Weet jij wat culturele psychologie is?
Heb je wel eens gehoord van culturele psychologie? André Malraux zei ooit dat “cultuur de optelsom is van alle vormen van kunst, liefde en gedachten, die in de loop der eeuwen de mens in staat hebben gesteld om minder tot slaaf gemaakt te worden.” Met deze definitie als opstapje, kunnen we misschien zien dat culturele psychologie ons een breed beeld geeft van het verleden. Maar ook van het heden en de toekomst van een samenleving.
Vaak is ons gedrag enorm verweven met de cultuur waarin we zijn opgegroeid. Soms zelfs net zo verweven als met onze eigen ervaringen. Dit betekent niet dat ervaringen en genetica geen invloed hebben, maar het zijn niet de enige dingen die de manier waarop we handelen vormgeven en beïnvloeden.
“Ware cultuur wordt geboren met de natuur en is eenvoudig, bescheiden en puur.”
-Masanobu Fukuoka-
Wat is culturele psychologie?
Laten we je even een kort overzicht geven. De meeste experts noemen het een leerstroom die naar voren kwam als alternatief voor de theorieën en methoden van meer speculatieve vormen van psychologie. Wilhelm Wundt wordt beschouwd als de grondlegger.
Culturele psychologie richt zich op de invloed die een cultuur heeft op de mensen die erin opgroeien. Het beïnvloedt, samen met gedrag, ook gedachten en gevoelens. Het belangrijkste middel om gedrag te beïnvloeden bestaat uit de gewoonten en gebruiken van de cultuur.
Het probeert te verklaren waarom een groep mensen die ondergedompeld is in een bepaalde context handelt op een bepaalde manier. Met dit perspectief bekijken we details en leggen we uit wat we waarnemen.
Waarom kijken westerse samenlevingen, die vandaag de dag erg geglobaliseerd zijn, bijvoorbeeld met afschuw naar bepaalde gebeurtenissen uit het verleden en diametraal tegenovergestelde samenlevingen? Hoe komt het dat generaties niet geschokt waren toen die gebeurtenissen plaatsvonden in hun tijd? Waarom zien mensen die ondergedompeld zijn in die tegengestelde culturen deze dingen niet als vreselijk?
Het roept een andere vraag op. Welke dingen zullen toekomstige generaties met afschuw bekijken als ze leren over dingen die nu gebeuren? Dingen die in onze ogen volkomen normaal zijn?
Culturele barrières
Wanneer je vandaag naar de toestand van de wereld kijkt, is het makkelijk om alle culturele barrières te zien. Talen, gebruiken, mentaliteiten en manieren van denken zijn allemaal vormen van culturele barrières.
Elk land kent bepaalde gebruiken die normaal zijn voor de hele bevolking. Maar ook gebruiken die meer gelokaliseerd zijn in specifieke steden of regio’s. In combinatie met elkaar leiden al deze culturele invloeden tot variaties in de menselijke geest. Elk individu ontvangt een uniek cultureel erfgoed dat afhankelijk is van veel verschillende factoren.
We kunnen zo een paar eenvoudige voorbeelden opnoemen. Bijvoorbeeld, moslims eten geen varkensvlees, Indiase mensen zien koeien als heilige dieren, het Baskenland van Spanje heeft zijn eigen taal. Al deze factoren creëren een uniek cultureel erfgoed dat anders is dan in elke andere populatie.
Waarom zou je culturele psychologie studeren?
Culturen verschillen van elkaar afhankelijk van hun locatie of geschiedenis. Daarnaast beïnvloedt het het gedrag en de gedachten van mensen die ermee in aanraking komen. Wat is het doel van culturele psychologie? Het gaat verder dan alleen het beschrijven van feiten. In plaats daarvan onderzoekt het zowel de oorsprong als de gevolgen die door de traditie in die specifieke context zijn geproduceerd, gedefinieerd en gehandhaafd.
Zoals we eerder al zeiden, in India zijn koeien heilig. Maar hoe kwamen ze tot dat standpunt? Het doel van culturele psychologie is om dit soort vragen te beantwoorden.
Het onderzoekt niet alleen de kern van het verhaal. Waardoor we kunnen begrijpen waarom een bevolking een bepaalde cultuur heeft. Het onderzoekt ook hoe de cultuur de mensen daarin beïnvloedt. Waarom blijven sommige gewoonten bestaan en andere niet? Hoe beïnvloeden deze gebruiken patronen van gedrag? Welke implicaties hebben deze tradities voor de toekomst?
Verwijzingen naar sociologie en antropologie
Culturele psychologie is nauw verwant aan de sociale wetenschappen, in het bijzonder sociologie en antropologie. Hoewel sociologie samenlevingen in brede zin bestudeert, richt het zich ook op kwantitatieve gegevens om dynamische geschiedenissen te onderzoeken. Het idee is om te begrijpen hoe een specifieke cultuur is ontstaan en hoe deze mensen beïnvloedt.
Ondertussen bestudeert antropologie de culturele inhoud van een samenleving en de collectieve veranderingen die plaatsvinden. Het doel is om symbolen, concepten en instellingen te begrijpen.
Dus, als je jezelf zou afvragen wat culturele psychologie is, heb je nu een kleine schets. Het kan je helpen om etnisch gedrag te begrijpen en interculturele conflicten te bestuderen. Maar dit zijn slechts enkele interessante voorbeelden.
“Niemand verlaat zijn of haar wereld zonder door zijn wortels te worden gefixeerd, of met een vacuüm als ziel. We dragen de herinnering aan veel weefsels bij ons, een zelf doordrenkt van onze geschiedenis, onze cultuur. ”
-Paulo Feire-