Tandenknarsen: oorzaken, symptomen en behandelingen

Tandenknarsen of bruxisme is een tandheelkundig probleem – maar het kan zeer ernstige gevolgen hebben voor de werking van je geest.

Onder tandenknarsen wordt verstaan het met geweld op elkaar klemmen en over elkaar schuiven van je boven- en ondertanden, waarbij er een knarsend geluid gehoord kan worden. Dit is meestal iets dat we onbewust doen, waardoor preventie of behandeling behoorlijk ingewikkeld kan zijn.

Tandenknarsen kan overdag of ‘s nachts gebeuren, hoewel het ‘s nachts een groter probleem vormt, omdat het moeilijker te controleren is. Er bestaat geen overeenstemming over de oorzaak van bruxisme, maar het lijkt erop dat dagelijkse stress voor velen een psychologische trigger kan zijn.

Bruxisme treft mannen en vrouwen in gelijke mate. Het gebeurt minder vaak naarmate we ouder worden, aangezien 14% van de kinderen symptomen vertoont, terwijl 12% van de adolescenten en slechts 8% van de volwassenen dit doet.

Een vroege diagnose is van fundamenteel belang om tandheelkundige problemen en slaapproblemen te voorkomen.

Oorzaken en symptomen van tandenknarsen

Als we wakker worden met pijn in onze gezichtsspieren of hoofdpijn, hebben we mogelijk de meest typische symptomen van bruxisme. Tandenknarsen veroorzaakt tandpijn, losse tanden en soms het letterlijk wegslijten van tanden.

Bovendien vernietigt het het bot dat de tand ondersteunt en veroorzaakt het problemen in de gewrichten, zoals temporomandibulaire disfunctie (TMD).

Mensen met bruxisme merken zelden dat hun tanden slijten. Ze merken de symptomen ook niet op, omdat het tandenknarsen in de meeste gevallen gebeurt terwijl ze slapen.

Symptomen zoals spierspanning van de gezichtsspieren verschijnen alleen wanneer het tandenknarsen een bepaald punt bereikt.

Soms is er sprake van pijnlijke kaakspieren en -gewrichten, pijn aan de sinussen, tand-, kies- of oorpijn. In sommige gevallen wordt er pijn gevoeld door het hele hoofd. Als het tandenknarsen lang doorgaat, kan de spierspanning zich uitstrekken tot in de nek en schouders.

De exacte oorzaken van bruxisme zijn nog niet vastgesteld. Er zijn echter enkele bijdragende factoren geïdentificeerd:

• Stress en angst.
• Wakker worden tijdens een periode van lichte slaap, wat een van de meest duidelijke symptomen van de aandoening kan zijn.
• Slapen op je rug.
• Dieet.
• Slaapgewoonten.
• Verkeerde uitlijning van de tanden.

Behandelingen voor tandenknarsen

De juiste behandeling houdt rechtstreeks verband met de oorzaak en het is belangrijk om het probleem direct bij de wortel aan te pakken en niet alleen de symptomen te behandelen.

Ontspanningstechnieken kunnen enorm helpen, omdat stress een belangrijke oorzaak van bruxisme lijkt te zijn. Elk initiatief dat effectief stress vermindert, kan helpen, zoals naar muziek luisteren, lezen of wandelen.

Voor gevallen waarin de belangrijkste factor een psychische aandoening is, zoals angst, raden we aan ontspanningstechnieken te leren. Fysiotherapie, ontstekingsremmende medicatie en spierontspanners kunnen ook geschikt zijn.

In therapie gaan kan ook helpen om episodes van tandenknarsen te verminderen, omdat het de patiënt helpt te ontspannen en zelfbeheersing leert.

Stappen die gericht zijn op het verminderen van angst helpen de invloed te controleren die onze hypothalamus en ons limbisch systeem uitoefenen op de regulatie van onze spieren.

Bruxisme behandelen betekent de symptomen verminderen en onze tanden beschermen. Als het probleem aanhoudt, raadpleeg dan een specialist: een KNO-arts, een slaaparts, een fysiotherapeut of een psycholoog.

Bibliografie:

Alcolea Rodríguez, J.R., Herrero Escobar, P., Ramón Jorge, M., Sol, L., Trinidad, E., Pérez Téllez, M., & Garcés Llauger, D. (2014). Asociación del bruxismo con factores biosociales. Correo Científico Médico, 18 (2), 190-202.

Arreaza, A., Correnti, M., & Battista, V. (2010). Ansiedad como rasgo de la personalidad de un grupo de pacientes con liquen plano bucal. Acta odontol. venez, 48 (2).

Da Acosta Álvarez, A., Alchieri, A., & Joao, C. Niveles de ansiedad y el impacto social en las personas con bruxismo. Interpsiquis [internet]. 2012 [citado 19 okt 2012] [ca. 8 pantallas].

Pérez, G., Vázquez, L., & Vázquez, Y. (2007). Bruxismo: Somatización del estrés en odontología. In Rev Forum científico (Vol. 21, No. 52, p. 5).

Pinto, F., & Washington, W. (2014). Bruxismo y Patologías relacionadas por hacinamiento y estrés psicofísico en pacientes del centro de rehabilitación sociale nº 2 de quito, en el período octubre 2013-marzo 2014 (Bachelor’s thesis, Riobamba: Universidad Nacional de Chimborazo).

Segura, M.G., Rodríguez, M.O., & Rojas, P.D. (2003). Tratamiento combinado a pacientes bruxopatas con férulas oclusal y psicoterapia. Correo Cientif Med Holguín, 7, 12.

Vicuña, D., Id, M.E., & Oyonarte, R. (2010). Asociaciones entre signos clínicos de bruxismo, ansiedad y actividad electromiográfica maseterina utilizando el aparato bite strip® en adolescentes de último año de enseñanza media (Secundaria). International journal of odontostomatology, 4 (3), 245-253.