Tienerisme, een 'ziekte' waar tieners overal last van hebben

Een paar maanden geleden ging er een verhaal viraal over een tiener die haar moeder vroeg om een briefje voor haar te schrijven waarin ze haar excuseerde omdat ze te laat was in de les. Waarschijnlijk was de moeder in eerste instantie stomverbaasd over het lef van haar dochter. Toch besloot ze echter om haar verzoek enigszins creatief aan te pakken. Ze rechtvaardigde het te laat komen van haar dochter met een ziekte die ze ‘tienerisme’ noemde.

De moeder, Nicole Poppic, publiceerde haar briefje ook op de sociale media, met daaronder de tekst: “Dit is wat er gebeurt als je te laat bent vanwege je eigen slechte beslissingen en je aan mij vraagt om even een briefje voor je te schrijven.”

Het briefje dat ze schreef voor haar dochter, Cara, ging als volgt:

“Cara is vanmorgen te laat als gevolg van een aandoening die bekend staat als ‘tienerisme.’ Adolescenten door ons hele land zijn erdoor getroffen en er bestaat nog geen remedie voor. De symptomen zijn divers, maar vanochtend had ze te kampen met een onvermogen om zichzelf uit bed te krijgen en voelde ze ook de behoefte om degene die haar gebaard heeft een weerwoord te geven. Ze lijkt weer terug bij zinnen te zijn gekomen, nadat ze haar mobiele telefoon uit het autoraam heeft zien vliegen. Bel me alstublieft als er sprake is van een nieuwe aanval. Dank u”.

Tienerisme is het begin van een metamorfose

Psycholoog Stanley Hall wordt beschouwd als een pionier op het gebied van de studie van de adolescentie als een stadium van ontwikkeling. Hij omschreef de adolescentie als een tweede geboorte. Men ervaart een samenvatting van kinderlijke ervaringen, met extra crises en lessen.

De adolescentie duurt ongeveer van iemands twaalfde tot twintigste levensjaar. Het is een stadium dat een groot aantal veranderingen inluidt – niet alleen fysiek, maar ook cognitief, emotioneel en existentieel. Door deze veranderingen begint een tiener zich af te vragen hoe de wereld werkt en welke rol hij erin speelt.

Dit houdt in veel opzichten een volledige transformatie in. Deze jongens en meisjes zitten als het ware in een emotionele en cognitieve achtbaan, en dit is ook de reden achter hun opstandige gedrag.

Veel ouders vragen zich hetzelfde af. Als tieners het vermogen lijken te hebben ontwikkeld om na te denken als een volwassene, waarom gedragen ze zich dan niet als volwassenen? Het antwoord hierop is echter simpel: cognitieve volwassenheid en emotionele volwassenheid gaan niet altijd hand in hand.

Emotionele volwassenheid

Dit is de reden waarom tieners over het algemeen nog steeds als emotioneel onvolwassen worden beschouwd. Ze gebruiken inconsistent, explosief en temperamentvol gedrag als zelfverdedigingsmechanisme. Dit soort gedrag is symptomatisch voor tienerisme.

Het is echter wel belangrijk om te weten dat hun nieuwe cognitieve en intellectuele volwassenheid ervoor zorgt dat tieners hun eigen identiteit en persoonlijkheid gaan ontwikkelen.

Gewoonlijk ontwikkelen tieners ook een emotioneel vermogen dat gelijk is aan dat van volwassenen. Hoewel ze ineens over dit vermogen beschikken, beschikken ze echter nog niet over de ervaring van een volwassene. Dit betekent dat ze het volledige gevolg van een geheel nieuwe emotionele wereld moeten analyseren en verwerken.

Deze emotionele activering is zo overweldigend dat tieners de meeste emoties die ze voelen niet in staat zijn te begrijpen. Al deze ervaringen zullen hen op een gegeven moment echter helpen om de complexe tandem van de psychologische emoties, gedachten, handelingen en situaties waarmee ze worden geconfronteerd wel beter te begrijpen.

Drie factoren die de complexe gezinsdynamiek tijdens de adolescentie verklaren

Miljoenen ouders over de hele wereld kunnen zich identificeren met het fenomeen tienerisme. Door het eigenzinnige en uitdagende gedrag dat tieners vertonen, kan het lijken alsof ze volledig rebelleren tegen de normen die de ouders of zelfs de maatschappij hebben vastgesteld.

Als ouders mogen we echter niet vergeten dat deze periode voor tieners zelf ook verwarrend is. Hoewel ze voortdurend op zoek zijn, zichzelf opnieuw uitvinden en veranderen, kunnen ze zichzelf nog niet helemaal vinden. Ze voelen hun instabiliteit en ze zien geen licht aan het einde van de tunnel.

We kunnen de complexiteit van familierelaties tijdens de adolescentie onderverdelen in drie groepen (exclusief individuele variaties):

1. Conflicten met hun ouders en hun plek in de samenleving

Er is een bepaalde fase in deze periode waarin de tiener nog altijd wordt behandeld als een kind, maar wordt gevraagd zich te gedragen als een volwassene. Dit verpest het beeld dat ze hebben van volwassenheid en zelfvertrouwen en houdt het innerlijke conflict dat ze hebben met de samenleving in stand.

Dit fenomeen wordt ook wel de-synchronisatie genoemd. Het verwijst in principe naar het gegeven dat een tiener steeds verstandiger wordt, terwijl zijn integratie in de volwassen werkende wereld steeds langer duurt. Dit zorgt ervoor dat het langer duurt voordat tienerisme overgaat en kan ook conflicten binnen het gezin verergeren.

2. Stemmingswisselingen

De adolescentie is per definitie een emotioneel onstuimige periode. De karakteristieke stemmingswisselingen kunnen zeer frequent, abrupt, negatief en extreem zijn. Tieners geven aan dat ze op een dag meer negatieve emoties ervaren dan kinderen of volwassenen.

Bovendien kunnen deze jaren zelfs nog ingrijpender, intenser en negatiever zijn als de tiener niet populair is op school. Ook kan er sprake zijn van extra problemen als de tiener slechte cijfers haalt of kampt met problemen thuis, zoals een recente echtscheiding. De adolescentie is emotioneel een zeer ingewikkelde fase.

3. Riskant gedrag

Tieners hebben de neiging om tegen de norm in te gaan. Het kan daarom voorkomen dat ze verwikkeld raken in illegale, asociale of gevaarlijke activiteiten. In tegenstelling tot familieconflicten en stemmingswisselingen, doet risicovol gedrag zich echter vaker voor in de late adolescentie.

Tieners zijn impulsief en constant op zoek naar nieuwe sensaties en ervaringen. Deze twee factoren, samen met alles waar we het hierboven al over hebben gehad, kunnen ons helpen te begrijpen hoe kritiek deze periode is. Tieners hebben toezicht en begeleiding nodig (van een voorzichtige afstand en afgestemd op de omstandigheden) van de verantwoordelijke volwassenen in hun leven.

Doordat de adolescentie een stadium is waarin tieners hun omgeving verwerken en internaliseren, is het aan ons als volwassenen om zorgvuldig vorm te geven aan deze omgeving. Er zijn geen magische spreuken die ons door deze periode heen zullen helpen.

Dit lijkt misschien vreemd, maar eigenlijk moet de hele familie zich voorbereiden en aanpassen aan de adolescentie, net zoals we doen wanneer er een nieuwe baby bij komt.