Wat is stilzwijgende kennis en hoe komt die tot uiting?

Stilzwijgende kennis is kennis die door ervaring wordt verworven en die impliciet of relatief vergeten blijft. Meer informatie over het onderwerp lees je in dit artikel.

Stilzwijgende kennis is datgene wat iemand intuïtief en automatisch bezit en gebruikt, maar niet expliciet kan uitdrukken of communiceren. Het komt overeen met de informatie en kennis die is verworven door persoonlijke ervaring, oefening en interactie met de omgeving; het is geworteld in vaardigheden, bekwaamheden en percepties.

Binnen deze kennis bevindt zich alle informatie en kennis die bewust wordt vergeten, maar levend blijft in het onbewuste. Het is mogelijk dat je je niet herinnert wanneer of hoe je deze kennis hebt opgedaan en meestal komt het instinctief aan het licht.

Impliciete kennis speelt een belangrijke rol in veel activiteiten en beroepen, omdat het gebaseerd is op persoonlijke ervaring en intuïtie. Het is ook essentieel voor het nemen van beslissingen en het oplossen van problemen.

De kenmerken van stilzwijgende kennis

Stilzwijgende kennis, zoals een artikel in Gaceta Sanitaria op wijst (Spaanse link), is dat wat intuïtief en onbewust wordt gebruikt. Het bestaat uit contextuele en persoonlijke kennis die alleen door ervaring wordt verworven.

In zijn publicatie Knowledge Management: From tacit to explicit (Spaanse link) stelt Eduardo Contreras dat kennis heel moeilijk te formaliseren en te communiceren is. Bovendien bestaat het uit technische en cognitieve vaardigheden.

De socioloog Michael Polanyi bedacht de term in de jaren 60 toen hij zijn postulaten over persoonlijke kennis aan het ontwerpen was (Sanford et al., 2020). Polanyi beweert dat een waardevol deel van kennis voortkomt uit informeel begrip en vaardigheden die voorafgaan aan bewust denken. In plaats van rechtstreeks onderricht, wordt het doorgegeven via cultuur en geschiedenis.

Deze kennis is van onschatbare waarde op veel gebieden, waaronder kunst, muziek, sport en intuïtieve besluitvorming. Ook bij al die activiteiten waarbij ervaring en persoonlijke oefening van het grootste belang zijn, zoals bij brandweerlieden, politieagenten, piloten of mensen met risicovol werk. Het heeft bepaalde kenmerken die we hieronder zullen bespreken.

Contextueel

Het is voor een groot deel gerelateerd aan de context waarin het is verworven. Het kan worden aangepast en is afhankelijk van individuele ervaring en perspectief.

Automatisch en intuïtief

Het wordt toegepast zonder de bewuste geest. Eenmaal verworven wordt het een intrinsiek onderdeel van hoe iemand taken uitvoert of beslissingen neemt.

Complementair

Zowel stilzwijgende als expliciete kennis zijn complementair en ondersteunen samen het begrip en het vermogen om te handelen in verschillende situaties.

Ze wordt opgedaan door ervaring

Het ontwikkelt zich als een persoon interageert met zijn omgeving en ervaring opdoet op een bepaald gebied. Het ontstaat door observatie, experimenteren en direct leren.

Het is niet gemakkelijk te verwoorden

Het is intrinsiek, omdat het geworteld is in vaardigheden, intuïties en persoonlijke ervaringen. Omdat het impliciet is, is het vaak moeilijk te coderen en effectief over te brengen met woorden of expliciete instructies.

Waarom is het moeilijk om impliciete kennis te communiceren?

Het communiceren van dit soort kennis is moeilijk omdat het impliciet en subjectief is. In tegenstelling tot expliciete kennis, die kan worden gedeeld door middel van woorden en symbolen, manifesteert impliciete kennis zich meer in de praktijk dan in theorie.

De meeste mensen hebben moeite om de vaardigheden en kennis die ze intuïtief hebben opgedaan te identificeren en te verwoorden. Bovendien is het grotendeels contextuele kennis, wat betekent dat het situatiespecifiek is en de universele communicatie ervan verder belemmert.

Bijvoorbeeld het geval van een brandweerman die instinctief beslist om al dan niet een brandend gebouw binnen te gaan op basis van een algemene observatie. Het komt ook overeen met wat bekend staat als het “klinische oog” bij sommige artsen.

Soorten stilzwijgende kennis en de verschijningsvormen ervan

Er zijn verschillende soorten intuïtieve kennis. Een daarvan is technisch of gerelateerd aan specifieke technische vaardigheden op een bepaald gebied, zoals het repareren van een auto. Er is ook procedurele kennis, die verband houdt met procedures en reeksen om bepaalde taken uit te voeren; het kan bijvoorbeeld zijn hoe je moet fietsen.

Dat van psychosociale aard, zoals de manier waarop we ons moeten gedragen in een formele vergadering, wordt geclassificeerd als contextuele intuïtieve kennis. En we spreken van cognitieve kennis als die alleen gebaseerd is op intuïtie, snelle oordelen en onbewuste waarnemingen. Een bewijs hiervan is het hebben van een “neus voor zaken.”

Deze inzichten komen vaak naar boven in verschillende situaties, vooral wanneer een snelle en automatische reactie vereist is of wanneer persoonlijke vaardigheden en ervaring essentieel zijn. Hier volgen enkele situaties waarin deze kennis relevant is:

• Routines en gewoonten.
• Sociale interacties.
• Intuïtieve besluitvorming.
• Oplossen van complexe problemen.
• Vaardige taken, zoals een muziekinstrument bespelen, een sport beoefenen, koken of autorijden.

Impliciete kennis wordt expliciet, zolang het wordt omgezet in informatie die duidelijk en formeel kan worden uitgedrukt en gecommuniceerd. Outsourcing, codering en documentatietechnieken werken hiervoor.

Stilzwijgende kennis en interpersoonlijke communicatie

In bepaalde contexten beïnvloedt impliciete kennis de communicatie en het wederzijds begrip. Laten we het eens bekijken in een scenario. Wanneer twee collega’s met elkaar praten, kunnen ze elkaar gemakkelijker begrijpen als gevolg van de jaren dat ze hebben samengewerkt.

De stilzwijgende kennis die beide werknemers hebben over hun functies stelt hen in staat om de subtiliteiten te begrijpen van de technische taal die ze in het bedrijf gebruiken. Dit betekent dat ze niet hoeven uit te leggen hoe ze operationele activiteiten moeten uitvoeren of hoe ze hun rollen moeten vervullen.

Aan de andere kant, als mensen niet dezelfde stilzwijgende kennis hebben, kunnen er misverstanden ontstaan. Dit komt omdat de aannames, intuïties, ervaringen en praktische kennis niet op elkaar zijn afgestemd.

Nog een scenario om naar te kijken. Als een van twee brandweermannen jarenlange ervaring heeft en de ander niet, verwacht de ervarene misschien bepaalde intuïtieve prestaties of vaardigheden die de ander nog niet heeft verworven.

Kortom, stilzwijgende kennis kan de communicatie tussen mensen beïnvloeden en de manier waarop ze in bepaalde contexten met elkaar omgaan. Daarom is het belangrijk dat we begrijpen dat we allemaal verschillende impliciete kennis hebben en dat het onze interacties met anderen kan verstoren.

Conclusie

Mensen bezitten en gebruiken intuïtief en automatisch vaardigheden die gerelateerd zijn aan hun voorraad stilzwijgende kennis. Deze manier van informatie verwerven en opslaan wordt bemiddeld door ervaring en herhaalde oefening.

Hoewel het moeilijk is om kennis te verwoorden en uit te leggen, heeft het een enorme invloed op wat we doen en hoe we ons verhouden tot onze omgeving. Het maakt daarbij niet uit of dat nu professioneel, sociaal of familiaal is. Impliciete kennis is een aanvulling op expliciete kennis en kan zich manifesteren in besluitvorming, probleemoplossing, sociale interacties, routines en gewoonten.

We nodigen je uit om de vaardigheden te onderzoeken die je hebt om verschillende dingen te doen, zoals fietsen, je schoenen strikken of koken. Denk je dat je ze zou kunnen doen zonder je impliciete kennis?