Walter B: de meest fascinerende zaak van neuroloog Oliver Sacks

De Walter B-zaak laat zien in welke mate hersenstoornissen gedrag beïnvloeden. Het toont aan dat iemand die aan neurologische afwijkingen lijdt, afwijkend sociaal gedrag of zelfs taboe-gedrag kan vertonen.
Walter B: de meest fascinerende zaak van neuroloog Oliver Sacks
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 27 september, 2023

Walter B was een van de laatste patiënten van de beroemde neuroloog Oliver Sacks. Informatie over zijn geval werd gepubliceerd na Sacks dood. Het trok veel aandacht. Dat komt omdat het duidelijk de effecten illustreerde die bepaalde neurologische aandoeningen kunnen hebben op gedrag.

In feite toonde de zaak Walter B. aan dat er nog veel werk te doen is om een algemeen begrip te krijgen van bepaalde hersenaandoeningen. Want in sommige omstandigheden hebben de hersenen tekortkomingen of problemen die leiden tot probleemgedrag. Dit ligt natuurlijk buiten de controle van de betrokken patiënt.

Gelukkig grepen in de zaak Walter twee wetenschappers in. Hierdoor werd een groot onrecht voorkomen. Maar misschien lopen er op dit moment wel veel Walters rond, die door de maatschappij worden beoordeeld en uitgekozen vanwege hun ongewone gedrag. Dit voor gedrag dat men als strijdig met de heersende moraal ziet.

“Gerechtigheid zonder genade is wreedheid.”

Thomas Aquinas

Hersenen

De achtergrond van de zaak Walter B.

De oorsprong van de zaak Walter B. gaat terug tot toen hij een tiener was. Hij liep een hoofdwond op, hoewel er geen exacte informatie is over hoe die is ontstaan. Desondanks begon hij epileptische aanvallen te krijgen die, hoewel ze niet al te heftig waren, zeer frequent voorkwamen.

Daarnaast begon hij een extreem ongewoon fenomeen te ervaren. Hij hoorde muziek die niemand anders kon horen. Uit angst voor wat anderen van hem zouden denken, besprak hij deze situatie met niemand. De aanvallen gingen echter door en uiteindelijk bezocht hij een neuroloog. De specialist diagnosticeerde Walter met temporaalkwabepilepsie. Hij schreef hem ook een reeks medicijnen voor.

Desondanks werden de aanvallen frequenter en intenser. Daarom raadpleegde Walter nog een reeks neurologen, maar zonder succes.

Drie jaar later ging hij naar een neuroloog die gespecialiseerd was in resistente epilepsieën. Hij raadde hem een operatie aan. Zijn doel was om het centrum van de aanvallen, in de rechter temporale kwab, te verwijderen.

Nieuwe symptomen

Na de operatie vertoonde Walter enige verbetering. Toch was hij niet helemaal tevreden met de resultaten en een paar jaar later onderging hij een tweede operatie. Deze keer was de ingreep veel uitgebreider. Bovendien werden er sterke medicijnen voorgeschreven.

Beide maatregelen hadden het gewenste effect: de aanvallen werden onder controle gebracht. Er verschenen echter een aantal secundaire symptomen.

Het eerste zichtbare gedrag was dat Walter ongecontroleerd begon te eten en veel aankwam. Hij stond zelfs midden in de nacht op om kaas en crackers te eten. Hij had de hele tijd honger.

Daarbij kwam dat hij extreem prikkelbaar werd. Op een keer kreeg hij zelfs een boete van de politie omdat hij zo agressief was tegen een andere bestuurder. Hij leek geïrriteerd te raken door de meest onbeduidende dingen.

Daarnaast was Walter extreem snel afgeleid, tot het punt dat het extreem moeilijk voor hem was om welke taak dan ook af te ronden. Aan de andere kant kon hij soms ‘verankerd’ raken in een taak en er urenlang in opgaan, niet in staat om aandacht te besteden aan iets anders.

Een ander opvallend symptoom was dat hij een onverzadigbare seksuele eetlust ontwikkelde. Sterker nog, hij wilde de hele tijd seks. Zijn vrouw zei dat hij haar vijf tot zes keer per dag opzocht.

Twee breinen

Onverwachte gevolgen

Walter’s vrouw was uitgeput van de seksuele avances van haar man. Daarom kwam er een moment dat ze weigerde om nog langer toe te geven. Walter begreep dat. Hij wilde niet ontrouw zijn, strikt genomen, dus begon hij naar internetporno te kijken, terwijl hij herhaaldelijk masturbeerde.

Daarnaast begon hij echter ook nieuwe seksuele interesses te krijgen, die hij nooit eerder had ervaren. Hij keek naar video’s van seks tussen mannen, vrouwen en dieren. Uiteraard deelde hij met niemand wat hij op dat moment aan het doen was.

Toch kwam de politie hem op het spoor door zijn online gedrag en hij werd gearresteerd voor het bekijken van kinderporno. De rechter veroordeelde hem tot een maximale gevangenisstraf van 20 jaar.

De neuroloog die hem opereerde stuurde een rapport naar de rechter. Hij merkte op dat de tweede operatie hem een bijkomend en zeldzaam probleem had opgeleverd, het syndroom van Klüver-Bucy.

Dit leidde ertoe dat de rechter de straf heroverwoog. Deze werd veranderd in twee jaar gevangenisstraf, twee jaar huisarrest en vijf jaar nabehandeling. Walter onderging een soort chemische castratie en zijn symptomen verdwenen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Ledo-Varela, M. T., Gimenez-Amaya, J. M., & Llamas, A. (2007). El complejo amigdalino humano y su implicación en los trastornos psiquiátricos. An. Sist. Sanit. Navar, 30(1), 61-74.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.