen om hen heen kleineren en haten omdat ze zich “superieur” voelen, dan kan dat een teken zijn dat ze aan megalomanie lijden.

Wat is megalomanie?

Volgens de DSM-V is megalomanie een psychologische aandoening van waanvoorstellingen die zich voordoet bij patiënten die lijden aan een breed scala aan psychiatrische ziekten, waaronder:

• 2/3 van de patiënten met een manische bipolaire stoornis
• De helft van de patiënten met schizofrenie
• Patiënten met het grandioze subtype van een waanstoornis
• Een substantieel deel van de patiënten met stoornissen omtrent middelenmisbruik.

Om te weten of een persoon een megalomaan is als onderdeel van een stoornis, letten psychologen erop of ze al dan niet waanideeën hebben en of ze fantasieën hebben over macht, relevantie en almacht, die hen ertoe brengen te denken dat zij de beste zijn.

Historische personages zoals Napoleon Bonaparte, Hitler, Stalin of Mao Zedong worden vaak megalomane en narcistische eigenschappen toegeschreven. Er wordt zelfs gedacht dat deze eigenschappen hen hebben aangemoedigd om het doel na te streven om de hele wereld te regeren.

Als je aandacht besteedt aan het gedrag van deze leiders, zul je beseffen dat ze allemaal dachten dat ze de enige bekwame mensen in de wereld waren die hun vaderland konden redden en andere landen konden veroveren. Ze vonden dat hun bestaan noodzakelijk was en bleven daarom op zoek naar oneindige macht.

Grote leiders

Vreemd genoeg ervaren mensen die impulsief beweren de grootste veroveraars te zijn in de overtuiging dat ze absolute macht hebben, intensere pathologische symptomen omdat ze zich verantwoordelijk voor en in staat voelen tot het onbereikbare.

Zoals de geschiedenis keer op keer heeft aangetoond, worden megalomane mensen uiteindelijk gevaarlijke leiders die bereid zijn om het ondenkbare te doen om de macht te verwerven.

Een megalomaan zal niet alleen geloven dat hij in staat is om te doen wat niemand anders kan. Door deze overmaat aan verantwoordelijkheid zal hij ook geneigd zijn zichzelf de schuld te geven van de gevolgen van zijn daden.

Zoals je kunt zien, hebben megalomanen een overdreven zelfbeeld. Ze zullen proberen een sociale validatie te krijgen, die ze associëren met een machtspositie. Maar hoewel ze veel zelfvertrouwen hebben, hebben ze geen genegenheid en voelen ze zich leeg en inferieur van binnen.

Menselijkheid

Ondanks dit horrorbeeld dat hier geschetst wordt, moet je wel in gedachten houden dat dit met name slaat op de grote leiders zoals de bovengenoemde (bijvoorbeeld Hitler, Stalin, enzovoorts). Dit waren en zijn echter niet de enige megalomane figuren op de wereld.

Vandaag de dag lopen ze ook gewoon onder ons rond. Je zult in je hele leven vast een of twee tegenkomen zonder dat je het doorhebt. Mensen met megalomanie zijn dan ook nog steeds mensen. Ze zijn geen monsters bij voorbaat.

Het risico op gevaarlijk gedrag zal onder bepaalde toestanden toenemen, zoals in de bovengenoemde machtsposities, maar in een alledaags leven is de kans veel groter dat zij als een normale burger het leven aangaan — al dan niet met een wat verstoord zelfbeeld.

Zeven eigenschappen van megalomanen

Onthoud ook hier dat het mensen om mensen gaat – en mensen hebben over het algemeen een leervermogen. Bij het lijsten van de onderstaande eigenschappen gaan we er dan ook van uit dat de desbetreffende individuen zich niet bewust zijn van wat er binnenin hun speelt en/of hier ook – al dan niet bewust – geen hulp voor hebben gezocht.

• Verwaandheid. Ze geloven dat ze van essentieel belang zijn.
• Megalomanen voelen zich onverwoestbaar en in staat om elk probleem dat op hun pad komt op te lossen.
• Ze kunnen manipulatief zijn. Dat zijn ze lang niet allemaal, maar leiders zoals de bovenstaande kunnen hierdoor aan hun macht komen.
• Gevoelens van almacht. Vaak stellen ze andere mensen op de proef om zichzelf te vergelijken en te laten zien dat ze beter zijn dan alle anderen.
• Ze geven hun fouten zelden tot niet toe, dus ze leren er nooit van.
• Een geïdealiseerd zelfbeeld.
• Hyperbewustzijn van de reactie van mensen op wat ze doen of zeggen. Als mensen hen afwijzen, denken ze dat die mensen het probleem zijn en niet zij.
• IJdelheid, ondersteund door een sterk ego dat groeit als gevolg van een superieur gevoel.

Wat schuilt er achter de persoonlijkheid van megalomanen?

Megalomanen weigeren vaak te erkennen dat er een angstige, zelfbewuste en naar liefde zoekende persoon diep in hen verscholen zit. Daarom zetten ze confrontatie in als verdedigingsmechanisme.

Aan de andere kant, als gevolg van hun angst om inferieur te zijn, maken ze iedereen belachelijk die hen het gevoel geeft dat ze zich bedreigd voelen en, als gevolg daarvan, schaden ze iedereen waarvan ze denken dat het een bedreiging voor hun ego is. Er is echter een onzeker persoon die zich onbekwaam voelt achter dat masker.

Door te proberen hun capaciteiten te overdrijven en hun prestaties te dramatiseren, creëren megalomanen – zonder dit echt te willen – een zwak zelfbeeld en een schaars vermogen om frustratie onder ogen te zien.

Hun arrogantie kan hen eenzaam laten voelen omdat mensen ze gewoon niet accepteren. Andere keren kunnen ze zichzelf juist isoleren. Hun gevoelens van superioriteit kunnen ervoor zorgen dat ze wegblijven van iedereen die ze als minderwaardig beschouwen.

Die eenzaamheid leidt tot een onvermijdelijke emotionele leegte die hun welzijn kan schaden.