Verbale Aikido: verdedig jezelf tegen verbale aanvallen

We leven in een vijandige wereld, van werk tot privéleven. Weten hoe je jezelf op een beleefde manier tegen verbale aanvallen kunt verdedigen, zal een zeer nuttig hulpmiddel zijn.

Verbale Aikido is een techniek die is afgeleid van Aikido als vechtkunst. Dit laatste is ontstaan in het moderne Japan, onder invloed van een gevechtsmeester genaamd Morihei Ueshiba. Het is gebaseerd op het principe dat in conflictsituaties moet worden gezocht naar de neutralisatie van de tegenstander en het vermijden hem pijn te doen.

Zoals alle krijgskunsten gaat Aikido niet alleen over gevechtstechnieken. Er zit een hele filosofie achter en er wordt vooral gezocht naar persoonlijke ontwikkeling. Het beoefenen van Aikido omvat zowel lichamelijke als geestelijke en spirituele aspecten. De gevechtsmeesters minachten hun tegenstanders niet, maar proberen ze te begrijpen en van ze te leren.

Op basis van deze principes begon een groep schrijvers de toepassing hiervan te zoeken op het gebied van communicatie. Zo werd het concept van de verbale Aikido ontwikkeld. Ze ondervonden dat het een uitstekende manier was om alledaagse conflicten te vermijden en/of te verwerken.

Het kan worden gebruikt om meer vrede, sereniteit en geluk in het leven te brengen. Zoals bij elke techniek geldt, kan het worden geleerd en de grootste voordelen worden bereikt met veel oefenen.

Verbale Aikido als antwoord op agressie

De initiatiefnemers van verbale Aikido geven aan dat het essentieel is om ons eigen welzijn te behouden bij het ondergaan van een verbale agressie. Een verbale aanval kan een orkaan van emoties ontketenen en ons in verwarring brengen. Daarom is het van groot belang om onze sereniteit te bewaren en ons te concentreren op hoe we het probleem kunnen oplossen in plaats van het groter te maken.

Het eerste dat we zouden moeten doen is niet op de automatische piloot reageren, maar eerder de kracht van de aanval gebruiken om een draai aan de situatie te geven. Dit zou ons op dezelfde plek moeten plaatsen als waar de aanvaller staat. In plaats van ernaar te kijken vanaf de andere kant, is het idee proberen te zien wat de ander ziet.

Dit kunnen we alleen bereiken als we luisteren, in plaats van ons zorgen te maken over onze reactie. Probeer het standpunt van de ander te begrijpen. Laten we een voorbeeld van verbale Aikido laten zien.

Iemand begint met de volgende verbale aanval: ‘Je hebt slechte werkprestaties en toch behandelen de bazen je beter dan dat ze mij behandelen’. Gebruik makend van de techniek van verbale Aikido, zou je antwoord als volgt zijn: ‘Het is erg frustrerend om goed te werken en het gevoel te hebben dat je onvoldoende erkenning krijgt. Ik begrijp je woede heel goed’.

In dit voorbeeld wordt het vermeden om te discussiëren over degene tegen wie de aanval is gericht. Integendeel, de betreffende persoon reageert door zich in de ander in te leven. Dit zorgt ervoor dat het conflict een andere draai krijgt. Bijna altijd is er achter een verbale aanval sprake van iemand die lijdt. Soms is agressie, ook al is het geen goede manier, ook een vorm van hulp vragen.

Verbale Aikido-techieken

Verbale Aikido bevat een aantal specifieke technieken om op een aanval te reageren. Dit zijn mechanismen die bewezen hebben effectief te zijn in het omgaan met dit soort situaties. Ze zijn geïnspireerd door de bewegingen van de krijgskunst.

De belangrijkste technieken zijn de volgende:

• Inwilligen en afstaan. Dit wordt gebruikt als de aanval ons niet echt in gevaar brengt en zich herhaalt. Het gaat meer om een innerlijke handeling en moet voorkomen dat de verbale aanval ons schade toebrengt.
• Afstaan en bij je standpunt blijven. Dit houdt in dat je erkent dat er in hetgeen de ander zegt een deel van waarheid kan zitten, maar dat je je eigen standpunt behoudt en uitspreekt. Het is geschikt voor een geestelijk of intellectueel geschil.
• Vleien. Dit wordt gebruikt als de onenigheid ontstaan is uit het verlangen van de ander om zich superieur te voelen. Een compliment of wat vleierij schakelt de agressiviteit uit, omdat de agressor hiermee voldoening wordt gegeven.
• Ontgiftende replica. Je reageert op de agressie met een vraagteken. Dit heeft twee voordelen. Aan de ene kant kan de ander de redelijkheid van de aanval evalueren. Aan de andere kant geeft het ons een kleine marge om te kunnen kalmeren en niet ook heftig te reageren. Dit is geschikt als er sprake is van harde persoonlijke beledigingen.
• Objectieve constatering. Het bestaat uit het laten zien aan de ander dat we zijn ongemak tegenover ons opmerken. Tegelijkertijd laten we weten dat we het geschil met gezonde communicatie willen oplossen. De formule is als volgt: ‘Ik merk dat je je niet op je gemak voelt met mijn standpunt, maar ik zou je willen uitleggen waarom ik op die manier denk’.
• Confrontatie. Dit is een techniek om een einde te maken aan een gebrek aan respect of overmatige verbale agressie. Het gaat ongeveer als volgt: ‘Het kan zijn dat ik een fout gemaakt heb, maar je hebt niet het recht om me op deze manier te behandelen. Daarom eis ik een verontschuldiging’.
• De toon matigen. In dit geval is het de bedoeling om de ander ervan bewust te maken dat er sprake is van een belediging en dat er niet toegegeven zal worden. Bijvoorbeeld: ‘Als je met die woorden (of op die toon) blijft praten, zal ik dit gesprek als beëindigd beschouwen’.

Tot slot, waar verbale Aikido naar op zoek is, is het op een intelligente manier omgaan met conflicten. Zonder energie te besteden aan wat het niet waard is en alleen het nodige aan wat het wel waard is. Het beste zou zijn om te leren om eerst tot tien te tellen, om niet ook agressief te reageren; en daarna enkele van de bovenstaande efficiënte technieken toe te passen.