Women of Sand: vrouwenmoorden in Ciudad Juarez
Humberto Robles, een Mexicaanse toneelschrijver, schreef het toneelstuk Women of Sand (Mujeres de arena). Het is de getuigenis van vrouwen die spreken over de gruwelijkheid van de vrouwenmoorden in Ciudad Juarez. Women of Sand spreekt zich uit tegen deze moorden en plaatst ze in het middelpunt van de belangstelling.
Het stuk is een diep menselijk portret van de tragedie van de moorden en ondersteunt de beweging van de gezinnen van de vermoorde vrouwen.
Mensenrechten in het theater
Humberto Robles is een Mexicaanse schrijver, scenarioschrijver en hij is ook mensenrechtenactivist. In 2007 recenseerde de Spaanse media Robles en zijn werk. Ze schreven: “Vandaag de dag is Robles misschien wel een van de meest vertegenwoordigde Mexicaanse toneelschrijvers in het Latijns-Amerikaanse theater.”
Ze zeiden ook: “Hij is een van de meest veelbelovende auteurs van hedendaags theater in Mexico, die belangrijke teksten heeft gepubliceerd over de moeilijke omstandigheden van het leven van Mexicaanse vrouwen.”
In zijn toneelstuk Women of Sand gaat hij in op de moord op en verdwijning van Mexicaanse burgers door middel van de stemmen van vier vrouwen. De personages zijn een moeder, een nicht, een zus en ook een vermoorde jonge vrouw.
Ze vertellen het verhaal van Natalia, Micaela, Lilia Alejandra en Erendira. Alle drie zijn zij slachtoffers van de vrouwenmoorden in Ciudad Juarez. Onder hun getuigenissen bevinden zich gedichten, maar ook statistieken die het gebrek aan belangstelling van de regering voor voorkomen van deze misdaden aan het licht brengen.
Het totale aantal verdwijningen en moorden is hartverscheurend. Het klimaat van geweld neemt toe. Tot op heden hebben de autoriteiten nog geen concrete maatregelen genomen om de gegevens over de vrouwenmoorden te verduidelijken.
De term vrouwenmoorden, femicide in het Engels, verwijst naar haatdelicten en moorden op vrouwen die gemotiveerd worden door hun geslacht. De term verwijst naar ernstige misdrijven die plaatsvinden in de context van discriminatie en gendergeweld. Deze gewelddadige misdaad is gericht tegen vrouwen en meisjes, die het slachtoffer zijn van wrede ontmenselijking.
“Het lijkt makkelijk om een levende persoon te laten verdwijnen. De vraag is hoe je de doden kunt laten verdwijnen. Je kunt een lichaam begraven, maar geen spook. Vermoord iemand! En dan? Waarom overdag de deur tegen de levenden sluiten als de doden elke avond aan de rand van je bed komen zitten?”
-Barrett-
Women of Sand: de slachtoffers van de vrouwenmoorden van Ciudad Juarez
De meerderheid van de slachtoffers heeft gemeenschappelijke kenmerken. Ze zijn even oud (tussen de 15 en 25 jaar) en ze zijn meestal arm. Van jongs af aan hebben deze vrouwen zichzelf moeten onderhouden. De enige manier om in hun levensonderhoud te voorzien is vaak werken in fabrieken, de zogenaamde maquiladoras .
De maquiladoras produceren producten voor de export. De meeste bestellingen komen uit de Verenigde Staten. De bedrijven zijn dochterondernemingen van Amerikaanse bedrijven die vanwege de lage arbeidskosten fabrieken opzetten in Mexico.
Deze jonge vrouwen werken 12 uur per dag in ploegendienst tegen een minimumloon. De arbeidsomstandigheden zijn vaak erbarmelijk. Ze hebben geen rechten of passende werkomstandigheden. De omzet is hoog.
Het verdwijnen van een van deze vrouwen krijgt dan ook niet al te veel aandacht. Het angstaanjagende is dat bijna elke medewerker wel een vrouw kent die verdwenen is.
Roze kruizen: een symbool van de verdwenen vrouwen
Activisten spraken zich uit tegen de eerste verdwijning meer dan twintig jaar geleden. Het eerste gedocumenteerde slachtoffer was Alma Chavira Farel, die dertien jaar oud was. Haar lichaam werd gevonden op 23 januari 1993. Haar aanvallers hadden haar verkracht en daarna gewurgd. De gruwel van de vrouwenmoorden begon met Alma.
Op elke locatie van een geregistreerde verdwijning schilderen, plaatsen of begraven de families van de slachtoffers een roze kruis met een zwarte achtergrond. Deze kruizen zijn symbolen van de vrouwenmoorden.
De autoriteiten bedekken ze echter vaak, of halen ze weg. Ze proberen de mensen die zich uitspreken te onderdrukken en de verschrikkelijke tragedie te verdoezelen.
Mensen die protesteren tegen de moorden dragen ook roze kruizen. Familieleden, vrienden en sympathisanten organiseren optochten om de aandacht te vestigen op de vrouwenmoorden in Ciudad Juarez. Ze lopen de straat op met boodschappen als “Femicide Nation” of “Not one [women] less.” Ze plaatsen een kruis op elke bank, muur of lege ruimte.
Het aantal roze kruizen groeit elk jaar vanwege de protestacties van de bevolking. Een roze vloed stroomt door de straten van Ciudad Juarez en eist gerechtigheid.
Een overheid die niet bereid is om te helpen de tragedies te stoppen
Concluderend kan worden gesteld dat de daders van geweld in Ciudad Juarez ongestraft blijven, vooral als het gaat om vrouwenmoorden. Slecht management, corruptie en nalatigheid van de Mexicaanse autoriteiten hebben ertoe geleid dat het Inter-American Court for Human Rights een historische veroordeling heeft uitgesproken.
In 2009 heeft de rechtbank Mexico voor het eerst in de geschiedenis de vrouwenmoorden aan de kaak gesteld. Helaas heeft dit niet veel opgeleverd. De regering doet nog steeds niets aan de moorden. Vrouwen en meisjes worden elke dag vermoord of verdwijnen.
Voor de families van de slachtoffers van de vrouwenmoorden is de erkenning van de misdaad de eerste stap om een einde te maken aan de kwelling die zij doormaken. Hun stem is hun voornaamste wapen.
