Veelzijdige emoties: medailles met twee kostbare kanten

Je veelzijdige emoties zijn een belangrijk onderdeel van je psychologische leven. Ze zijn universeel en hebben het vermogen om je gedachten en lichaam te conditioneren. Ze kunnen je hartritme, ademhalingssnelheid en zelfs het geleidend vermogen van je huid veranderen!

Ze zijn ook nog eens van vitaal belang omdat ze empathie bevorderen. Je leert zodoende dezelfde veelzijdige emoties in andere mensen herkennen. Zo zie je blijdschap, pijn en verrassing. Over het algemeen zijn deze gevoelens bij anderen hetzelfde, maar het verschil zit hem in de details. Er zijn geen twee dezelfde gezichten die precies dezelfde rimpels hebben. Zo trekken twee personen ook nooit een totaal identiek gezicht. Hetzelfde geldt ook voor onze emoties.

De eerste kant van je veelzijdige emoties: de boodschap

In de titel van dit artikel hebben we het over een medaille met twee kanten. Beide kanten zijn even waardevol — maar kunnen zich ook tegen je keren. Dus wat is de eerste kant? De eerste kant is de boodschap van je emoties; wat ze je (proberen te) vertellen.

Vreugde herinnert je eraan dat iets er goeds gebeurd is. Het port je even in je zij omdat het tijd is van iets te genieten zodat je een leuke tijd kunt hebben. Een lach verspreidt zich over je gezicht en je begint te stralen. Je bloeit als een bloem omdat je wilt delen wat er aan de hand is terwijl je dit gevoel met je hele hart omarmt.

Vreugde vertelt je ook dat je gelijk had door een bepaalde keuze te maken. Het bevestigt hoe juist je keuze was en versterkt diens onderliggende vastberadenheid. Wanneer je dus in eenzelfde soort situatie terecht komt, zul je waarschijnlijk weer dezelfde keuze maken.

Bovendien moedigt vreugde je ook aan om vrijgeviger en minder sceptisch te zijn. Wanneer je eenmaal de boodschap begrijpt die het probeert door te geven, voel je je misschien zelfs een beetje “dom” omdat je je altijd zoveel zorgen maakte over van alles en nog wat.

Verdriet en walging

Verdriet heeft je ook het een en ander te vertellen. Het is een teken dat je iets belangrijks verloren hebt op de een of andere manier. Misschien gaat het hier om een vriend, een kans of een object waar je veel waarde aan hechtte.

Verdriet kan ook een soort stopteken zijn. Dan vraagt het van je dat je even op de rem trapt en goed nadenkt. Vaak speelt er dan iets wat niet precies in je verhaal past. Je zult dan iets moeten veranderen, iets metaforisch moeten omdraaien, om te zorgen dat het toch past. De uitdaging is dan dat je jezelf niet verwondt aan de scherpe randen van dit “iets” dat net niet in je verhaal past.

De emotie met wellicht de meest krachtige boodschap is misschien wel walging. Het is een heldere en directe aanleiding om afstand te creëren tussen jezelf en datgene dat de walging veroorzaakte. Het lijkt in die zin op angst, want ook dit is een gevoel die je van een onaangename stimulus probeert weg te leiden. Alleen hoef je bij angst vaak niet lang na te denken over alle mogelijke reacties. De meest voorkomende reactie is simpelweg vermijding.

Gemengde gevoelens

De drie bovengenoemde emoties zijn slechts een paar voorbeelden van wat je op de eerste kant van de medaille aantreft. Deze veelzijdige emoties zouden het ook duidelijk moeten maken waarom emotionele intelligentie zo belangrijk is. Hierbij draait het om het weten hoe je naar je emoties kunt luisteren en hoe je ze kunt ontcijferen. Als het echter zo simpel is, waarom is de uitvoering hiervan dan zo moeilijk?

Dat komt omdat het maar zelden gebeurt dat je slechts één emotie per keer ervaart. Hoe vaak heb je verrukking en angst tegelijkertijd gevoeld? Denk eens terug aan de laatste keer dat je een nieuw, spannend project begonnen bent. Vaak voel je op een gegeven moment toch een zekere mate van twijfel, ondanks hoe capabel je bent!

Of denk eens terug aan een keer dat je een kans kreeg om iets te doen. Denk specifiek aan een kans waarvoor je allerlei andere dingen die je graag wilde doen moest afslaan. Misschien heb je het ook wel eens meegemaakt dat terwijl je toenadering zocht tot nieuwe mensen, je anderen uit het zicht verloor.

De twee kant van veelzijdige emoties: de energie

Je komt net thuis en voelt je helemaal uitgeblust. Vervolgens loop je naar de keuken om iets te eten en opeens zie je een enorme, zwarte wolk uit het appartement onder die van jou komen. Op dat moment vergeet je je vermoeidheid en kom je in actie.

Hetzelfde gebeurt bij studenten die de volgende dag een examen hebben. Zij kunnen urenlang doorstuderen. Veel van deze veelzijdige emoties kunnen je dus nog meer energie geven dan alle cafeïne in de wereld.

Hoe intenser de emotie, hoe meer energie deze je zal geven. Dit kan hartstikke positief zijn als je bij wijze van spreken in een jungle een agressief, wild beest tegenkomt. In de Westerse wereld zul je echter wat intelligenter met je energie om moeten gaan. Je kunt namelijk veel schade aanrichten met de energie die je uit boosheid of woede put — zowel bij jezelf als bij anderen.

Misschien zeg of doe je iets waar je later spijt van krijgt. Op die manier richt je natuurlijk schade aan die niet alleen onaangenaam is, maar ook moeilijk te repareren. Richt je energie in plaats daarvan op iets anders als het even kan, zoals lichamelijke beweging. Dit is namelijk een bijzonder effectief middel om je emoties te reguleren. Je kunt er je energie in kwijt zonder anderen of jezelf kwaad te doen.

De eerste kant of de tweede kant? Zoals je hebt gezien, bestaan onze veelzijdige emoties uit zowel informatie als energie. Di zijn bijzonder krachtige elementen die ons intense vreugde kunnen brengen, zolang we weten hoe we er intelligent mee om kunnen gaan.