Het vervelende is dat kussen verslavend is

Waar komt kussen vandaan? Wie was de eerste man of vrouw die zijn genegenheid op deze manier toonde?

Nog niet zo lang geleden vroeg iemand mij naar de motivatie achter een kus: waar dient een kus voor? Aan welke evolutionaire wet houdt het zich? Welk overlevingsinstinct volgt het op?

Kussen zijn middelen om te communiceren; een manier om een mate van begrip tussen twee mensen tot stand te brengen. We hebben het in dit geval niet alleen over een kus op de lippen van je partner, maar ook op de wangen van je grootouders en kleinkinderen, je ouders en kinderen, je vrienden en je broertjes en zusjes.

Met een zoen zijn we in staat iets vast te leggen dat we niet kunnen uitdrukken in woorden. Kussen kunnen de kers op een explosie aan emoties zijn, het begin van een onvervangbaar moment of het einde van een verhaal dat een houdbaarheidsdatum heeft.

Elk moment heeft zo zijn zoen en er zijn zelfs mensen die hier onderzoek naar doen. Maar hoe kunnen we dit soort onderzoeken wetenschappelijk uitvoeren? Waarom komen we tot de conclusie dat zoenen verslavend is?

Filematologie, de wetenschap van het kussen

De studie van het kussen wordt filematologie genoemd. Deze studie is een combinatie van meerdere studievelden (fysiologie, evolutie, psychologie) met als doel dit unieke gedrag te bestuderen.

Dit vreemde woord, dat lang niet zo aantrekkelijk is als ‘kussen’, verwijst naar de Griekse term philema, wat kus betekent. Dit laat ons onder meer zien dat de ‘kus’ een van de weinige eeuwenoude dingen is die al sinds de oudheid bestaat als gebaar van respect of bewondering.

Het lijkt erop dat de eerste verwijzingen naar dit gebaar gevonden kunnen worden in Hindoeteksten van rond 1000 jaar voor Christus, hoewel het verband tussen kussen en seksualiteit met de tijd steeds krachtiger is geworden.

Het antwoord op de vraag waar kussen vandaan komen, kan teruggaan tot de cro-magnonmens. Deze mens had de gewoonte dat moeders eten eerst voorkauwden voordat ze het doorgaven aan hun pasgeboren baby, waardoor ze door middel van een voedend gebaar in aanraking kwamen met hun baby’s; een gebaar dat getuigde van zorg, welzijn, verzorging en liefde.

Antropologen en biologen blijven de betekenis van een kus bestuderen en proberen er achter te komen hoe kussen verbonden kan zijn aan onze partnerkeuze. Filematologie is een veld dat nog een lange weg te gaan heeft…

Verslaafd aan kussen?

Waarom hebben we het in dit geval over een verslaving? Dankzij verschillende studies weten we niet alleen dat kussen een manier is om te communiceren en genegenheid te tonen, maar ook wat voor invloed kussen op ons heeft.

Een voorbeeld hiervan is dat kussen pijn kan verzachten, doordat er tijdens het kussen hormonen en chemische elementen in de hersenen vrijkomen die verbonden zijn aan het gevoel van welzijn, ontspanning rust en opluchting.

Kussen activeert ons zenuwstelsel, waarin een levende stroming wordt gecreëerd die enorm veel informatie uitstuurt naar ons hart, onze spieren, ons speeksel en onze ademhaling. Daarnaast moeten er meer dan dertig spieren samenwerken om deze taak succesvol uit te voeren, waardoor onze huid geactiveerd en versterkt wordt.

In wetenschappelijke termen kan kussen worden gezien als iets verslavends, omdat het ervoor zorgt dat er een grote hoeveelheid neurotransmitters en hormonen vrij worden gelaten, zoals adrenaline (aangenaam gevoel, opwinding, gevoel van bekwaamheid), oxytocine (gevoel van welzijn, plezier en comfort), endorfine, testosteron en oestrogeen (verbonden aan seksueel verlangen). Deze stoffen zijn van nature allemaal sterk genoeg om ons tot kussen, het kussen en gekust worden aan te trekken.

Onze lippen zitten vol zenuwuiteinden en dit zijn transmitters en communicatoren die genot en welzijn overbrengen – sommige studies tonen aan dat een kus bijna hetzelfde effect heeft als een gram cocaïne.

Tot slot hebben sommige recente neurologische studies het over de stimulatie die spiegelneuronen opwekken gedurende deze activiteit, een stimulatie die direct verbonden kan zijn aan uitingen van empathie.

Bestaan er mensen die niet van kussen houden? Ja, ook die bestaan. Er bestaan ‘niet-kusserige’ mensen.  Er bestaan verschillende redenen waarom iemand niet van kussen zou houden, zoals opvoeding, temperament, verlegenheid, zorgvuldigheid of negatieve ervaringen. En in het geval van stelletjes vereist dit waarschijnlijk een hoop communicatie om andere formules en methodes te vinden om zorg en verlangen te uiten.

Kus, kuss, baiser, beijo, calus…

In sommige verre landen wordt de mond gezien als een poort naar de ziel en is een kus iets bedreigends dat inbreuk kan maken op je geest of je geest kan stelen. In andere landen is het verboden of wordt er op neer gekeken om in het openbaar te kussen of moet je misschien wel eerst een bepaalde leeftijd bereiken om kussen te mogen geven of krijgen.

Wat in elk geval zeker is, is dat kussen goed voelt. Kussen betekent delen, het betekent overbrengen, het betekent het vertalen van emoties. Kussen is een van de meest krachtige manieren om liefde te tonen en wanneer twee mensen een kus delen, vormen zij samen het perfecte element.

De Eskimo-kus, kusjes op de wang (twee of drie, afhankelijk van het land), kusjes op de hand… het verschilt van land tot land, cultuur tot cultuur en traditie tot traditie.

Ongeacht ziektekiemen, verloren zielen en ‘kusziekten’ is het gelukkig nog altijd iets dat niet lijkt uit te sterven.

De perfecte kus

Met je partner jullie lippen tegen elkaar aanhouden en je ogen dichtdoen (of niet), van je kind houden en hem overladen met kusjes, genegenheid ontvangen van een vriend of een familielid door een kus op de wang te krijgen, afscheid nemen van een broertje of zusje en een kus op zijn/haar voorhoofd plakken… elke vorm van kussen is perfect, afhankelijk van het moment en de persoon met wie je de kus deelt.

Als we denken aan partners, dan bestaan er oneindig veel verschillende manieren om te kussen. Directe kussen, stevige kussen, zachte kussen, kussen met tong, zonder tong, op beide lippen, op een van de mondhoeken, als voorspel… het gaat erom dat er een verband ontstaat en dat er gevoelens over worden gebracht die we hiervoor ook al noemden. De rest… kan de situatie alleen maar beter maken.

Voelen dat je een moment en een emotie deelt: dat is waar de perfecte kus uit bestaat. En we kunnen dit elk dag bereiken.

De band die we hebben met de belangrijkste mensen in ons leven sterker maken en deze mensen genegenheid tonen met een kus op de wang of het voorhoofd creëert een gevoel van welzijn en hechtheid waar een verslaving uit voortkomt…

Kussen is een geweldige verslaving die het waard is jezelf aan bloot te stellen.