Voor jou, de boekenliefhebber

Voor jou, de boekenliefhebber. Jij die duikt in de pagina’s van een boek alsof je de zee in duikt, met de vertrouwdheid van het aankomen op een plek die je goed kent, terwijl je op hetzelfde moment het gevoel ervaart van spanning en mysterie en het niet weten wat er zal gebeuren.

Voor jou, die het plezier kent van je verschuilen in een goed boek tijdens een regenachtige middag. Jij die lekker op de bank gaat zitten en de uren voorbij laat vliegen en die niet kan begrijpen hoe dat saai kan zijn voor mensen, met zo veel verhalen te ontdekken, zo veel levens om over te dromen…

Voor jou, die al duizenden levens heeft geleefd, honderden werelden heeft gekend en door de tijd is gereisd. Jij die hebt gevoeld, gelachen en gehuild vanwege het geschreven woord. Jij die de menselijke natuur kent omdat je in de schoenen hebt gestaan van ontelbare personages.

Je herinnert je vast nog boeken die een ‘voor’ en ‘na’ hebben gemarkeerd in je leven. Het eerste verhaal dat je verwonderde als kind, de lezingen van je puberteit die hun stempel op je persoonlijkheid drukten en boeken die je nu als volwassene hebt gelezen en je hebben geholpen om over moeilijke perioden heen te komen.

Het is waarschijnlijk dat je een bepaald moment prefereert: misschien ‘s avonds in bed voordat je in slaap valt of misschien om de tijd te doden als je met de bus of trein reist of misschien lees je wel ‘s middags, als je klaar bent met je taken. Of misschien bewaar je dit moment wel tot het einde van de week, als een beloning.

Je weet dat lezen een vlucht kan zijn: je vergeet je problemen en de kleine drama’s van de dag, om een nieuwe wereld te betreden. Het is een magisch moment waarin de negatieve gedachten je geest niet over kunnen nemen, een klein moment dat vrij is van stress en zorgen.

Maar lezen is meer dan een simpele vlucht van de werkelijkheid. Het kan ruimte creëren en ervoor zorgen dat je afstand neemt, zodat je kunt leren, creatief kunt denken en jezelf emotioneel sterker kunt maken. Op deze manier kan lezen dienen als een manier om je problemen op te lossen of ten minste als iets dat ons kan helpen er beter mee om te gaan.

Als lezer weten we al van deze voordelen, maar sinds kort heeft de wetenschap ons ook een reden gegeven: wist je dat lezen het risico op dementie verlaagd? Het lijkt erop dat lezen, vooral fictie, onze cognitieve reserve verbetert en onze conditie goed houdt op onze oude dag.

Daarbovenop hebben diverse onderzoeken bevestigd dat lezen onze emotionele intelligentie en empathie verbetert, die geweldige menselijke vaardigheid om ons te verplaatsen in iemand anders en de positie van diegene te begrijpen. Dit werd al verwacht door de filosoof Schopenhauer toen hij verklaarde dat “lezen denken is met de hersenen van een ander in plaats van je eigen hersenen”. Cognitieve psychologie en neuropsychologie hebben deze gedachtegang bevestigd.

Deze ontdekkingen zijn belangrijk, want als je dieper in het onderzoek duikt, kunnen er meer en meer onderzoeken worden gevonden die ons vertellen hoe lezen onze concentratie, geheugen en het vermogen om concepten te verbinden verbetert, om maar een paar voordelen te noemen. Dit laat zien de tijd die je bezig bent met lezen nooit verloren tijd is: je verdient altijd meer dan je verliest.

Maar we moeten onszelf niet voor de gek houden: het is niet nodig om deze voordelen te kennen of ze allemaal op te noemen, om te weten wat het beste is aan lezen. Lezen is een unieke ervaring, een geweldige verslaving zonder negatieve effecten en een absoluut feest voor degenen die verslaafd zijn.

Voor jou, die de verslaving herkent en die dit artikel met een glimlach van herkenning heeft gelezen, omdat je weet waar ik het over heb. Voor jou, die net als Borges, zich geen wereld kan voorstellen zonder boeken. Dit artikel is voor jou, de boekenliefhebber.