We kunnen allemaal voordelen uit sportpsychologie halen

Iedereen kan voordelen uit sportpsychologie halen. Maar wat is sportpsychologie? Dit is een tak van de psychologie die vaak bij en door atleten ingezet wordt om hun prestaties te verbeteren. Vandaag de dag is de concurrentie fel.

Factoren die voorheen onbelangrijk waren omdat ze niet meegewogen werden tijdens het leveren van prestaties, worden nu vaak als het belangrijkst gezien. De verschillen tussen de winnaar en degene die het laatste eindigt, worden steeds kleiner. Dat is waar sportpsychologie om de hoek komt kijken.

We kunnen allemaal voordelen uit sportpsychologie halen. Iedereen heeft namelijk zo zijn dagelijkse uitdagingen om te overwinnen. We willen onszelf allemaal verbeteren.

Atleten weten dat ze een deel van hun overwinningen te danken hebben aan hun gemoedstoestand. Deze heeft een paar elementen nodig: concentratie, zelfvertrouwen, een tolerantie voor frustratie en een doel omtrent prestatie. Deze dingen heeft echter iedereen nodig in zijn dagelijkse leven. Daarom is het een goed idee om tactieken te gebruiken die sportpsychologen ook inzetten. Hoe? Daar gaan we het nu over hebben.

Drie succesvolle manieren om voordelen uit sportpsychologie te halen

Er zijn veel legitieme technieken in de sportpsychologie te vinden. Een drietal wordt echter het vaakst ingezet. De reden hiervoor is dat ze simpelweg erg effectief zijn gebleken. We bespreken ze hieronder:

• Visualisatie. Hierbij stel je je bepaalde scenario’s voor en bereid je je er mentaal op voor. Je beeldt je in hoe je gaat reageren wanneer het eenmaal zover is. Het idee hier is om dit met zoveel mogelijk oog voor detail te doen — en om jezelf altijd als winnaar voor te stellen. Solo-atleten lijken deze techniek met name in te zetten, zoals sprinters.
• Positieve innerlijke dialoog. Begrijp wat je tegen jezelf zegt en hoe je antwoordt. Wanneer deze innerlijke dialoog positief en aanmoedigend is, zou dit je prestaties aanzienlijk kunnen verbeteren. Deze techniek wordt ook vaak ingezet door mensen die individuele sporten beoefenen, zoals golf of tennis.
• Als dit, dan dat. Hierbij stel je je voor welke problemen je tegen kunt komen tijdens een wedstrijd en beeld je je in hoe je hierop kunt reageren. Dit is een techniek die je zelfvertrouwen stimuleert.

Misschien lukt de ene techniek je beter dan de andere, maar je kunt ze toch alle drie tegelijkertijd inzetten. Atleten van hoog niveau verwerken ze alle drie in hun routine als cruciale onderdelen hiervan. Probeer het nu zelf in je dagelijkse leven om zo zelf de voordelen uit sportpsychologie te ervaren!

Een experiment dat je aan het denken zet

Om de effectiviteit van deze technieken uit de sportpsychologie te testen, zette de BBC een experiment op. Dit project werd in 2012 virtueel uitgevoerd met meer dan 44,000 deelnemers.

De deelnemers moesten een reeks aan tests doorlopen. Deze reeks tests had een thema: de participanten moesten elk een situatie waarin de psychologische druk opliep doorstaan. De onderzoekers maten vervolgens de resultaten kwantitatief (uitgedrukt in cijfers) op. Hierna werden de participanten drie basistechnieken uit de sportpsychologie geleerd. De test werd vervolgens herhaald, en wat bleek? De resultaten waren verbazingwekkend.

Bijna alle deelnemers presteerden beter in de tweede ronde. Nu wordt in dit artikel niet in gegaan op dingen zoals het test-hertest effect, waarbij iemand simpelweg door herhaling van een oefening al beter kan presteren. De resultaten van dit onderzoek op zich waren zo veelzeggend en relevant, dat andere onderzoekers zich snel richtten hierop.

Vooralsnog worden de resultaten nog steeds bestudeerd om de ingezette technieken te verbeteren en verfijnen. Het lijkt er in ieder geval op dat de voordelen uit sportpsychologie dus ook echt uit te breiden zijn naar het ‘algemene’ volk.

Dagelijkse toepassingen van technieken uit de sportpsychologie

Er zijn verschillende gebieden waarin de basistechnieken uit deze stroming zijn getest. Ze zijn bijna elke keer effectief gebleken. Vandaar dat we het nu gaan hebben over hoe je deze strategieën zelf dagelijks kunt toepassen om zo zelf de voordelen uit sportpsychologie te ervaren.

Dat gezegd hebbende, we weten dat sommige technieken nu eenmaal beter op de ene situatie aansluiten dan op de andere.

Laten we eens een paar voorbeelden bekijken:

• Spreken in het openbaar. Deskundigen hebben laten zien dat de “als dit, dan dat” techniek erg effectief is bij het bestrijden van angst om in het openbaar te spreken. Deze tactiek is bedoeld om je zelfvertrouwen te vergroten. Door de mogelijke obstakels en manieren om ze te overwinnen in te beelden, kan je angst verminderd worden.
• Activiteiten met hoge risico’s. Dit zijn activiteiten die over het algemeen in meer nervositeit of angst resulteren. Onderzoekers hebben laten zien dat de visualisatietechniek met name nuttig is in dit soort situaties. Chirurgen hebben er bijvoorbeeld veel baat bij. Zij maken van tevoren een soort mentale blauwdruk van de chirurgie. Daardoor verloopt de procedure uiteindelijk soepeler.
• Stressvolle sociale situaties. Denk hierbij aan situaties met bijvoorbeeld een autoriteitsfiguur. Observationele onderzoeken suggereren dat een positieve interne dialoog hierbij de meest nuttige techniek zou zijn. Iemand verbetert hiermee zijn zelfvertrouwen, waardoor de situatie makkelijker te hanteren zou worden.

Deze technieken uit de sportpsychologie zijn bewezen effectief voor veel atleten. Dus waarom zouden ze niet voor ons werken? Het belangrijkste is dat je gedisciplineerd te werk gaat en de technieken ook daadwerkelijk inzet. Je zult zelf het verschil merken — maar alleen als je consistent te werk gaat en de methodes dagelijks inzet!